Stanisław Kieżgajło (zm. 1527)

Stanisław Janowicz Kieżgajło

Zadora
Rodzina	Kieżgajłowie herbu Zadora
Data śmierci	1527
Ojciec	Jan Kieżgajło
Żona	Rekuć
Dzieci	Stanisław Stanisławowicz Kieżgajło

Stanisław Janowicz Kieżgajło herbu Zadora (zm. 1527) – hetman wielki litewski w latach 1501–1503, kasztelan wileński od 1522 i starosta generalny żmudzki od 1486.

Życiorys

5 lutego 1494 zawarł w imieniu Wielkiego Księstwa Litewskiego pokój z Księstwem Moskiewskim, a następnego dnia poślubił per procura córkę wielkiego księcia Iwana III Helenę dla wielkiego księcia litewskiego Aleksandra Jagiellończyka.

24 lipca 1499 roku podpisał w Wilnie akt odnawiający unię polsko-litewską.

Po dostaniu się hetmana wielkiego litewskiego Konstantego Ostrogskiego do niewoli moskiewskiej po klęsce w bitwie nad Wiedroszą, przejął w 1501 buławę od Semena Jurewicza Holszańskiego. W tym czasie uwolnił od oblężenia twierdze w Smoleńsku i Mścisławiu. W 1503 roku oddał buławę Stanisławowi Kiszce. Popadł w niełaskę u księcia Aleksandra, gdy sprzeciwił się osadzeniu Andrzeja Drożdża na namiestnictwie lidzkim, w związku z czym został usunięty z Rady wielkiego księcia.

Po śmierci króla Aleksandra Jagiellończyka w 1506 roku przybył do Polski aby prosić króla Zygmunta Starego o pomoc Litwie w wojnie z Moskwą (Wojna litewsko-moskiewska (1507–1508)). Wkrótce w 1508 roku aktywnie zwalczał uczestników spisku Michała Glińskiego i jego braci. Od czasu małżeństwa z ostatnią z rodu Rekuciów, używał nazwiska Kieżgajło-Rekuć (był to warunek rodziny Rekuciów).

Będąc starostą Żmudzi, przejawiał dużą samodzielność polityczną wobec reszty Litwy, budując tam potężną domenę rodową, co doprowadziło do jego konfliktu z królem Zygmuntem Starym o biskupstwo wileńskie.