T. J. Morgan
| T. J. Morgan | |
|---|---|
| Ganwyd | 22 Ebrill 1907  Y Glais |
| Bu farw | 1986 |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Galwedigaeth | person dysgedig, llenor, academydd |
| Cyflogwr | |
| Plant | Rhodri Morgan, Prys Morgan |
Athro ac awdur oedd Thomas John Morgan (22 Ebrill 1907 – 9 Tachwedd 1986),[1] neu T. J. Morgan. Roedd yn dad i'r gwleidydd Rhodri Morgan a'r hanesydd Prys Morgan.
Bywgraffiad
[golygu | golygu cod]Cafodd ei eni yn Ynys-y-mwn ym mhentref Y Glais, ger Abertawe, i deulu o weithwyr diwydiannol. Fe'i addysgwyd ym Mhrifysgol Abertawe, a Choleg Prifysgol, Dulyn. Priododd Huana Rees (ganwyd 21 Ebrill 1906) yng Nghapel Moriah, Ynystawe, Abertawe ar 7 Ebrill 1935. Ganwyd eu meibion, Rhodri a Prys yng Nghaerdydd.
Bu farw yn Bishopston yn 1986 a bu farw ei wraig yn Rhagfyr 2005.
Gyrfa
[golygu | golygu cod]Dechreuodd ei yrfa academaidd yn ddarlithydd yn Adran y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd, Caerdydd, ac yna, wedi cyfnod yn was sifil yn ystod yr Ail Ryfel Byd, fe'i penodwyd yn Gofrestrydd Prifysgol Cymru ym 1951.
Dychwelodd i Abertawe ym 1961 yn Athro'r Gymraeg, a bu yn y swydd honno nes iddo ymddeol.
Ystyrir mai e waith ysgolheigaidd pwysicaf yw ei gyfrol Y Treigladau a'u Cystrawen, a gyhoeddwyd ym 1952.[2]
Llyfryddiaeth
[golygu | golygu cod]- Dal Llygoden Ac Ysgrifau Eraill (1937)
- Y Treigladau a'u Cystrawen (1952)
- Peasant Culture (1962)
- Amryw Flawd (1966)
- Dydd y Farn Ac Ysgrifau Eraill (1969)
- W. J. Gruffydd (1970). Bywyd a gwaith W. J. Gruffydd
- Hirfelyn Tesog (1971)
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ (Saesneg) Phillip Stribe. Ymchwil Achau - "Descendants of William Phillips". Adalwyd ar 3 Chwefror 2015.
- ↑ Proffil - T. J. Morgan. BBC. Adalwyd ar 3 Chwefror 2016.
