żółty
Wygląd
żółty (język polski)
[edytuj]żółty (1.1) |
- znaczenia:
przymiotnik jakościowy
- (1.1) mający kolor trzeciego pasma tęczy, taki jak kolor żółtka, kwiatu jaskra, owocu cytryny itp.[2]; mający kolor podstawowy; zob. też barwa żółta w Wikipedii
- (1.2) gw. (Łowicz) rudy[3]
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (2.1) pot. żółte (1.1) światło sygnalizacyjne
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik żółty żółta żółte żółci żółte dopełniacz żółtego żółtej żółtego żółtych celownik żółtemu żółtej żółtemu żółtym biernik żółtego żółty żółtą żółte żółtych żółte narzędnik żółtym żółtą żółtym żółtymi miejscownik żółtym żółtej żółtym żółtych wołacz żółty żółta żółte żółci żółte stopień wyższy żółtszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik żółtszy żółtsza żółtsze żółtsi żółtsze dopełniacz żółtszego żółtszej żółtszego żółtszych celownik żółtszemu żółtszej żółtszemu żółtszym biernik żółtszego żółtszy żółtszą żółtsze żółtszych żółtsze narzędnik żółtszym żółtszą żółtszym żółtszymi miejscownik żółtszym żółtszej żółtszym żółtszych wołacz żółtszy żółtsza żółtsze żółtsi żółtsze stopień najwyższy najżółtszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najżółtszy najżółtsza najżółtsze najżółtsi najżółtsze dopełniacz najżółtszego najżółtszej najżółtszego najżółtszych celownik najżółtszemu najżółtszej najżółtszemu najżółtszym biernik najżółtszego najżółtszy najżółtszą najżółtsze najżółtszych najżółtsze narzędnik najżółtszym najżółtszą najżółtszym najżółtszymi miejscownik najżółtszym najżółtszej najżółtszym najżółtszych wołacz najżółtszy najżółtsza najżółtsze najżółtsi najżółtsze
- przykłady:
- (1.1) Niosła obrzydliwe, niepokojąco żółte kwiaty. Diabli wiedzą, jak się te kwiaty nazywają, ale są to pierwsze kwiaty, jakie się wiosną pokazują w Moskwie. Te kwiaty rysowały się bardzo wyraziście na tle jej czarnego płaszcza. Niosła żółte kwiaty![4]
- (1.1) Te pomarańczowe ściany strasznie wyblakły i właściwie są już żółte.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) kolor żółty • barwa żółta • pigmentacja żółta • mieć / przybierać / przybrać kolor żółty (barwę żółtą) • zmienić / zmieniać kolor na żółty • odznaczać się kolorem żółtym (barwą żółtą) • pomalować / przemalowywać / przemalować / barwić / zabarwiać / zabarwić na (kolor) żółty (na żółto) • żółta farba • żółty lakier / barwnik / pigment / odcień • żółte światło • biało-czerwono-zielono-żółty • bladożółty • brązowawożółty • brązowożółty • brunatnożółty • ciemnożółty • cytrynowożółty • czarno-żółty • fioletowo-żółty • jaskrawożółty • jasnożółty • mlecznożółty • płowożółty • pomarańczowożółty • popielatożółty • zielonkawożółty • zielono-żółty • złotożółty • żółtobiały • żółtobrunatny • żółtoczerwony • żółtopłowy • żółtoróżowy • żółtorudy • żółtosiwy • żółtoszary • żółtowoskowy • żółtodzioby • żółtogłowy • żółtonogi • żółtonosy • żółtoskóry • żółtoszyi • żółtowłosy • bystrzyk żółty • czop żółty • fiołek żółty sudecki • gajowiec żółty • głodek żółty • grążel żółty • groszek żółty • gronkowiec żółty • imbir żółty • kasztanowiec żółty • kob żółty • kosaciec żółty • krokus żółty • kropidlak żółty • lak żółty • limnocharis żółty • liściołaz żółty • łubin żółty • maślak żółty • nostrzyk żółty • pawian żółty • pekińczyk żółty • pyszczak żółty • różanecznik żółty • rumian żółty • sierpoń żółty • siwiec żółty • szablak żółty • szafran żółty • trzmiel żółty • zawilec żółty • zmięk żółty • żółty ser • żółty kwiat • żółty słonecznik / tulipan • rasa żółta • akacja żółta • akara żółta • anakonda żółta • brzoza żółta • cibora żółta • driakiew żółta • gąska żółta • goryczka żółta • kokorycz żółta • konura żółta • koźlarz żółty • lasówka żółta • naparstnica żółta • piestrówka żółta • plamka żółta • pliszka żółta • rezeda żółta • rutewka żółta • sosna żółta • trznadel żółty • turzyca żółta • ważka żółta • zebrasoma żółta • złoć żółta • złotnica żółta • żółta febra • gorączka żółta • żółta flaga • żółta kartka • żółtopuzik • żółta barwa • ciałko żółte • kępka żółta • szpik kostny żółty • wiązadło żółte • Morze Żółte • żółte słońce • ręce żółte od farby • ślepota na barwę żółtą • zanik ostry żółty • żółta skóra • żółty język • żółte oczy / palce / paznokcie / zęby • zabarwienie skóry żółte
- (2.1) żółte pali się • przejechać na / stać na żółtym
- synonimy:
- (1.1) zdrobn. żółciutki, żółciuchny
- antonimy:
- (1.1) fioletowy
- hiponimy:
- (1.1) bananowy, bladożółty, blond, brązowawożółty, brązowożółty, brudnożółty, brunatnożółty, bursztynowy, ciemnożółty, cytrynowy, herbaciany, jaskrawożółty, jasnożółty, kanarkowy, konopny, kremowy, miodowy, nadżółkły, ochrowy, paliowy, płowy, płowożółty, pożółkły, pomarańczowożółty, pszeniczny, rezedowy, rudożółty, słomkowy, słoneczny, sraczkowaty, szafranowy, szarożółty, topazowy, woskowożółty, złocistożółty, złotożółty, złoty, zielonkawożółty, zielonożółty, żonkilowy, żółtawy
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. żółć ż, żółcień mrz/ż, żółtko n, żółtaczka ż, żółtek mrz/mos, żółtość ż, żółcenie n, żółcizna ż, żółcica ż
- przym. żółtawy, żółciowy
- przysł. żółto, żółtawo
- czas. pożółknąć dk., przyżółcić dk., przyżółcić się dk., zażółcić dk., zażółcić się dk., zażółcać ndk., zażółcać się ndk., żółknąć ndk., zżółknąć dk., żółcić ndk., żółcić się ndk.
- tem. słow. żółto-
- związki frazeologiczne:
- żółte papiery • Żółty Cesarz • żółty związek zawodowy
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: czerwony • pomarańczowy • zielony • niebieski • granatowy • fioletowy
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Kolory
- tłumaczenia:
- (1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: rudy
- abchaski: (1.1) аҩежь
- abenaki: (1.1) wizôwi
- afrykanerski: (1.1) geel
- albański: (1.1) verdhë
- amharski: (1.1) ቢጫ
- angielski: (1.1) yellow
- arabski: (1.1) أصفر (’áʂfar)
- azerski: (1.1) sarı
- baskijski: (1.1) hori
- białoruski: (1.1) жоўты
- bretoński: (1.1) melen
- bułgarski: (1.1) жълт; (2.1) жълто n
- chiński standardowy: (1.1) 黄 (huáng), 黄色 (huángsè)
- chorwacki: (1.1) žut
- czeski: (1.1) žlutý
- dolnołużycki: (1.1) žołty
- duński: (1.1) gul
- esperanto: (1.1) flava
- estoński: (1.1) kollane
- fidżyjski: (1.1) dromodromo
- fiński: (1.1) keltainen
- francuski: (1.1) jaune m, ż
- guarani: (1.1) sa'yju
- hawajski: (1.1) melemele, mele
- hebrajski: (1.1) צהוב (cahow) m, צהובה (cchuba) ż
- hiszpański: (1.1) amarillo m, amarilla ż
- inari: (1.1) fiskâd
- interlingua: (1.1) jalne
- irlandzki: (1.1) buí
- islandzki: (1.1) gulur
- japoński: (1.1) 黄色い (きいろい, kiirói)
- jidysz: (1.1) געל (gel)
- karelski: (1.1) keldaine
- karpatorusiński: (1.1) жовтый
- kaszubski: (1.1) żôłti
- kataloński: (1.1) groc m, groga ż
- kazachski: (1.1) сары
- kildin: (1.1) руччкесь
- koreański: (1.1) 노란 (noran)
- kornijski: (1.1) melen
- litewski: (1.1) geltonas
- łaciński: (1.1) flavus
- łotewski: (1.1) dzeltens m, dzeltena ż
- niderlandzki: (1.1) geel
- niemiecki: (1.1) gelb
- norweski (bokmål): (1.1) gul
- novial: (1.1) gelbi
- nowogrecki: (1.1) κίτρινος (kítrinos)
- ormiański: (1.1) դեղին (deghin)
- osetyjski: (1.1) бур
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- portugalski: (1.1) amarelo m
- północnolapoński: (1.1) fiskes
- rosyjski: (1.1) жёлтый (žóltyj)
- rumuński: (1.1) galben
- sanskryt: (1.1) पीतक, पीत, पीतल
- serbski: (1.1) жут, žut
- skolt: (1.1) viskkâd
- slovio: (1.1) zxoltju (жолтйу)
- słowacki: (1.1) žltý
- słoweński: (1.1) rumen, žolt
- starogrecki: (1.1) ξανθός
- suahili: (1.1) manjano
- szkocki gaelicki: (1.1) buidhe
- szwedzki: (1.1) gul
- tahitański: (1.1) reʻareʻa
- tamazight: (1.1) ⴰⵡⵔⴰⵖ
- tupinambá: (1.1) îub
- turecki: (1.1) sarı
- tybetański: (1.1) སེར་པོ
- ukraiński: (1.1) жовтий (žóvtyj) m
- węgierski: (1.1) sárga
- wilamowski: (1.1) gał, gāł, gaoł
- włoski: (1.1) giallo m, gialla ż
- wolof: (1.1) mboq
- źródła:
- ↑ Hasło „żółty” w: Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny, red. Jerzy Podracki, Horyzont, Warszawa 2001, ISBN 83-7311-161-1, s. 1651.
- ↑ Hasło „żółty” w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Halina Koneczna, Nazwy barw w gwarze łowickiej, „Poradnik Językowy” nr 6/1949, s. 13.
- ↑ Michaił Bułhakow Mistrz i Małgorzata, tłum. Irena Lewandowska i Witold Dąbrowski.
- ↑ Izabela Bawej, Żółty w języku polskim i gelb w języku niemieckim. Semantyczna analiza porównawcza, w: Prace Językoznawcze, XIX/3, 2017, s. 9.