Miguel Torga

Miguel Torga
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Adolfo Correia da Rocha
Jaiotza	São Martinho de Anta (en) , 1907ko abuztuaren 12a
Herrialdea	Portugal
Heriotza	Coimbra, 1995eko urtarrilaren 17a (87 urte)
Hezkuntza
Heziketa	Coimbrako Unibertsitatea
Hizkuntzak	portugesa
Jarduerak
Jarduerak	poeta, idazlea, antzerkigilea, medikua eta mediku idazlea
Jasotako sariak	ikusi Camões saria  (1989) Arte eta letren komendadorea  (1994ko apirilaren 29a)
Izengoitia(k)	Miguel Torga
purl.pt…

Miguel Torga

Miguel Torga (São Martinho de Anta, Trás-os-Montes, 1907ko abuztuaren 12a - Coimbra, 1995eko urtarrilaren 17a) portugaldar idazlea izan zen.

Medikuntzako ikasketak egin zituen. Presença literatura aldizkariaren inguruan sortu zen mugimenduan ibili zen hasieratik, baina gero mugimendu hartatik bereizi eta Sinal eta Manifesto aldizkarien zuzendari izan zen. Aurrerago, literatura-talde orotatik bereizita, oso ibilbide pertsonala ibili zuen poesian, narratiban eta antzerkian. Bere lehen liburua poema-bilduma bat izan zen: Ansiedade (1928, Herstura). Hurrengoak, O Outro Livro de Job (1936, Joben beste liburua) eta, batez ere, Alguns Poemas Ibéricos (1952, Iberiar poema zenbait) eta Orfeu Rebelde (1958, Orfeo bihurria) arrakasta handikoak gertatu ziren. 1937an A Criação do Mundo. Os Dois Primeiros Dias (Munduaren sorrera. Lehenengo bi egunak) idatzi zuen, bere haurtzaroan eta Brasilgo nerabezaroan oinarritutako autobiografia bateko zikloaren hasiera. 1941ean Diário argitaratu zuen, hitz neurtuz eta lauz idatzitako sail luze bateko aurrenekoa. Torgaren fikzioaren ezaugarri nagusietako batzuk izadi eta gizabanakoekiko harreman intimoa eta injustiziekiko eta gizakiaren sufrimenduarekiko sentiberatasuna dira, eta ezarritako ereduen aurkako protesta suharra ere nabarmentzen da. Torgaren fikzioetan gizakia bere indarraren bila abiatzen da, sustraituta dagoen izadian, bizitzaren eta heriotzaren arteko larrialdi iraunkorrean. Bere idazketan nonahi agertzen da, halaber, jainkozkoaren zentzua, dramatismo handi eta biziko jarrera batez, baina ez erlijioaren atxikimenduz, Sortzailearen aurkako matxinada gisa baizik. Maisutasunez erabiltzen du herri-adierazpenetatik sortutako hiztegia, bere jaioterriarekiko atxikimendu sakonaren lekukotasun gisa. Beste zenbait lan aipagarri: Bichos (1940, Piztiak, Bego Montoriok euskarara itzulia), O Quinto Dia da Criação do Mundo (1974, Munduaren sorreraren bosgarren eguna) eta Fogo Preso (1976).

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

• Datuak: Q44851
• Multimedia: Miguel Torga / Q44851