Bîber

Biber, îsot (Capsicum), navê komekê riwekan ji famîleya balîcanan (Solanaceae) e. Ji ber ku li herêmên Kurdistanê cureyên wê yên cuda tên çandin, carnan di bikaranîna navan de tevlîhevî derdikevin. Îsot, bîbera reş, hîçhar ûêd tên tevlîhevkirin, navên cureyan wekî navê komê tên bikaranîn. Bîbera kesk ji aliyê vîtamîna Cyê ve dewlemend e. Bîbera sor jî vîtamîna A. Di bîberê de herwiha vîtamînên B6, E, potasyum, manganez jî hene.

Ferhengoka bîberê

• Bîber, navê komê, navê giştî ye
• Hîçhar, wekî biharat, cureyên wê yên ne tûj in jî di kutilkan dolmehan de tê bikaranîn.
• Bîberiye, filfil
• Îsot, di wateya bîberê de tê bikaranîn
• Îsota reş, wekî biharat tê bikaranîn, navê zanistî piper nigrum e ji koma piperaceae.
• Îsota pûlpelî, îsota sor, îsota tûj biharbêhna ku ji îsotê ye, rengê wê sor e. Tûj (no) e.

Cureyên wê yên li Kurdistanê navdar in

• Hîçhar
• Bîbera reş
• Îsota dirêj, bîbera dirêj
• Çarlîston, çeşîdek îsota serî tûj û stûr
• Filfil
• Îsota kundirkî, li Ewropayê Dulce Italiano jî dibêjin
• Îsota dirêj a panikî, jê re li Ewropayê Corno Di Bue jî dibêjin
• Bîbera sor a biçûk, bîbera sor dişibe fringiyê (pamîdor, tomatos, bacanê sor) a ku biçûk e. Ne tûj e. Li jê re Blocky jî dibêjin.
• Îsota heşînê, bu kutilk, dolmehê
• Paprîka, îsota gelek tûj, biçûk a ewropayî

Cureyên wê di zanistiyê de

• Capsicum annuum
• Capsicum baccatum
• Capsicum chinense
• Capsicum frutescens an Capsicum minimum
• Capsicum pubescens
• Capsicum angulosum
• Capsicum brasilianum
• Capsicum breviflorum
• Capsicum buforum
• Capsicum campylopodium
• Capsicum cardenasii
• Capsicum chacoense
• Capsicum ciliatum
• Capsicum chlorocladium
• Capsicum coccineum
• Capsicum cordiforme
• Capsicum cornutum
• Capsicum dimorphum
• Capsicum dusenii
• Capsicum exile
• Capsicum eximium
• Capsicum galapagoense
• Capsicum geminifolium
• Capsicum hookerianum
• Capsicum lanceolatum
• Capsicum leptopodum
• Capsicum luteum
• Capsicum microcarpum
• Capsicum minutiflorum
• Capsicum mirabile
• Capsicum parvifolium
• Capsicum pendulum
• Capsicum praetermissum
• Capsicum schottianum
• Capsicum scolnikianum
• Capsicum stramonifolium
• Capsicum tetragonum
• Capsicum tovarii
• Capsicum villosum

Galerî

• 
  Cultivarietates Capsici annui
• 
  Varia Capsica
• 
  Peperoncini (Capsicum annuum)
• 
  Peperoncini di aşxaneya kebabê de
• 
  Cayenne pepper (Anglice), ex Capsico annuo factum
• 
  Planta Capsicum aurantium
• 
  Capsicum chinense
• 
  Capsicum chinense
• 
  Piripiri (Capsicum frutescens 'African Devil')
• 
  Flos Capsici annui
• 
  Capsici annui
• 
  Capsica

Çavkanî

IBPGR. 1985 Solanacaea. ^{Girêdana arşîvê 2009-04-27 li ser Wayback Machine} Romae: International Board for Plant Genetic Resources.

Girêdanên derve

• "Capsicum and Chillies: Commercial Cultivation" ^{Girêdana arşîvê 2009-06-18 li ser Wayback Machine} apud situm dpi.qld.gov.au (DPI&F Queensland, Australia)
• "Capsicum pepper factsheet" apud situm hort.purdue.edu (Purdue Guide to Medicinal and Aromatic Plants)
• "Capsicums: Innovative Uses of an Ancient Crop: History, Botany, Breeding, and Pungency" apud situm hort.purdue.edu
• "Descriptors for Capsicum (Capsicum spp.)" ^{Girêdana arşîvê 2012-02-16 li ser Wayback Machine} apud situm bioversityinternational.org