Jehuda Amichaj
Imię i nazwisko |
Ludwig Pfeuffer |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
3 maja 1924 |
Data i miejsce śmierci |
22 września 2000 |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki |
Literatura, poezja |
Jehuda Amichaj (hebr. יהודה עמיחי, właśc. Ludwig Pfeuffer; ur. 3 maja 1924 w Würzburgu, zm. 22 września 2000 w Jerozolimie) – izraelski poeta tworzący po hebrajsku.
Urodził się w rodzinie ortodoksyjnych Żydów. Wydał wiele tomów poezji, dwie powieści, tom opowiadań, tom dramatów i słuchowisk. W języku polskim ukazał się wybór jego wierszy pt. Koniec sezonu pomarańczy oraz tom Otwarte zamknięte otwarte.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1935 roku wyemigrował wraz z rodziną do Palestyny. Zamieszkał początkowo w Petach Tikwie, potem w Jerozolimie, gdzie mieszkał do końca życia. W 1942 zerwał z religijnością. Jako ochotnik walczył podczas II wojny światowej w Brygadzie Żydowskiej Armii Brytyjskiej w Północnej Afryce i we Włoszech. Uczestniczył w przemycie broni i działał w związku „Alija Bet”. Walczył w wojnie o niepodległość w 1948 roku. Po wojnie studiował na Uniwersytecie Hebrajskim literaturę hebrajską i biblistykę. W 1965 roku został „odkryty” przez Teda Hugesa, który przetłumaczył kilka jego książek.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]- Acharej milchamot riszonot we-ahawot riszonot (Po pierwszych wojnach i pierwszych miłościach; wiersze 1948)
- Achszaw u-wa-jamim ha-acherim (Teraz i kiedy indziej; wiersze, 1955)
- Be-merchak sztej tikwot (Na odległość dwóch nadziei; wiersze, 1958)
- Ba-gina ha-ciburit (W ogrodzie miejskim; wiersze, 1959)
- Ba-ruach ha-nora ha-zot (Na tym strasznym wietrze; opowiadania, 1961)
- Szirim 1948–1962 (Wiersze 1948–1962, 1962)
- Masa le-Ninwe (Podróż do Niniwy; dramat, 1962)
- Lo mi-kan we-lo mi-achszaw (Nie z tego miejsca i nie z tego czasu; powieść autobiograficzna, 1963)
- Pa'amonim we-rakawot (Dzwony i koleje; dramaty i słuchowiska, 1968)
- Achszaw be-ra'asz: szirim 1963–1968 (Teraz w hałasie; wiersze, 1969)
- We-lo al mnat lizkor (Nie dla pamięci; wiersze, 1971)
- Mi iteneni malon (Kto mi da schronienie; proza, 1971)
- Meachorej kol ze mistater oszer gadol (Za tym wszystkim kryje się wielka radość; wiersze, 1974)
- Ha-zman (Czas; wiersze, 1977)
- Szalwa gdola: sze'elot u-t-szuwot (Wielka cisza: pytania i odpowiedzi; wiersze, 1980).
- Miwchar szirim (Wybór wierszy; wiersze, 1981)
- Sza'at ha-chesed (Godzina łaski; wiersze, 1982)
- Me-adam ata we-el adam taszuw (Z człowieka jesteś i do człowieka powrócisz; wiersze, 1985)
- Gam ha-egrof haja pa'am jad ptucha we-ecbaot (I pięść była kiedyś otwartą dłonią; wiersze, 1989)
- Nof galui ejnajim (Krajobraz w otwartych oczach; wiersze, 1992)
- Achziw, Kejsaria we-ahawa achat (Achziw, Cesarea i jedna miłość; wiersze, 1996)
- Patuach sagur patuach (Otwarte zamknięte otwarte; wiersze, 1998)
Publikacje w języku polskim
[edytuj | edytuj kod]- Koniec sezonu pomarańczy : wybór wierszy. Przeł. z hebrajskiego Tomasz Korzeniowski. Warszawa : Świat Literacki, 2000.
- Otwarte zamknięte otwarte [Tytuł oryginału: Patuach sagur patuach]. Przeł. z hebrajskiego Tomasz Korzeniowski. Wrocław : Oficyna Wydawnicza Atut, 2017.
- ISNI: 0000000120230530
- VIAF: 29529096
- LCCN: n50021587
- GND: 118859145
- NDL: 00940290
- LIBRIS: rp355s8959zccr0
- BnF: 11888674g
- SUDOC: 026684705
- SBN: CFIV130275
- NLA: 35006007
- NKC: jn19990000158
- DBNL: amic005
- BNE: XX830872
- NTA: 073515531
- BIBSYS: 90092416
- CiNii: DA06161002
- Open Library: OL142288A
- PLWABN: 9810567420905606
- NUKAT: n00052486
- J9U: 987007257625005171
- CANTIC: a10039958
- LNB: 000023267
- NSK: 000003999
- BNA: 000051495
- CONOR: 6621795
- BLBNB: 001529224
- LIH: LNB:V*355264;=BL
- RISM: people/50053887