Galonik

Rozetka ułożona na złoto-srebrnym galoniku markująca Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski

Galonik – stosowana w falerystyce nazwa podkładki wykonana z galonu (rzadziej metalowa), umieszczana pod rozetką w celu odróżnienia poszczególnych klas orderu lub markowania ich na stroju cywilnym (samodzielnie bez wstążki lub na miniaturkach orderowych) lub mundurze (na baretkach) w niektórych krajach. Zwykle stosowany jest w klasie I (krzyż wielki lub wielka wstęga), II (komandor z gwiazdą lub wielki oficer) i III (komandor). W przypadku odznaczeń stosuje się go dla oznaczenia stopnia i ilości nadań.

W najczęstszym, pięcioklasowym systemie orderowym:

• klasa I orderu ma w formach zredukowanych złoty galonik,
• klasa II ma galonik złoto-srebrny,
• klasa III ma galonik srebrny,
• klasa IV ma rozetkę bez galoniku,
• klasa V ma wstążeczkę orderową (tudzież baretkę) bez rozetki.

W Polsce galonik orderowy (w formie podkładki pod rozetką) jest umieszczany poziomo i ma wymiary:

• 6 × 10 mm – na wstążeczkę miniaturki,
• 6 × 20 mm – na baretkę,
• 6 × 14 mm – na ubiory cywilne.

Do oznaczania ilości nadań danego odznaczenia niebędącego orderem służą metalowe okucia (poziomo na wstążkach pełnych odznaczeń oraz na miniaturkach) lub galoniki o szerokości 5 mm (naszyte pionowo na baretkach), w kolorze złotym lub srebrnym w zależności od stopnia.

Bibliografia

• Stanisław Łoza, Stanisław Bieńkowski: Ordery i odznaczenia krajowe i zagraniczne. Co wiedziec o nich należy. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1928, s. 22
• Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 69-70, 74-76,
• Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 listopada 1992 r. w sprawie opisu, materiału, wymiarów wzorów rysunkowych oraz sposobu i okoliczności noszenia odznak orderów i odznaczeń. (Dz.U. z 1992 r. nr 90, poz. 452 z późn. zm.)
• „Galonik” [w:] Encyklopedia PWN w trzech tomach. T. 1 (A-I). Warszawa 1999, s. 677