विशाखा
विशाखा ती गौतम बुद्धांच्या काळात जगणारी एक श्रीमंत कुलीन स्त्री होती. ती बुद्धाची मुख्य महिला संरक्षक मानली जाते. तिला मिगारमाता म्हणूनही ओळखले जाते. विशाखाने श्रावस्ती येथे मिगारामातुपसादा (म्हणजे "मिगारमातेचा राजवाडा") मंदिराची स्थापना केली, ज्याला ऐतिहासिक बुद्धाच्या काळातील दोन सर्वात महत्त्वाच्या मंदिरांपैकी एक मानले जाते, दुसरे म्हणजे जेतवन मठ आहे.
विशाखाचा जन्म त्यावेळच्या मगध राज्यामध्ये एका प्रमुख आणि श्रीमंत कुटुंबात झाला होता. ती वयाच्या सातव्या वर्षी बुद्धांना भेटली जेव्हा ते तिच्या गावी गेले होते आणि त्यांचा उपदेश ऐकल्यानंतर तिला सोतापन्ना अर्थात ज्ञानाचा टप्पा प्राप्त झाला. विशाखा आणि तिचे कुटुंब नंतर कोसल राज्यातील साकेत (सध्याचे अयोध्या) शहरात गेले. विशाखाने सोळा वर्षांची असताना पूर्णवर्धन यांच्याशी लग्न केले आणि नंतर ती आपल्या कुटुंबासह राहण्यासाठी श्रावस्ती येथे गेली. तिने प्रसिद्धपणे तिच्या सासऱ्याचे, मिगार नावाच्या श्रीमंत खजिनदाराचे बौद्ध धर्मात रूपांतर केले, तेव्हापासून तिला मिगारमाता, शब्दशः "मिगाराची आई" असे टोपणनाव दिले गेले.
मुख्य संरक्षक या नात्याने, विशाखाने तिच्या संपूर्ण आयुष्यात बुद्ध आणि त्यांच्या मठवासी समुदायाला उदारतेने पाठिंबा दिला, तसेच सामान्य लोकांशी व्यवहार करताना त्यांच्या प्राथमिक सहाय्यकांपैकी एक म्हणून काम केले. ती बुद्धाची स्त्री शिष्य म्हणून ओळखली जाते, जी उदारतेमध्ये अग्रगण्य होती. विशाखा ही तिच्या पुरुष समकक्ष अनाथपिंडिकासह बुद्धाची सर्वात मोठी संरक्षक आणि उपकारक होती.
संदर्भ
[संपादन]बाह्य दुवे
[संपादन]- "बुद्धीस्ट वूमन इन द टाइम ऑफ द बुद्ध अँड थेरवडा वूमन टुडे 2003"[permanent dead link] डायन पीप ल्स द्वारे
- "विशाखा: द चीफ फिमेल ले बेनेफॅक्टर" (संग्रहित) "पंजा केंद्र."
- "बुद्धाचे जीवन: विशाखा, महान महिला समर्थक" रेव्ह. सिरिधम्मा (1983; 2004) द्वारे "बुद्धनेट."
- "विशाखा"(5) "बुद्धीस्ट डिक्शनरी ऑफ पाली प्रोपर नेम्स" मधून.
- "Migāramātupāsāda" "Buddhist Dictionary of Pali Proper names" मधून.
- विशाखा मिगारमाता - मिगाराची आई
- सुरुवातीच्या बौद्ध महिला कथा