Yaolar

Yao halkı
瑶族
*người Dao*
	Longji Pirinç Tarlaları'nda bir Yao kadını (Kasım 2010)
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Çin	2.637.421 (2000)
Vietnam	891.151 (2019)
Diller
	Mien [en], Bunu [en], Pa-Hng [en], Lakkia [en], Çince (Mandarin, Shaozhou Tuhua [en]), Vietnamca, İngilizce
Din
	Çoğunlukla Yao halk dini [en], azınlıkla Budizm

Yao halkı (Çince (basitleştirilmiş): 瑶族; Çince (geleneksel): 瑤族; pinyin: Yáozú; Vietnamca: người Dao) ya da Mien halkı, Çin ve Vietnam'da çeşitli azınlıklara atanan bir sınıflandırma. Çin hükûmetinin resmî olarak tanıdığı 55 etnik azınlıktan biri olan Yao halkı, Çin'in güneybatısı ve güneyindeki dağlık alanlarda yaşar. Ayrıca Vietnam'ın resmî olarak tanıdığı 54 etnik gruptan [en] birini teşkil eder. 2000 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Çin'de 2.637.421 Yao var; 2019 yılı Vietnam Nüfus Sayımı'na göre Vietnam'da 891.151 Yao var.^[1]

Tarihçe

Erken tarih

Yaoların tarihi 2000 yıl öncesine, günümüz Hunan eyaletine uzanır. Yaolar ile Hmonglar, Ming Hanedanı'na karşı sürdürülen Miao isyanlarının [en] isyancılarındandı. Han Çinlileri Güney Çin'e yayılırken, Yaolar, Hunan, Guizhou, Guangdong, Guangşi ve Yünnan'daki yüksek rakımlı alanlara çekildi.^[2] 1890 yılı civarında Guangdong hükûmeti, Guangdong'un kuzeybatısındaki Yaolara karşı müdahalelerde bulunmaya başladı.^[3]

Çincede Yaolara atfen kullanılan ilk egzonim, aşağılayıcı bir anlam taşıyan yáo 猺 (犭 "köpek radikali [en]" ile yao 䍃 fonetik bileşeni) ismidir, fakat 20. yüzyılda yer almış reformlar kapsamında bu yáo 瑶 (⺩"yeşim taşı radikali" ile yao 䍃 fonetik bileşeni) olarak değiştirildi.

Laos İç Savaşı

Laos İç Savaşı boyunca Laos'taki Yao kabilelerinin ABD kuvvetleriyle ilişkileri iyi idi, dolayısıyla bu kabileler "verimli dost kuvvet" (efficient friendly force) olarak nitelendirildi. Güney Vietnam kuvvetleri lehine komünistlere karşı savaştılar.^[4] Bu olumlu ilişkilerden dolayı savaşın ardından Laos'taki yeni komünist hükûmet, Yao kabilelerini hedef olarak aldı, bu da bu kabilelerin Tayland'a mülteci olarak kaçıp Laos-Tayland sınırı [en] boyunca kamplara konulmalarına yol verdi.

ABD'ye göç

Tayland hükûmetinden mülteci statüsünü aldıktan sonra ve Birleşmiş Milletler'in yardımıyla birçok Yao, Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmek üzere sponsorluk kazanmaya başardı, lâkin Tayland'da hâlen çok sayıda Yao mülteci bulunmaktadır. ABD'ye göç etmiş Yaoların çoğu ABD'nin batısında, özellikle de Merkez ve Kuzey Kaliforniya'ya bağlı Visalia, Oakland, Oroville, Redding, Richmond, Sacramento şehirleri, Oregon eyaletine bağlı Portland, Salem ve Beaverton şehirleri ve Washington eyaletine bağlı Seattle ve Renton şehirlerine yerleşmiştir. "Mien" kimliğini benimseyen Yaolar için bkz: Iu Mien asıllı Amerikalılar [en]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Yao people ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

^ ^a ^b Census 01/04/2019 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. p. 44. General Directorate for Statistics of Vietnam, 19/12/2019. accessdate 1/09/2020.
^ Wiens, Herold Jacob (1967). Han Chinese expansion in South China. Shoe String Press. s. 276.
^ The Chinese times, Volume 4. TIENTSIN: THE TIENTSIN PRINTING CO. 1890. s. 24. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022.
^ "Independent Lens . DEATH OF A SHAMAN . The Mien - PBS". www.pbs.org. 14 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.

[CensVn2019-1] Census 01/04/2019 10 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. p. 44. General Directorate for Statistics of Vietnam, 19/12/2019. accessdate 1/09/2020.

[Wiens1967-2] Wiens, Herold Jacob (1967). Han Chinese expansion in South China. Shoe String Press. s. 276.

[3] The Chinese times, Volume 4. TIENTSIN: THE TIENTSIN PRINTING CO. 1890. s. 24. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022.

[4] "Independent Lens . DEATH OF A SHAMAN . The Mien - PBS". www.pbs.org. 14 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]