Moega

A moega^[1] ou moella^[2], tamén chamada ventrículo, é un órgano que se encontra no tracto dixestivo dalgúns animais, como os arcosauros (dinosauros incluíndo as aves, pterosauros e crocodilianos), miñocas, algúns gasterópodos, algúns peixes e algúns crustáceos e insectos. Trátase dun estómago especializado formado por grosas paredes musculares que se usa para triturar a comida, con frecuencia coa axuda de partículas duras como pedras ou grava. En certos insectos e moluscos, as moegas teñen placas ou dentes quitinosos.

Estrutura

A moega dunha pomba colocada á dereita do duodeno, entre as patas.

En aves

As aves tragan a comida sen mastigar, xa que non teñen dentes, e almacénana no seu papo ou boche se é necesario. Despois a comida pasa ao seu estómago glandular e dixestivo, tamén chamado proventrículo, que ás veces tamén se denomina estómago verdadeiro. Esta é a parte secretora do estómago. Despois a comida pasa á moega ou moella (tamén chamada estómago muscular ou ventrículo). A moega pode triturar a comida grazas ás súas paredes musculares e ás pedras situadas alí que oi animal tragou, e despois o alimento se transporta de volta ao estómago verdadeiro, e de novo desde este á moega. As moegas das aves están tapizadas dunha capa basta resistente feita dun complexo de carbohidrato-proteína chamado koilina, para protexer os músculos da moega.

En comparación, mentres que nas aves o estómago verdadeiro está antes no tracto dixestivo antes da moega, nos saltóns a moega está antes do estómago, mentres que nas miñocas só hai moega e non estómago.

Gastrólitos nas moegas

Algúns animais que carecen de dentes tragan pedras ou grava para axudar a fragmentar a comida dura, como por exemplo sementes, o que axuda á súa posterior dixestión.^[3] Todas as aves teñen moegas, pero non todas tragan pedras ou grava.^[4] Estas pedras denomínanse gastrólitos e xeralmente están arredondados e lisas pola acción de pulimento realizada na moega. Cando están demasiado lisos para facer a súa función, son regurxitados e substituídos por outros.

Animais con moegas

Peixes

Os muxos mariños (Mugilidae) e os alosinos (peixes d auga doce de lagos e ríos) teñen moegas. O Salmo stomachius, unha especie de troita que se encontra no Lough Melvin, un lago do norte de Irlanda, teñen moega que se usa para axudar a dixerir os caracois acuáticos que comen.

Moegas e fígados fritidos. As moegas teñen un uso culinario en moitas partes do mundo.

Réptiles

Os aligátores e os crocodilos tamén teñen moegas.

Aves

Todas as aves teñen moegas.

Crustáceos

Estrutura corporal dun crustáceo típico, o krill.

Algúns crustáceos teñen unha especie de moega aínda que a esta xeralmente se lle chama muíño gástrico.^[5]

Dinosauros non aviarios

Crese que moitos dinosauros tiñan moegas debido ao descubrimento de gastrólitos en asociación cos seus fósiles; entre eles están os seguintes:

A crenza de que Claosaurus tiña tamén moega foi desacreditada, xa que os restos fósiles estaban baseados en restos doutra especie e as pedras eran simplemente cantos de río.^[6]

Pterosauros

Polo menos algúns pterosauros parece que tiñan moegas. Os casos máis notables son o Pterodaustro (deducido polos gastrólitos atopados) e Rhamphorhynchus (preservación directa).^[7]^[8]

Notas

↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para Moega.
↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para moella.
↑ Solomon, E.P., Berg L.P., and Martin D.W., 2002. Biology Sixth Edition. Thomson Learning Inc., Australia, Canada, Mexico, Singapore, Spain, United Kingdom, United States pp. 664
↑ John Hudson Tiner (12 January 2009). Exploring the World of Biology: From Mushrooms to Complex Life Forms. New Leaf Publishing Group. pp. 115–. ISBN 978-0-89051-552-5. Consultado o 17 October 2012.
↑ K. Sakai (2004). "The diphyletic nature of the Infraorder Thalassinidea (Decapoda, Pleocyemata) as derived from the morphology of the gastric mill". Crustaceana 77 (9): 1117–1129. JSTOR 20107419. doi:10.1163/1568540042900268.
↑ Creisler, Benjamin S (2007). Horns and Beaks: Ceratopsian and Ornithopod Dinosaurs. Bloomington: Indiana University Press. p. 199. ISBN 978-0253348173.
↑ Codorniú et al. 2009
↑ Wilton, Mark P. (2013). Pterosaurs: Natural History, Evolution, Anatomy. Princeton University Press. ISBN 0691150613.

Véxase tamén

Bibliografía

Dyce, Sack, Wensing, 2002. Textbook of Veterinary Anatomy Third Edition, Saunders. ISBN 0-7216-8966-3.

[1] Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para Moega.

[2] Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para moella.

[3] Solomon, E.P., Berg L.P., and Martin D.W., 2002. Biology Sixth Edition. Thomson Learning Inc., Australia, Canada, Mexico, Singapore, Spain, United Kingdom, United States pp. 664

[Tiner2009-4] John Hudson Tiner (12 January 2009). Exploring the World of Biology: From Mushrooms to Complex Life Forms. New Leaf Publishing Group. pp. 115–. ISBN 978-0-89051-552-5. Consultado o 17 October 2012.

[Sakai-5] K. Sakai (2004). "The diphyletic nature of the Infraorder Thalassinidea (Decapoda, Pleocyemata) as derived from the morphology of the gastric mill". Crustaceana 77 (9): 1117–1129. JSTOR 20107419. doi:10.1163/1568540042900268.

[6] Creisler, Benjamin S (2007). Horns and Beaks: Ceratopsian and Ornithopod Dinosaurs. Bloomington: Indiana University Press. p. 199. ISBN 978-0253348173.

[7] Codorniú et al. 2009

[8] Wilton, Mark P. (2013). Pterosaurs: Natural History, Evolution, Anatomy. Princeton University Press. ISBN 0691150613.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]