Leyte
An Leyte usa nga isla ha Sinirangan nga Kabisay-an. Amo ini an ika-walo han mga gidagko-i nga isla o puro ha Kapurupod'an han Pilipinas.
Iton isla mga 180 ka kilometros (110 ka milyas) tikang ha amihanan ngadto ha salatan ug mga 65 ka kilometros (40 ka milyas) dida hiton gihaluagi nga dapit. Ha amihanan, harapit na ini malakip hiton isla han Samar, nga nahabulag la hiton Estrecho han San Juanico nga iton kahaluag 2 ka kilometros (1.2 ka milyas) hin mga pipira nga dapit hini. Iton Samar ug Leyte nahadugtong pinaagi han Tulay San Juanico tikang ha Baranggay Cabalawan ha Syudad han Tacloban ngadto ha Santa Rita, Samar. Iton isla nga probinsya hiton Biliran adto gihapon ha amihanan hiton Leyte ngan nahadugtong ha isla han Leyte pinaagi hin tulay nga natabok hiton Estrecho han Biliran. Ha salatan, nahamutangan an isla han Panaon ngan sugad hiton mga isla han Biliran ug Samar, nahadugtong iton isla han Panaon ha isla han Leyte pinaagi hin tulay tikang ha Liloan, Southern Leyte ha isla han Panaon. Iton Leyte nahabulag hiton Mindanao pinaagi hiton Estrecho han Surigao. Ha sidlangan, iton Leyte baga hin "nahaastras" tikang han Dagat Pilipinhon hiton Kalawdan Pacifico, ha Samar ha amihanan-sidlangan ug Dinagat ha salatan-sinirangan, nga iton kalawdan amo iton Golfo han Leyte o Kalawdan han Leyte. Ha katundan iton mga Isla han Camotes ug Sugbo ngan Bohol.
Iton Leyte damo iton kagurangan ngan damo iton kabugkiran, pero damo iton pag-uma ha Leyte Valley ha amihanan-sidlangan hiton isla.
Mga Probinsya o Lalawigan
[igliwat | Igliwat an wikitext]Duha iton mga lalawigan o probinsya ha isla han Leyte. Amo ini an:
An Biliran kabahin han una han probinsya han Leyte pero ginhimo ini nga sub-probinsya. Han Mayo 11, 1992 nahimo ini nga bulag nga lalawigan.
Mga Yinaknan
[igliwat | Igliwat an wikitext]Duha iton lumad o tuminongnong nga pinulongan o yinaknan ha Leyte.
Mga Sumpay ha Gawas
[igliwat | Igliwat an wikitext]
| |
| Mga Bungto han Biliran | |
| Almeria · Biliran · Cabucgayan · Caibiran · Culaba · Kawayan · Maripipi · Naval | |
 Probinsya han Leyte | |
|---|---|
| Mga Bungto: |
|
| Mga Syudad | (Diri sakop hit probinsya, pero gingrupo ha Leyte han National Statistics Office) |
| |
| Mga Syudad ngan Bungto han Southern Leyte | |
| Mga Syudad: | Maasin |
| Mga Bungto: | Anahawan · Bontoc · Hinunangan · Hinundayan · Libagon · Liloan · Limasawa · Macrohon · Malitbog · Padre Burgos · Pintuyan · Saint Bernard · San Francisco · San Juan · San Ricardo · Silago · Sogod · Tomas Oppus |