Eneide

Le Eneide (latino: Aenē̆is) esse un epopeia latin per Publio Virgilio Maron, vel melio cognite simplemente como Virgilio. Le obra esseva scripte in le seculo I EC post un requesta del imperator Augusto ipse—habente a pena concluse le complete transformation del stato roman ab un monarchia a un imperio, ille quidem voleva attribuer lo un origene mythic pro lo glorificar. Ita, Virgilio decideva componer un nove obra litterari inspirate per le poemas homeric e, al fin, ille resolveva scriber alique re le Guerra de Troia e su epic destruction, cum le intention de romantisar le fundation de Roma e igitur lo transformar in un evento digne del maxime mythos hellenic gratias a su labor famosissime.

Synopse

*Enea narrante a Didon le disgratias de Troia,* per Pierre-Narcisse Guérin (1815). Paris, Louvre.

In agitation e cum un corde pesantissime, Enea effugiva ex Troia cum alicun companiones post haber perdite su uxor Creusa in le conquesta del urbe per le grecos. Quamquam le bello habeva terminate, le deos—qual Junon—esseva adhuc extrememente irate contra omne troiano. Illa etiam experiva provocar les qualcumque sorta de problemas e damnos, adusque illa succedeva a causar le deruptamento de lor flotta e demum deviar su curso que, usque nunc, esseva directe verso Latio. Pro cause de hoc, Enea peregrinava per septe longe annos, usque ille finalmente arrivava in le regno de Carthagine, tunc governate per le regina Didon. Tamen, Venere—matre de Enena e le dea del amor—usava su poteres divin pro facer inamorar Didon de Enea, sed le passion de illa deveniva assi incontenibile que illa perdeva se ipse in su sentimentos. Demum Jove totevia ordinava Enea de la abandonar, e illa ita decideva suicidar se, quia illa esseva nunc totalmente emotionalmente destructe. In puncto de morte, illa malediceva le integre stirpe de Enea predicente le surgentia de un heroe qui la velle vindicar.

Dum su cammino verso Italia, Enea incontrava le anima de su patre Anchise, qui le habeva apparite pro le peter de le visitar in le regno infernal ubi ille habeva essite imprisionate. Enea decideva de le sequer e Sybilla de Cumis—un cognoscentia de ille—interprehendeva le viage insimul al juvene troiano volente accompaniar le in su descendita al inferos. Assi tosto que illes arrivava in le ultratumba, Pluton e Anchise monstrava les omne gloria del futur lineage de Enea: le populo roman.

Postea, le troianos arrivava in Latio et essayava estabilir conctactos cum le rege local, un tal Latino, cum quem Enea velle successivemente se alliar quando ille dava le le mano de su filia Lavinia in maritage. Interea, Turno—le rege del tribo del rutulos—cadeva sub le influentia del Furias pro un incantamento e, habente perdite se ipse al terribile sortilege, declarava guerra contra Enea e su homines. Le duo armeas igitur se confrontava: le troianos adjutate per Venere de un parte, e le rutulos per Junon del altere, etsi Jove adhuc non habeva selecte un faction pro supportar. Al fin, Enea occideva le rege Turno.

Summario

*Enea discampante ex Troia*, per Federico Barocci (1598).

Le dea Junon, inimica del romanos, provoca un tempesta e le vascellos de Enea e su homines es fortiate a disimbarcar in Carthagine. Enea, cum le adjuta de su matre Venere, es benvenite per la regina Didon, al qual ille narra su peripetias—ille conta la re le conquesta del citate de Troia per le acheos e re quomodo ille debeva postquam fugir cum su familia e companiones pro cercar un nove patria pro tote illes. Ille narra a Didon su viage, le plure incontros, prophetias e suffrentias que ille debeva indurar; adusque Enea aperi su corde totalmente al domina contante la re le morte de su patre Anchise in Sicilia, vel etiam re le final arrivata del venteranos troian in Carthagine.
Post audir su verbos e sermon tanto emotionante e su conto assi toccante, Didon comencia a disveloppar sentimentos profunde pro ille, e demum illa inamora se completemente del juvene heroe troian. Per ordine de Jove, Enea abandona la, e pro causa de hoc illa se suicida sputante pur odio et eterne maledictiones super Enea e su futur descendentes.
Enea e su companiones disimbarca in Sicilia, ubi illes celebra le ritos funebre in honor de Anchise. Le heroe recomencia su viage.
Enea arriva a Cumis, ubi ille es guidate per le Sybilla al ultratumba sub requesta de Anchise, nunc un spirito blocate in le inferos. Ibi ille parla cum su patre, qui le revela et su futuro proprie et le futuro del nove stirpe que ille va generar: le romanos, populo al qual le futur imperator Augusto tamben appartine.
Enea triumpha super Turno.
Enea arriva in le terra de Latio ubi le rege Latino benvenita les; iste se affectiona multissimo al heroe adusque ille offre le su filia in maritage, quamquam illa esseva tunc jam promisse a Turno, le rege del tribo del rutulos. Nam isto, Junon face comenciar un bello inter Enea e Turno.
Enea naviga le Tiberi pro trovar alliatos e discuter re le bello proxime cum le rege Evandro, su filio Palante e alicun chefs etrusc. Le deo Vulcano crea pro ille un scuto depingente le momentos le plus importante del historia de Roma.
Intera Enea viagia trans le Tiberi, le campamento roman es attaccate per Turno. Niso e Eurialo, alliatos de Enea, mori.
Enea retorna al campamento e subverte le sorte del pugna. Turno assassina Palante e Enea occide Mezencio, un alliato de Turno.
Enea plora nam le morte de Palante, tamen le bello continua. Camilla, un guerrera importantissime in le armea de Turno, peri.

Libros

Le Eneide esse un obra dividite in 12 libros: le prime sex resemila le Odyssea in su structura; le secunde sex, le del Iliade.

Libro I

Junon, quoniam illa jam cognosceva le destino gloriose al qual le troianos esseva vocate—i.e. le fundation de Roma e su populo—experiva impedir que illes perveni a Latio. Pro isto, illa pete Eolo que ille, cum su ventos, face les naufragar; como un premio pro su adjuda, illa offere le un nympha in maritage. Ille accepta cum gaudio e le troianos tosto perde se in mar. Neptuno, totevia, percipe lo que Eolo ha a pena facte, e ita se irasce, quia le oceano esse su dominio divin et Eolo non le peteva permission pro su actiones. Ergo, ille prehende le parte del troianos e les adjuta ad arrivar in le plagias de Libya, quamquam le dur viage ha jam reclamate le animas de multe de illes, quoniam duo de lor gruppos non succede ad arrivar a destination.

Venere, matre de Enea, interveni assumente le forma de un virgine spartan pro les informar que le terras ubi illes ha naufragate face parte del regno de Didon, un nobile domina local. Le passate personal de Didion jam esseva multo turbulente, viste que su ex-sponso Sicheo habeva essite occase per su fratre Pigmalion, e ita illa debeva effugir ex le regno de ille pro se salvar ab morte certe. Totevia, illa succedeva a fundar un citate in nove terras que illa rivendicava e del quales illa ha devenite regina.

Enea dirige se a su citate, sed subinde ille arriva ille trova un surprisa gaudiose: plures de su companiones origenari quem ille credeva morte in mar esseva quidem jam in le regno de Didon, petente la hospitalitate e adjuta in lor recerca pro retrovar lor perdite chef Enea. Tote istes insimul se presenta ante le regina, e Didon collige les. Venere, volente que Didon se prehende cura de Enea, roga a su altere filio Cupido de facer inamorar Didon de Enea per medio de un de su sagittas incantate. Iste lo face e ita Didon deveni tosto fascinate per le figura de Enea; illa le invita a contar la su viage e peripetias.

Libro II

Enea, sub requesta de Didon, narra la re et le cadita de Troia et su piliage et le tribulationes que ille ipse habeva sufferte desde iste evento.

Le narration del conquesta de Troia comencia cum le episodio del famosissime equo: Odysseo, insimul ad altere soldatos grec, occulta se in un equo de ligno altissime interea le resto del truppas grec absconde se sur le insula de Tenedos, ante le urbe de Troia. Le troianos, ignorante le deception, presume que le grecos ha fugate e ita lassa que le equo entra in su citate, reputante lo un inoffensive offerta al deos. Arrivate le nocte, Odysseo e su homines sorti ex le equo, aperi le portas del urbe e submitte Troia al foco e al terror. In le momento del assalto, Enea dorme e sonia Hector, qui le annuncia le fin de Troia quomodo ille cognosce lo e le ordina de se salvar e fugir tosto.

Le ruitos del pugna demum evelia Enea, qui, vidente su citate in flammas arse per le manos del grecos, decide in le principio luctar usque a morir, juncto cum su companiones. Ille visita le palatio del rege Priamo e comtempla le morte del filios de iste, cuje cadaveres adhuc jace sur le terra. Inter le chaos general ille vide Helena e, assulte per le cholera incontinibile, quere castigar la pro su rolo clave in le comenciamento del bello. Venere—su matre—appare le e le pete de se contener: quidem illes qui esse responsabile pro le bello esse le deos mesme, e non un mere femina mortal qual Helena. Ille tunc essaya convincer su patre Anchise a lassar le urbe, quamquam iste in le principio non voleva. Demum, illes effugi ex le urbe citate in flammas. Agitate pro haber perdite de vista su uxor Creusa, Enea prepara lo que esse necessari pro lor partita.

Libro III

Enea fugi cum su companiones vertente se in le principio verso le urbes del thracianos, qui desde tempore immemorial esseva alliatos del troianos. Nonobstante hoc, le anima de Polidoro admone les dicente les que le rege de Thracia secretemente supporta le grecos. In lumine de isto, illes tunc se dirige verso le regno del rege Anio. Ibi, illes ascolta le prophetias del oraculos de Apollon, qui les predice que illes va fundar un nove citate alibi, ubi su descendentes va viver e prosperar. Anchise pensa que illes refere se a Creta—ubi su ascendente Jove nasceva—e igitur quo illes resolve diriger se. Subinde, illes funda ibi le urbe de Pergamo.

Il supraveni le peste e Anchise demanda que Enea ascolta novemente le oraculo de Apollon. Hoc nonobstante, isto non esseva necessari proque in sonios on diceva Enea que le terras al quel referea se Apollon esseva le terras del Latio. Anchise recorda que ibi nasceva su ascendente Dardano e decide viagiar a iste locationes.

Illes dirige se al insulas del mar Ionic. Ibi, illes ha un incontro cum Celeno e altere harpyias, que oppugna le troianos. Illes defende se fieramente e pro isto Celeno vaticina les que illes suffrera famine quando illes adveni in Roma.

Continuante su viage, illes passa juxta le promontorio de Ceraunio e arrivava in Italia. Tamen, illes erra e dirige se al costas del cyclopes. Ibi illes incontra un greco, un tal Achemenide—un viro que Odysseo relinqueva—qui les pete que illes salva le e apporta le seco via del insula del cyclopes. Tamen le cyclopes adveni tosto, preste ad attaccar les, quamquam istes non succede. In iste puncto, Enea termina su relato.

Libro IV

Le regina Didon, pro causa del intervention de Cupido, inamora se de Enea e illa conta a su soror Ana re iste sentimentos. Ista suggere la de dimitter iste amor, sed tote hoc la rememora de Sicheo, su sponso decesse. Quando Junon sape lo que occurreva, illa decide alliar se cum Venere, volente nunc que anque Enea inamorave se de Didon. Obviemente, illa voleva hoc proque si Enea inamorava se de Didon, ille rimanerea illac pro semper. Venere accede. Quando Enea e Didon rediva doma ab un session de chassa, il ha comencia a pluver e illes absconde se in un caverna ubi illes face le amor. Isto arriva a Jove e, timente que hoc poterea arrestar le viage de Enea, ille invia Mercurio pro le recordar que su destino esse fundar Roma. Quando ille recipe le message de Jove, ille non sape como dicer lo a Didon. Ille pete a su companiones de preparar se pro lassar le regno. Didon intera affronta Enea re la sitatuion; iste defende se parlante de su destino, ma illa non accepta le excusa. Enea, tunc, parte cum su homines; Didon dice al sues de facer libationes, e subinde illa suicida se.

Libro V

Le troianos dirige se al terras de lor amico Aceste, ubi iste les da le benvenita. Il ha passate jam un anno del morte de Anchise, e justo nunc Enea succede a exequer su funerales—como de costume, post le funeral il ha jocos in favor del decesse.

Junon envia Iris pro diffunder le desiro de non viagiar plus intra le mulieres. Iris assume le forma del ancian Beroe e realisa lo que Juno ha le incargate, iniciante le incendio del naves. Illas descuperi le identitate secrete de Iris, sed totevia le mulieres esseva involute in le incendio causate per Iris ipse. Eumelo pete Enea qui ille vade al loco del accidente immediatemente. Ergo, ille implora Jove que les adjuve e iste, ascoltante su prece, extingue le incendio. Enea nunc non sape plus que facer, ma durante le nocte su patre Anchise appare le e recommenda le de facer lo que su patre ha le dicte, e ita ille decide de visitar le inferos. Pro arrivar illac, ille debe facer sacrificios al Sibylla. Enea parla cum su amicos e tote illes parte.

Libro VI

Illes arriva al plaias de Cumis e visita le Sibylla in su caverna accompaniate del sacerdotessa Delfobe. Apollon apodera se de Sybilla e tunc Enea pete que ille permitte al troianos de se establir in Latio e confide in su oraculos. Illa prophetisa les bellos pro cause de un mulier, quamquam illes ganiara. Postea, Enea pete la que illa instrue les re le correcte maniera pro entrar in le inferos. Sybilla dice le que ille debe presentar se cum un certe ramo e antea ille debe interrar un amico adhuc insepulte.

Exemplo

«	(interlingua) Canta le armas, canta le homine qui prime ab Troia veniva in Italia, refugiato per voler del Fato, sur le litore de Lavinium, al longe affligite e in terra e in mar per le potentia divin, a causa del ira tenace del cruel Iuno, multo ille suffreva anque in guerra; usque ille fundava un citate e stabiliva in Latio le Penates de Troia, origene gloriose del racia latin e alban, e del muros de Roma, le superbe.	(latino) Arma virumque cano, Troiae qui primus ab oris Italiam, fato profugus, Laviniaque venit litora, multum ille et terris iactatus et alto vi superum saevae memorem Iunonis ob iram; multa quoque et bello passus, dum conderet urbem, inferretque deos Latio, genus unde Latinum, Albanique patres, atque altae moenia Romae.	»

Vide etiam

Enea

Ligamines externe

Traduction in Interlingua