Content-Length: 123668 | pFad | http://kw.wikipedia.org/wiki/Oos_an_Golowyans

Oos an Golowyans - Wikipedia Jump to content

Oos an Golowyans

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Lennans trajedi Voltaire the Orphan of China yn salon yn 1755, lymnys gans Lemonnier c. 1812.
Lennans trajedi Voltaire the Orphan of China yn salon yn 1755, lymnys gans Lemonnier c. 1812.

Oos an Golowyans, po yn sempel an Golowyans, o gwayans skiansek ha filosofek a warthevyas Europa y'n 17ves ha'n 18ves kansvledhynnyow gans delanwes hag effeythyow a-dreus an bys. An Golowyans a yssynsas meur a dybyansow kreshes war an dalvosogeth a lowena denel, pursewyans godhvos res dre reson ha dre dhustuni an sensys, divaglans an eglos ha'n stat, governans dre selreyth ha delvrysyow kepar ha rydhses, avonsyans, perthyans ha bredereth.

Denis Diderot, golegydh an Encyclopédie
Denis Diderot, golegydh an Encyclopédie

Yth esa gwreydh an Golowyans yn gwayans skiansek ha skolheygel europek gelwys mabdenieth an Dastinythians, keffrys hag yn Hweldro Skiansek hag ober Francis Bacon hag erel. Nebes tus a lever bos dalleth an Golowyans dyllans Discourse on the Method gans René Descartes yn 1637, gans y lavar a vri Cogito, ergo sum ("Y prederav, ytho yth esov"). Re erel a lever bos Principia Mathematica gans Isaac Newton yn 1687 diwedh an Hweldro Skiansek ha dalleth an Golowyans. Herwydh usadow, istorioryon europek a dhevnydh mernans Louis XIV a Bow Frynk yn 1715 avel dalleth ha'n Domhwelans Frynkek yn 1789 avel diwedh.

Filosoforyon ha godhonydhyon a'n oos a lesas aga thybyansow dre guntellesow orth akademis godhoniethek, salons liennek, koffijiow hag yn prynt yn lyvrow, folennigow ha jornalys. Tybyansow an Golowyans a dhomhwelas awtorita an myghternses ha'n Eglos Katholik keffrys ha golowi an hyns rag domhwelansow politek a'n 18ves ha'n 19ves kansvledhynnyow. Y hyll lies gwayansow a'n 19ves kansvledhen, y'ga mysk livrelieth, kemynegoreth ha neo-klassegieth sewya aga ertach skiansek dhe'n Golowyans.

Tus a Vri a Oos an Golowyans

[golegi | pennfenten]

Yma'n erthygel ma owth usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek kres.

Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma.








ApplySandwichStrip

pFad - (p)hone/(F)rame/(a)nonymizer/(d)eclutterfier!      Saves Data!


--- a PPN by Garber Painting Akron. With Image Size Reduction included!

Fetched URL: http://kw.wikipedia.org/wiki/Oos_an_Golowyans

Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy