Taranto
Taranto
Comune di Taranto | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 40°28′N 17°14′E / 40.467°N 17.233°E | |
| Država |  Italija
|
| regija | Apulija |
| provincija | Taranto (TA) |
| frazioni | Talsano, Lido Azzurro, Lama, San Vito |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Ippazio Stefàno |
| Površina | |
| - Ukupna | 209 km² |
| Visina | 15 |
| Stanovništvo (2012.) | |
| - Grad | 198 728 [1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 74121, 74122 i 74123 |
| Pozivni broj | 099 |
| Službena stranica www.comune.taranto | |
| Karta | |
  Taranto | |
Taranto (grčki: Taras, latinski: Tarentum) je glavni grad istoimene talijanske provincije Taranto u regiji Apulija od 198 728 stanovnika.[1]
Taranto leži na poluotoku - Salento (istočnom kraku Apeninskog poluotoka), duboko unutar Tarantskog zaljeva, kojeg ovdje zovu Mare Grande (Veliko more) i slijedećeg manjeg zaljeva - .Mare Piccolo (Malo more).[2] On nije bio zaljev, nago laguna sve do 15. vijeka kad je zbog novoizgrađenog aragonskog dvorca prokopan kanal, radi njegove obrane.
otočići San Pietro (veći) i San Paolo (manji) štite vanjsku trgovačku luku u Mare Grande, a unutar manjeg zaljeva Mare Piccolo smještena je ratna luka.
Kao godina osnivanja Taranta uzima se 706. pne., iako je to vjerojatno zbilo ranije tokom 8. vijeka pne. kad su grčki kolonisti iz Sparte i Lakonije zauzeli mesapijsko selo Taras na ušću istoimene riječice (današnja Tara).[2] Oni su osnovali potpuno novi grad na poluotoku, koji je to prestao biti 1480. kad je prokopan kanal između tadašnje lagune (Mare Piccolo) i velikog zaljeva (Mare Grande).[2]
Taras je ubrzo postao jedan od vodećih gradova Magna Graecia (grčke kolonije u Južnoj Italiji), njegovi stanovnici osnovali su sami nekoliko drugih primorskih gradova. Taras je dosegao vrhunac svoje vojne i ekonomske moći u 4. vijeku pne. kad je u njemu djelovao veliki filozof i naučnik Arhita, ali je nakon njegove smrti nazadovao zbog niza ratova u kojima je sudjelovao.[2] Njegovo nazadovanje kulminiralo je 272. pne. kad su ga zauzeli Rimljani.[2] Tokom Drugog punskog rata - Taras su zauzeli Kartažani pod vodsvom generala Hanibala, ali su ga Rimljani ponovno zauzeli i opljačkali - 209. pne.. Pod rimskom vladavinom - Tarentum, kako su ga oni zvali, više nikad nije povratio svoj značaj i broj stanovnika, iako su mu oni dali brojne privilegije, nebili ga ponovno naselili.[2]
Taranto u srednjem vijeku
[uredi | uredi kod]
Između 6, i 10. vijeka Taranto je promijenio više gospodara; Gote, Bizantince, Langobarde i Arape. Razorili su ga Saraceni - 927. ali ga je obnovio bizantski car Nikifor II Foka - 967. Nakon tog ga je zauzeo normanski avanturist Robert Guiscard - 1063., njegov sin i nasljednik Bohemond I, uspio je postati knez Taranta. U tom vremenu, iz Taranta su polazili brojni brodovi sa križarima za Jeruzalem. Nakon tog je Taranto postao dio normanske Kraljevine Sicilije, a zatim Napuljskog kraljevstva, kojim su naizmjence vladale dinastije Anžuvinaca i Aragonaca.
Tokom 16, i 17. vijeka grad su u više navrata napali Osmanlije.[2]
Za Napoleonskih ratova Taranto je bio baza francuske mornarice, ali je nakon poraza Napoleona - 1815., vraćen Kraljevini dviju Sicilija u čijem je sastavu bio sve do Ujedinjenja Italije 1860. Za Kraljevine Italije Taranto je izrastao u važnu bazu Talijanske ratne mornarice, i odigrao važnu ulogu u oba svjetska rata.[2]
U noći između 11. - 12. novembra 1940., za vrijeme drugog svjetskog rata, britanska Kraljevska avijacija izvela je Napad na Taranto, to je bio prvi zračni napad izveden na taj način, i na takvu udaljenost, jer su napad izveli malobrojni hidroavioni koji su poletjeli sa nosača aviona Illustrious.[2]
Obzirom na veličinu grčkog polisa - Tarasa, grad ima relativno malo spomenika iz tog vremena. Po brojnim grčkim nekropolama, koje su iskopane unutar historijskog centra, pronađena je impresivna zbirka keramike, kako one iz Grčke, tako i one koju su izradili domaći majstori. Uz to je pronađen i velik broj statua boga Apolona, koje su bile namjenjene njegovom hramu koji se tu nalazio, uz velik broj reljefa. Najveći dio tog materijala danas je izložen u lokalnom Nacionalnom muzeju.[2]
Taranto ima puno više ostataka Rimske umjetnosti, između ostaloga; ostatke velikih javnih termi i amfiteatar, puno podnih mozaika, kuća i brojne grobnice. Stari grad (Città Vecchia) - Taranta, nalazi se na mjestu grčke - Akropole Taras na današnjem otoku između unutrašnje i vanjske luke. Na otoku se nalazi aragonski dvorac iz 1480., kasnije proširivan, romanička katedrala San Cataldo iz 11. vijeka s baroknom fasadom) i crkva San Domenico Maggiore iz 1302., s impozantnim portalom i rozetom.[2]
U novom dijelu grada - Città Nuova, koji se prostire po poluotoku jugoistočno od centra, nalazi se Arsenal iz 1803., zgrade državne administracije, Državni geofizički opservatorij (1905.), Narodni muzej i Državni zavod za biologiju mora (1931.).[2]
Kvart - Borgo na sjeverozapadu je industrijska zona grada.[2]
Po Tarantu se zove i jedna vrsta pauka - Tarantula (Theraphosidae). Po jednoj lokalnoj verziji zbog tog divovskog otrovnog pauka, nastao je i ples tarantella. Kad bi nekog ubo taj pauk, on bi odmah stao cupkati i plesati, da se iznoji, jer je to bio recept da se na taj način izluči otrov iz krvi, i tako spasi život .
Taranto je prije svega važna trgovačka i ratna luka, ali i snažan industrijski grad sa čeličanom, željezarom, rafinerijom nafte, cementarom, brodogradilištem, pogonima kemijske i tekstilne industrije.[2] Okolica grada je plodan poljoprivredni kraj, pa je razvijena i prehrambena industrija. U zaljevu Mare Piccolo razvijen je kavezni uzgoj riba, i uzgoj školjaka; dagnji i oštriga.[2]
Taranto je povezan željeznicom sa Barijem, Brindisijem i Metapontom.[2]
- Službene stranice grada Arhivirano 2012-05-25 na Wayback Machine-u (it)
- Taranto na portalu Encyclopædia Britannica (en)