Stefan Belina-Skupiewski
Portret w gmachu Opery Śląskiej w Bytomiu | |
Data i miejsce urodzenia |
23 lipca 1885 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Typ głosu | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
|
Stefan Belina-Skupiewski (ur. 11 lipca?/23 lipca 1885 w Kijowie, zm. 2 sierpnia 1962 w Gdańsku) – polski śpiewak (tenor), pedagog.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie inż. Bronisława Skupiewskiego h. Belina i Stanisławy z Kruszyńskich. W okresie gimnazjalnym uczył się gry na fortepianie w kijowskiej szkole muzycznej pani Leśniewicz-Nosowej. Po zdaniu egzaminów maturalnych rozpoczął studia w Instytucie Dróg i Komunikacji w Petersburgu, w 1909 ukończył Politechnikę w Karlsruhe. Równocześnie uczył się gry na fortepianie i śpiewu. Studia wokalne odbywał w Kijowie, następnie u prof. Jakoba Stückgolda w Karlsruhe, wreszcie u śpiewaka Antona Fuchsa i dyrygenta Felixa J. Mottla w Monachium. W 1908 debiutował w Stadttheater w St. Gallen w Szwajcarii w barytonowej partii Tonia w Pajacach[1] Leoncavalla. W latach 1908–1928 był znanym europejskim wykonawcą operowym, śpiewał m.in. w 1923 partię Tristana w Tristanie i Izoldzie Wagnera w mediolańskiej La Scali pod dyrekcją Arturo Toscaniniego.
W 1928 porzucił karierę sceniczną, osiadł w Warszawie i oddał się pracy pedagogicznej.[2] Uczył śpiewu m.in. w konserwatoriach w Warszawie, Łodzi i Katowicach.
W latach 1946–1953 był dyrektorem artystycznym Państwowej Opery Śląskiej w Bytomiu, od 1 lipca 1953 kierownikiem wokalnym Państwowej Opery i Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. Od 1954 uczył także w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Sopocie.
Dwukrotnie żonaty. Od 29 kwietnia 1948 był mężem śpiewaczki Heleny Ivoni-Nita (1887–1961)[3][4].
Zmarł w Gdańsku, pochowany na cmentarzu Srebrzysko (rejon IV kwatera TAR II/2/71)[5].
Płyty wydał Odeon pod nazwiskiem Stefan Belina (Berlin 1912–13).
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (14 grudnia 1955)[6]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1952)[7]
- Złoty Krzyż Zasługi (28 czerwca 1939)[8]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (25 marca 1955)[9]
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda Państwowa II stopnia za wybitną działalność artystyczną oraz za twórczy wkład w rozwój Opery Śląskiej (1955)[10]
- Nagroda Muzyczna miasta Gdańska (1958)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stefan Belina Skupiewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2022-01-04] .
- ↑ Belina-Skupiewski, Stefan [online], Polska Biblioteka Muzyczna [dostęp 2024-06-07] (pol.).
- ↑ Helena Ivoni-Nita [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-01-04] .
- ↑ Helena Skupiewska [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2022-01-04] .
- ↑ Stefan Skupiewski. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2019-01-15].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 23, poz. 334 „za zasługi w dziedzinie sztuki teatralnej i w pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 149, poz. 353 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 25 marca 1955 r. nr 0/431 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-04].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, tom I, Kraków 1979.
- Pół wieku Opery Śląskiej. Księga jubileuszowa Teatru z lat 1945–2000, pod red. i w oprac. Tadeusza Kijonki, Bytom 2001.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Absolwenci Karlsruher Institut für Technologie
- Ludzie urodzeni w Kijowie
- Ludzie związani z Bytomiem
- Muzycy związani z Gdańskiem
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku
- Polscy pedagodzy muzyczni
- Polscy śpiewacy operowi
- Polscy tenorzy
- Urodzeni w 1885
- Zmarli w 1962