Content-Length: 253140 | pFad | http://pl.wikipedia.org/wiki/Dolna_Saksonia

Dolna Saksonia – Wikipedia, wolna encyklopedia Przejdź do zawartości

Dolna Saksonia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dolna Saksonia
Niedersachsen
kraj związkowy
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Niemcy

Stolica

Hanower

Kod ISO 3166-2

DE-NI

Premier

Stephan Weil (SPD)

Powierzchnia

47 709,82 km²

Populacja (31.12.2022)
• liczba ludności


8 140 242[1]

• gęstość

171 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba miast na prawach powiatu

8

Liczba powiatów

37

Liczba gmin

731

Liczba przedstawicieli w parlamencie
Liczba przedstawicieli w Bundesracie

6

Położenie na mapie Niemiec
Położenie na mapie
Strona internetowa

Dolna Saksonia (niem. Niedersachsen, dolnosaks. Neddersassen, wschodniofryzyjski Läichsaksen) – drugi pod względem wielkości kraj związkowy Niemiec, utworzony 1 listopada 1946. Jego siedziba administracyjna znajduje się w Hanowerze.

Ważniejsze miasta Dolnej Saksonii to: Hanower (Hannover), Brunszwik (Braunschweig), Osnabrück, Oldenburg, Getynga (Göttingen), Wolfsburg.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

We wczesnym średniowieczu w nadmorskiej części dzisiejszego kraju związkowego Dolna Saksonia istniało Królestwo Fryzyjskie, podbite w VIII w. przez państwo frankijskie, a pozostałe tereny, zamieszkane przez plemiona Sasów, Frankowie pod wodzą Karola Wielkiego podbili na przełomie VIII i IX w. Cały obszar wówczas znalazł się w granicach Imperium Karolińskiego i był podzielony na Księstwo Fryzji i Księstwo Saksonii, a od 962 r. leżał w granicach Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Z Księstwa Saksonii z czasem wyodrębniały się mniejsze kraje, prowadząc do ostatecznego rozpadu księstwa w 1296 r. Wśród powstałych krajów były Hrabstwo Oldenburga(inne języki) w 1091 r. (od 1774 r. Księstwo Oldenburga(inne języki)), księstwo arcybiskupie Bremy w 1180 r. oraz Księstwo Brunszwika-Lüneburga w 1235 r. Na skutek dalszych podziałów w 1432 r. powstało Księstwo Calenberg(inne języki), a na obszarze Fryzji w 1464 powstało Hrabstwo Fryzji Wschodniej.

Podział polityczny obszaru dzisiejszej Dolnej Saksonii w latach 1815–1866

W 1648 r. arcybiskupstwo Bremy zostało zsekularyzowane i przeszło w ręce Szwecji jako Księstwo Bremy, a w 1692 r. Księstwo Calenberg zostało przekształcone w Elektorat Hanoweru, od 1714 r. związany unią personalną z Wielką Brytanią. Po III wojnie północnej Szwecja utraciła księstwo Bremy na rzecz Hanoweru. W 1744 r. Hrabstwo Fryzji Wschodniej zostało przyłączone do Prus.

Na początku XIX w. cały obszar został zajęty przez Napoleona. Zachodnia i północna część regionu przypadła Francji, Fryzja Wschodnia przypadła Królestwu Holandii, a na wschodzie powstało Królestwo Westfalii. Po porażce Napoleona głównymi państwami regionu były Królestwo Hanoweru, Wielkie Księstwo Oldenburga i Księstwo Brunszwiku. W 1837 r. wygasła unia brytyjsko-hanowerska, a w 1866 r. Hanower został podbity i wcielony do Prus jako prowincja Hanower. W 1871 r. cały obszar znalazł się w granicach Niemiec.

Po II wojnie światowej region znalazł się w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec, a w latach 1945–1948 obszar przy granicy z Holandią stanowił polską strefę okupacyjną. W 1946 r. istniał tu kraj Hanower(inne języki), utworzony przez Brytyjczyków. Kraj związkowy Dolna Saksonia utworzono 1 listopada 1946 z połączenia krajów: Hanower, Brunszwik, Oldenburg i Schaumburg-Lippe.

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 1975 r. mieszkańcy Oldenburga (873 tys. osób) i Schaumburg-Lippe (87 tys. osób) opowiedzieli się za przekształceniem ich okręgów w landy RFN, czego jednak Bundestag nie zaakceptował, skłaniając się raczej ku redukcji liczby krajów z 10 do 5-6[2].

Do 31 grudnia 2004 Dolna Saksonia dzieliła się na rejencje, następnie zniesiono je i kraj związkowy składa się bezpośrednio z powiatów.

W nawiasach kody rejestracyjne pojazdów.

Miasta na prawach powiatu

[edytuj | edytuj kod]
Hanower
  1. Brunszwik (Braunschweig) (BS)
  2. Delmenhorst (DEL)
  3. Emden (EMD)
  4. Oldenburg (OL)
  5. Osnabrück (OS)
  6. Salzgitter (SZ)
  7. Wilhelmshaven (WHV)
  8. Wolfsburg (WOB)

Związki komunalne

[edytuj | edytuj kod]

Powiaty ziemskie

[edytuj | edytuj kod]

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

W regionie rozwinął się przemysł samochodowy, rafineryjny, chemiczny, elektrotechniczny, elektroniczny, maszynowy, hutniczy, spożywczy, materiałów budowlanych, drzewny[3]. W Dolnej Saksonii hoduje się bydło, trzodę chlewną, drób, konie oraz uprawia się ziemniaki, żyto, jęczmień, rośliny pastewne, pszenicę, buraki cukrowe, warzywa, drzewa owocowe[3].

Polityka

[edytuj | edytuj kod]
Koalicja rządząca: koalicja SPD/Zieloni[4]

Skład Landtagu[5]:

Ostatnie wybory: 9 października 2022
Najbliższe wybory: 2027

Mniejszości etniczne

[edytuj | edytuj kod]
Dwujęzyczna (niemiecka i wschodniofryzyjska) tablica w Saterlandzie

W północno-zachodniej części kraju zamieszkują Fryzowie. Stanowią autochtoniczną mniejszość narodową i posługują się językiem wschodniofryzyjskim, który ma status języka regionalnego.

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Duże znaczenie przywiązuje się w Dolnej Saksonii do rozwoju turystyki rowerowej. Przez region przebiega kilka długodystansowych turystycznych szlaków rowerowych, m.in. przez góry Harz, wzdłuż wybrzeża Morza Północnego, a także wzdłuż rzek Łaba, Wezera, Ems i Aller. Długość dróg rowerowych w całej Dolnej Saksonii ocenia się na około 13000 kilometrów[6].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Einwohnerzahl in Niedersachsen bis 2020 [online] [dostęp 2021-06-27] (niem.).
  2. Edward Dylawerski Bońskie ABC, Wyd. Iskry 1978.
  3. a b Dolna Saksonia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-10-22].
  4. NDR, Das rot-grüne Kabinett: Ministerinnen und Minister vereidigt [online], www.ndr.de [dostęp 2023-12-31] (niem.).
  5. Endgültige Ergebnisse und Vergleichszahlen 03 Land Niedersachsen [online], Landeswahlleiter, 27 października 2022 [dostęp 2023-12-31] (niem.).
  6. Dolna Saksonia. Po Niemczech na rowerze | Znajkraj [online], www.znajkraj.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]








ApplySandwichStrip

pFad - (p)hone/(F)rame/(a)nonymizer/(d)eclutterfier!      Saves Data!


--- a PPN by Garber Painting Akron. With Image Size Reduction included!

Fetched URL: http://pl.wikipedia.org/wiki/Dolna_Saksonia

Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy