Saúde pública

A loita contra o tabaco, unha das campañas da Saúde Pública

A saúde pública é unha das ciencias da saúde dirixida a protexer, promover e restaura-la saúde dos membros dunha comunidade, o conxunto de actividades que os gobernos dispoñen para garanti-lo dereito á saúde dos cidadáns entendidos como poboación, como colectividade, máis ca como individuos. A organización da saúde pública corresponde ós responsables políticos desta comunidade, dentro do contexto das diferentes responsabilidades dos gobernos cara ós cidadáns do territorio de que se trate.

Bases

Así, forman parte da saúde pública tódalas actividades comunitarias que directa ou indirectamente contribúen na saúde da poboación:

• Protección da saúde: accións dirixidas a previ-las enfermidades actuando sobre o medio ambiente, a auga e os alimentos, as condicións de traballo etc.
• Promoción da saúde: accións de fomento e defensa da saúde dirixidas a previ-las enfermidades actuando sobre as persoas e os seus hábitos de vida mediante, principalmente, a educación sanitaria.
• Restauración da saúde: accións dirixidas a recuperar un estado de saúde aplicando os medios asistenciais dispoñibles, actuando tamén sobre as persoas, ben sexa mediante a atención primaria, ben mediante a atención hospitalaria.

O persoal sanitario que desenvolve esta actividade está formado por funcionarios públicos, formados e seleccionados con este fin, e integra técnicos nas distintas especialidades, como son os médicos, enfermeiros, veterinarios ou farmacéuticos, xunto a administradores, economistas, sociólogos, psicólogos etc. A necesidade de contar con técnicos tan distintos xorde do carácter interdisciplinar do concepto de saúde pública, que precisa dos coñecementos de todos eles para acada-los seus obxectivos.

Historia

O doutor John Snow

Adoita considerarse a John Snow (1813-1858) como o creador do concepto de saúde pública, cando en 1851 relacionou unha epidemia de cólera en Londres coas fontes utilizadas pola poboación afectada para abastecerse de auga. Ordenou clausura-la fonte principal e axiña comprobou como se cortaba a epidemia.

A primeira organización internacional creada explicitamente para atender problemas sanitarios foi a Oficina Sanitaria Panamericana, nacida en 1902 coa participación de 11 países americanos, e convertida hoxe na Organización Panamericana da Saúde. Outras organizacións internacionais contemplaron tamén as preocupacións sanitarias entre os seus obxectivos, como a Liga das Nacións (no tocante ó paludismo) ou a Organización das Nacións Unidas (no tocante á infancia, no seu programa da UNICEF), pero ten que considerarse a OMS, creada en 1948, a primeira institución global dedicada especificamente á promoción e protección da saúde. Unha das primeiras accións nesta liña foi a organizacióin de programas e políticas internacionais para a erradiación da varíola, que puxo de manifesto as vantaxes dunha colaboración interdisciplinar e internacional.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Portal de Saúde Pública da Unión Europea Arquivado 12 de agosto de 2013 en Wayback Machine. (en castelán)
• Carta de Ottawa para a promoción da saúde. Primeira conferencia Internacional sobre a Promoción da Saúde Arquivado 07 de setembro de 2012 en Wayback Machine. (Ottawa (Canadá), 21 de novembro de 1986) (en castelán)
• Ministerio de Sanidad y Política Social. Hacia la equidad en salud: Monitorización de los determinantes sociales de la salud y reducción de las desigualdades en salud (Conferencia de Expertos. Madrid, 21 de abril de 2010) (en castelán)
• Enciclopedia Harrison de medicina Arquivado 10 de marzo de 2011 en Wayback Machine.