İlkay Gündoğan

İlkay Gündoğan
	2019'da Gündoğan, Almanya formasıyla
Kişisel bilgileri
Tam adı	İlkay Gündoğan
Doğum tarihi	24 Ekim 1990 (34 yaşında)
Doğum yeri	Gelsenkirchen, Almanya
Boyu	1,80 m (5 ft 11 in)
Mevkii	Orta saha
Kulüp bilgileri
Kulübü	Manchester City
Numarası	19
Altyapı kariyeri
1993-1998	SV Gelsenkirchen-Hessler 06
1998-1999	Schalke 04
1999-2004	SV Gelsenkirchen-Hessler 06
2004-2005	SSV Buer
2005-2009	Bochum
Profesyonel kariyeri*
Millî takım kariyeri
	* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.; Güncelleme: 5 Aralık 2024;

İlkay Gündoğan (d. 24 Ekim 1990, Gelsenkirchen), orta saha pozisyonunda oynayan Türk asıllı Alman profesyonel futbolcu. Premier League ekiplerinden Manchester City forması giymektedir.^[1]

Gündoğan, 2009 yılında 1. FC Nürnberg'e katıldı ve 2011 yılında Borussia Dortmund'a transfer oldu. 2011-12 Bundesliga ve 2011-12 DFB-Pokal şampiyonluklarını Dortmund'daki ilk sezonunda kazandı. Dortmund'un 2013 UEFA Şampiyonlar Ligi finaline ulaşmasına yardımcı oldu ve Bayern Münih'e kaybettikleri maçta gol attı. Kulüp için 157 maç oynadıktan sonra Gündoğan, 2016 yılında Manchester City'ye imza attı ve burada beş Premier League şampiyonluğu, dört EFL Cup, iki FA Cup ve UEFA Şampiyonlar Ligi kazandı. Bu şampiyonluklara, kulüp kaptanı olarak görev yaptığı 2022-23 sezonundaki kıta üçlemesi de dahildi. Gündoğan, 2023 yılında Barcelona'ya katıldı.

Gündoğan, daha önce 18 yaş altı, 19 yaş altı, 20 yaş altı ve 21 yaş altı takımlarında yer aldıktan sonra 2011 yılında Almanya için ilk büyükler maçına çıktı. Almanya'nın 2012 ve 2020 Avrupa Futbol Şampiyonası ile 2018 ve 2022 FIFA Dünya Kupası kadrolarında yer aldı.

İlk yılları

İlkay Gündoğan, 24 Ekim 1990 tarihinde Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin Gelsenkirchen kentinde Türk bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.^[2]^[3] Baba tarafından dedesi Balıkesir'den Almanya'nın Ruhr bölgesine maden işçisi olarak çalışmak üzere gelen bir göçmen işçidir.^[4]

Gündoğan, 3 yaşındayken, doğduğu şehrin takımı SV Gelsenkirchen-Hessler 06'nın altyapısında forma giydi. 1998'de Schalke 04 altyapısına geçti ancak daha sonra büyüme sorunları nedeniyle spora tamamen ara vermek zorunda kaldı. Daha sonra bunun hayatındaki en büyük hayal kırıklıklarından biri olduğunu itiraf eden Gündoğan, 13 yaşındayken kulüp kendisini tekrar transfer etmeyi teklif ettiğinde, bir şekilde tekrar hayal kırıklığına uğrayacağı korkusuyla Schalke'yi reddetti.^[5]

Kulüp kariyeri

Gündoğan, 2010 yılında 1. FC Nürnberg ile

VfL Bochum

2009 yılına kadar çeşitli altyapı seviyelerinde oynayan Gündoğan, 2007-08 sezonunda Bochum'un U-19 takımında oynadı. Takım, U-19 batı ligini beşinci sırada tamamladı. Gündoğan, 26 maçın 24'ünde oynadı ve 14 gol ile etkili bir performans gösterdi. Sezon ortalarında 5 maçta arka arkaya gol atma başarısını yakaladı. Sonraki sezon da U-19 takımında sezona başladı ve ilk 12 maçta 10 gol attı. Rot Weiss Ahlen U-19'a karşı oynanan maçta hat trick yaptı. Bu başarı ile ilk yarının ortasında VfL Bochum II takımına yükseldi.

1. FC Nürnberg

2008-09 sezonun ikinci yarısında 2. Bundesliga takımı 1. FC Nürnberg takımına transfer oldu. Gündoğan'ın yalnızca bir maçta oynadığı ligde üçüncü olan Nürnberg, play-off'larda Energie Cottbus'u iki maçta da yenerek Bundesliga'ya yükseldi. 2009-10 sezonunun ilk maçı olan DFB-Pokal maçında Dynamo Dresden'e bir gol attı. Bundesliga'da ilk maçına 8 Ağustos 2009'da Schalke 04 karşısında çıktı. İlk haftalarda forma giyen Gündoğan, daha sonra formayı kaptırsa da ligin ikinci yarısı takımın değişmez isimlerinden oldu. Ligdeki ilk golünü Bayern München'e attı. Gündoğan'ın golüyle Nürnberg, maçta 1-1 beraberliği sağladı. Nürnberg, lig 16.sı oldu ve geçen sezonki gibi yine play-off oynadı. İki maçta da oynayan Gündoğan, ikinci maçta bir de gol attı ve Nürnberg'in FC Augsburg'u iki maçta da yenmesine yardım etti.

2010-11 sezonunda Nürnberg'in ilk 11'indeki yerini koruyan Gündoğan, ilk 10 maçın 9'unda forma giydi ve bu maçların hepsinde ilk 11'de başladı. 9. hafta maçında VfL Wolfsburg'a ilk golü attı. Maç 1-1 olduktan sonra ise Nürnberg'e galibiyeti getiren golün asistini yaptı. Bir sonraki hafta ise Werder Bremen deplasmanında alınan 3-2'lik galibiyette iki gol kaydetti.

Borussia Dortmund

2011-12 sezonunda Real Madrid'e transfer olan Nuri Şahin'in yerine önceki sezonun Almanya şampiyonu Borussia Dortmund'a 4 milyon avro karşılığında transfer oldu. 23 Temmuz 2011'de Schalke 04 ile oynanan Süper Kupa ile ilk resmî maçına çıktı. 90 dakika forma giyen futbolcu, doğrudan penaltılara gidilen maçta takımının ilk penaltısını gole çevirdi ancak 3-4 yenilerek kupayı kaybettiler. Bir hafta sonra ise Almanya Kupası'nda ilk asistini yaptı.

Ligde ilk 10 hafta forma giyen futbolcu daha sonra ilk 11'deki yerini kaybetse de ara ara kadroya girmeyi sürdürdü. Dortmund'daki ilk golünü ise 17 Aralık 2011'de SC Freiburg'u 4-1 yendikleri maçta kaydetti. Sezon içinde ilk kez Avrupa maçına çıkan futbolcu UEFA Şampiyonlar Ligi'nde 2 maçta forma giyse de grup sonuncusu olarak elendiler. Gündoğan, sezonun ikinci yarısında ise performansını yükseltti. Almanya Kupası yarı finalinde Greuther Fürth karşısında penaltılara gitmesi beklenen maçın 120. dakikasında gol atarak takımını finale çıkaran isim oldu. Ligde de performansı, attığı goller ve asistleri ile etkili bir görünüm sergileyen Gündoğan, Dortmund ile Almanya şampiyonluğu yaşadı. 12 Mayıs 2012'de ise FC Bayern Münih'i Almanya Kupası finalinde 5-2 yenerek sezonun ikinci kupasına sahip olurken, Gündoğan 90 dakika sahada kalmıştı.

Dortmund'daki ikinci sezonunda da takımının her kulvarda FC Bayern ile başa baş verdiği mücadele takımının en önemli isimlerinden biri oldu. Ancak Süper Kupa mağlubiyeti ile başlayan sezonda ligi ve kupayı da rakiplerine kaptırdılar. Ancak UEFA Şampiyonlar Ligi finaline çıkmaya başardılar. Finalde de FC Bayern ile karşılaşan takımda Gündoğan, takımı 1-0 mağlupken kazanılan penaltıyı gole çevirerek takımını umutlandırdı. Ancak maçı 2-1 kaybederek sezonu kupasız kapamış oldular.

Gündoğan, 2013-14 sezonuna da hızlı başladı. 27 Temmuz 2013'te FC Bayern Münih ile oynanan Almanya Süper Kupası maçında maç 1-1 devam ederken, takımını 2-1 öne geçiren golün asistini yapıp bir dakika sonra ise kendisi bir gol kaydetti. Maçı 4-2 kazanan Dortmund, sezona kupayla başlamış oldu. Kupa ve ligde bir maça çıktıktan sonra ise millî takımda omuriliğinden sakatlık geçirerek sezonun ilk yarısında forma şansı bulamadı. 28 Mart tarihinde, Barcelona kulübü doktorları Almanya'da baştan aşağı sağlık kontrolünden geçirdi.

Manchester City

2016-17 sezonu başında 25 milyon euro karşılığında Borussia Dortmund'tan Manchester City'ye transfer olmuştur. Bu takımda ilk golünü 17 Eylül 2016 tarihinde Bournemouth takımına karşı atmıştır.

Millî takım kariyeri

Gündoğan, daha önce bir kez Almanya U-18 forması giydi. 4 Eylül 2009'da Çek Cumhuriyeti ile oynanan maçta ilk kez Almanya U-19 millî takım forması giydi. Bu maçta 80. dakikada Mehmet Ekici'nin yerine girdi. Toplamda 5 kez U-19 hazırlık maçında forma giydi. 9 Ekim 2009'da ise İsviçre karşısında Almanya U-20 formasını ilk kez giydi. Maçta 90 dakika forma giydi. Daha sonra 3 Mart 2010'da yine İsviçre ile oynanan bir hazırlık maçında ikinci ve son kez U-20 forması giydi.

Gündoğan, 11 Ekim 2010'da Ukrayna ile oynanan hazırlık maçıyla ilk kez Almanya 21 yaş altı millî futbol takımı forması giydi. 2013 Avrupa 21 Yaş Altı Futbol Şampiyonası eleme maçlarında şans buldu. 4 eleme maçında 1 gol 3 asist ile takımın grup birinciliğine yardım etti.

Almanya millî futbol takımı

Türk kökenli olan İlkay'ın hem Almanya hem de Türkiye millî takımlarını seçme hakkı bulunmaktaydı. Ancak İlkay Gündoğan kendi isteğiyle Almanya millî futbol takımını tercih ettiğini açıkladı.^[6] Ağustos 2011'de Brezilya ile oynanacak hazırlık maçı kadrosuna dahil edilse de forma şansı bulamadı. 11 Ekim 2011'deki 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde Belçika karşısında Philipp Lahm'ın yerine son beş dakika oyuna dahil olup ilk kez Almanya forması giydi.

Dortmund ile şampiyonluk yaşadıktan sonra Joachim Löw tarafından 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası kadrosuna dahil edildi. Turnuvadan önce oynana hazırlık maçlarında millî forması 45 dakika için bir kez daha giyme fırsatı buldu. Almanya'nın yarı finalde İtalya'ya elendiği turnuvada forma şansı bulamadı.

Euro 2012 sonrası millî takım kadrosuna dahil edilse de bir süre forma şansı bulamasa da Mart 2013'te oynanan 2014 FIFA Dünya Kupası elemelerinde Kazakistan ile oynanan maçlarda forma giydi ve 4-1 kazandıkları ikinci Kazakistan maçında ilk millî golünü attı. Aynı maç bir de asist yapmıştı. Almanya grup birincisi olarak FIFA Dünya Kupası'na katılma hakkı kazandı. 14 Ağustos 2013'te Paraguay ile oynanan hazırlık maçında ikinci millî golünü attıktan dokuz dakika sonra sakatlanarak 27. dakikada oyundan çıktı. Bu geçirdiği sakatlık nedeniyle sezonun ilk yarısında forma şansı bulamadı.

İlkay Gündoğan, 19 Ağustos 2024 tarihinde millî takımdan emekli olduğunu açıkladı.^[7]

Özel hayatı

Gündoğan, 2022 yılında Sara Arfaoui ile evlendi^[8] ve bir çocukları var.^[9] Türk millî voleybolcu Naz Aydemir ile kuzendir.^[10]^[11]^[12]

Mayıs 2018'de Gündoğan, İngiltere ve Almanya doğumlu Türk kökenli oyuncular Mesut Özil ve Cenk Tosun ile birlikte Londra'da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldi. Gündoğan, Türk vatandaşı olmamasına rağmen Erdoğan'a "cumhurbaşkanım" şeklinde hitap ettiği için eleştirildi. Bu olay Almanya'da siyasi tartışmalara neden oldu ve Gündoğan haftalar sonra millî takımda oynarken Alman taraftarlar tarafından ıslıklandı.^[13]

İstatistikleri

Kulüp istatistikleri

Profesyonel Kariyeri			Ulusal Lig			Kupa			Lig Kupası			Süper Kupa			Kıtasal Lig			Toplam
Sezon	Kulüp	Lig kademesi	M	G	A	M	G	A	M	G	A	M	G	A	M	G	A	M	G	A
Almanya			Lig			DFB-Pokal			DFL-Ligapokal			Supercup			UEFA			Toplam
2008-09	1. FC Nürnberg	2. Bundesliga	1															1
2009-10		Bundesliga	22	1	2	2	1	1	2	1								26	3	3
2010-11		Bundesliga	25	5	3	1												27	5	3
Toplam			48	6	5	3	1	1	2	1								53	8	6
2011-12	Borussia Dortmund	Bundesliga	28	3	3	5	1	1				1			2			36	4	4
2012-13			28	3	3	4						1			12	1	1	45	4	4
2013-14			1			1						1	1	1				3	1	1
2014-15			23	3	4	4									6		1	33	3	5
2015-16			25	1	3	5	1	1							10	1	3	40	3	7
Toplam			105	10	13	19	2	2				3	1	1	30	2	5	157	15	21
İngiltere			Lig			FA Cup			EFL Cup			FA C.Shield			UEFA			Toplam
2016-17	Manchester City	Premier League	10	3	1										6	2	1	16	5	2
2017-18			30	4	1	3		2	6		2				9	2	2	48	6	7
2018-19			31	6	3	6		4	4			1			8		1	50	6	8
2019-20			31	2	1	4	1	1	5		1	1			9	2	2	50	5	5
2020-21			28	13	2	4	1	1	2						12	3	1	46	17	4
2021-22			27	8	3	4	2	1	1			1			10		2	43	10	6
2022-23			31	8	5	3	2		3			1			13	1	2	51	11	7
Toplam			188	44	16	24	6	9	21		3	4			67	10	11	304	60	39
İspanya			Lig			Copa del Rey			Lig Kupası			Supercopa			UEFA			Toplam
2023-24	FC Barcelona	La Liga	36	5	9	3						2		1	10		4	51	5	14
Toplam			36	5	9	3						2		1	10		4	51	5	14
Kariyer toplam			377	65	43	49	9	12	23	1	3	9	1	1	107	12	20	565	88	80

Şampiyonluk yaşadığı ve Gol kralı olduğu sezonlardır.

Asist kralı olduğu sezonlardır.

Millî takım istatistikleri

Nr.	millî takım	Tarih	M	G	A
1.	2008	Almanya U-18	1
2.	2008-2009	Almanya U-19	4
3.	2009-2010	Almanya U-20	2
4.	2010-2012	Almanya U-21	8	1	5
5.	2011	Almanya	1
	2012		3
	2013		4	2	2
	2014
	2015		8	2	1
	2016		4		1
	2017		2
	2018		7
	2019		8	3	2
	2020		5	1
	A Millî Toplam		52	8	6
Alt Toplam			59	9	11

Millî takım golleri

#	Tarih	Yer	Rakip	Skor	Sonuç	Açıklama
2013
1.	26 Mart 2013	Grundig Stadion, Nürnberg, Almanya	Kazakistan	3-0	4-1	2014 FIFA Dünya Kupası elemeleri
2.	14 Ağustos 2013	Fritz Walter Stadion, Kaiserslautern, Almanya	Paraguay	1-2	3-3	Hazırlık maçı

Başarıları

Kulüp

Borussia Dortmund (3 kupa)

Bundesliga (1): 2012
DFB-Pokal (1): 2012
DFL-Supercup (1): 2013
UEFA Şampiyonlar Ligi (finalist): 2013

Manchester City (12 kupa)

Premier League (4): 2018, 2019, 2022, 2023
FA Cup (2): 2019, 2023
EFL Cup (3): 2018, 2019, 2020
UEFA Şampiyonlar Ligi (1): 2023
UEFA Şampiyonlar Ligi (finalist): 2021
FA Community Shield (2): 2018, 2019

Kaynakça

^ https://web.archive.org/web/20140430093349/http://www.bvb.de/Mannschaften/Profis/Ilkay-Guendogan ^{[yalın URL]}
^ "Ilkay Gündogan: Overview". Premier League. 15 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2023.
^ "İlkay Gündoğan". UEFA. 25 Mayıs 2012. 24 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Kramer, Jörg (17 Mayıs 2013). "Der Kurzpassmeister" [The Short-Pass Master]. Der Spiegel (Almanca). Spiegel-Verlag. ss. 126-128. 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
^ "Borussia Dortmund announce signing of Nurnberg's Ilkay Gundogan". Deutsche Fußball Liga. 2022. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
^ "İlkay Gündoğan'ın Kendi Tercihi". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011.
^ sportschau.de. "Nach 82 Länderspielen: Gündogan beendet DFB-Karriere". sportschau.de (Almanca). 19 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2024.
^ Shufflebotham, Bethan (7 Ocak 2023). "She said Manchester had 'horrible food everywhere, everything frozen'...but now Man City star's wife has hailed her 'favourite restaurant' in city". Manchester Evening News. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
^ Victor, Tom (16 Mart 2023). "Citrus Canker Lawsuit Headed Back to Trial". Daily Mirror. Londra. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
^ "Geçen Ay Bunları Öğrendik". FourFourTwo Dergisi. Cilt Haziran 2012 sayısı. ss. sayfa 21. ISSN 1306-5920.
^ "İlkay&Naz kuzenmiş". 19 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2012.
^ "Ten things about Ilkay Gündogan". Deutsche Fußball Liga. 19 Haziran 2013. 26 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.
^ "Ilkay Gundogan, Mesut Ozil whistles must stop – Germany chief Oliver Bierhoff". ESPN. 8 Haziran 2018. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta İlkay Gündoğan ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlkay Gündoğan fussballdaten.de profili18 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca)
Transfermarkt.com.tr'de İlkay Gündoğan
National-Football-Teams.com'da İlkay Gündoğan
Mackolik'te İlkay Gündoğan

[1] ttps://web.archive.org/web/20140430093349/http://www.bvb.de/Mannschaften/Profis/Ilkay-Guendogan ^{[yalın URL]}

[PremProfile-2] "Ilkay Gündogan: Overview". Premier League. 15 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2023.

[3] "İlkay Gündoğan". UEFA. 25 Mayıs 2012. 24 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[4] Kramer, Jörg (17 Mayıs 2013). "Der Kurzpassmeister" [The Short-Pass Master]. Der Spiegel (Almanca). Spiegel-Verlag. ss. 126-128. 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.

[signing-5] "Borussia Dortmund announce signing of Nurnberg's Ilkay Gundogan". Deutsche Fußball Liga. 2022. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.

[6] "İlkay Gündoğan'ın Kendi Tercihi". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011.

[7] sportschau.de. "Nach 82 Länderspielen: Gündogan beendet DFB-Karriere". sportschau.de (Almanca). 19 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2024.

[8] Shufflebotham, Bethan (7 Ocak 2023). "She said Manchester had 'horrible food everywhere, everything frozen'...but now Man City star's wife has hailed her 'favourite restaurant' in city". Manchester Evening News. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.

[9] Victor, Tom (16 Mart 2023). "Citrus Canker Lawsuit Headed Back to Trial". Daily Mirror. Londra. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.

[FFT-10] "Geçen Ay Bunları Öğrendik". FourFourTwo Dergisi. Cilt Haziran 2012 sayısı. ss. sayfa 21. ISSN 1306-5920.

[11] "İlkay&Naz kuzenmiş". 19 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2012.

[12] "Ten things about Ilkay Gündogan". Deutsche Fußball Liga. 19 Haziran 2013. 26 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.

[13] "Ilkay Gundogan, Mesut Ozil whistles must stop – Germany chief Oliver Bierhoff". ESPN. 8 Haziran 2018. 31 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]