Hav
Hav er sjógvur landa millum, sjógvurin uttansyndis. Hav fjalir 71 % av jarðarknøttinum, og alt tað, vit rokna sum hav, hongur meira ella minni saman. Í veruleikanum er alt eitt stórt hav; men vanliga býta vit tað sundur. Vit tosa um trý heimshøv: Atlantshavið, Indiahavið og Kyrrahavið. Øll onnur høv kunnu roknast sum partar av hesum trimum; men ofta verða smærri havøki býtt frá.
Plast elvir til stórar trupulleikar í heimshøvunum. Uml. 8 milliónir tons av plasti verða latin út í havið um árið. Av hesum 8 milliónum tonsunum av plasti, sum enda í havinum um árið, søkka 70% til botns. Tað kann skjótt enda við, at meiri plast verður í havinum enn fiskar. Áleið 100,000 súgdjór og skjaldbøkur og 1 millión sjófuglar doyggja hvørt ár, orsaka av plasti. 95% av øllum sjófuglum hava evarska lítil plastpetti í maganum. Tá djór eta plast, kemur mikroplast í tann matin, vit eta úr havinum. Heimsmál nr. 14 hjá ST er m.a. um at minka dálkingina av høvunum.
Vert at vita
[rætta | rætta wikitekst]- Djúpasta hav í heiminum: Marian djúpálur (enskt: Mariana Trench, danskt: Marianergraven) í Kyrrahavinum (10 924 m).
