Binalar, köprüler ve barajlar gibi birçok mühendislik yapıları işlevleri gereği bulundukları bölgedeki toplumların sosyal ve iktisadi hayatlarında büyük bir öneme sahiptirler. Bu yapıların uzun süreli hizmet verebilmeleri, bunların dinamik davranışlarının iyi bilinmesine, gerektiğinde onarım ve güçlendirilmelerinin yapılmasına bağlıdır. Yapıların dinamik karakteristikleri ya da modal parametreleri (doğal frekansları, mod şekilleri ve sönüm oranları), dinamik davranışlarını belirlemede/tahmin etmede önemli araçlardır. Günümüzde teorik ve deneysel yöntemler kullanılarak yapıların dinamik karakteristikleri belirlenebilmektedir.
Bu çalışmada; Elazığ ili Doğukent mahallesinde betonarme olarak inşa edilen Karabulut Sitesi A bloğunun çevresel titreşim verileri kullanılarak dinamik karakteristikleri (doğal frekansları, mod şekilleri ve sönüm oranları) belirlenmiş ve yapının sonlu eleman modeli güncelleştirmesi yapılmıştır. Önce proje verileri kullanılarak başlangıç analitik modeli oluşturulmuş ve buna bağlı olarak yapının dinamik karakteristikleri belirlenmiştir. Daha sonra Operasyonel Modal Analiz yöntemi ile yapının gerçek dinamik karakteristikleri elde edilmiştir. Sayısal ve deneysel yöntem çözümleri karşılaştırılarak, yapının sonlu eleman modeli güncelleştirilmiştir.

Structures are exposed to various dynamic effects such as earthquake, wind and traffic load. It need to be taken various measures for surviving the structures under dynamic loads. Taking the appropriate measures depends on the well-known of dynamic behavior of existing structures. This behavior of the structure can be known through analytical or experimental methods. In the analytical methods, many acceptance is made in finite element modeling of the structure and it is considered that the created model represents its existing case. However, it is rather difficult to fully represent of the existing structure with the accepted assumptions. In experimental methods, the dynamic characteristics of the structure (natural frequencies, mode shapes and damping ratios) are determined for the present case. Using these dynamic characteristics, the existing analytical model of the structure can be updated and the evaluation of the structure according to this new model can be made more realistic. In this study, analytical and experimental analyses of the minaret of Firat University Engineering Campus Mosque were carried out. The finite element model has been updated depending on the dynamic characteristics obtained from the experimental analysis.

Betonarme Minarelerin Dinamik Karakteristiklerinin Çevresel Titreşimler Kullanılarak Belirlenmesi Ve Sonlu Eleman Modellerinin Güncelleştirilmesi
Özet

Yapılar deprem, rüzgâr, trafik yükü gibi çeşitli dinamik etkilere maruz kalmaktadır. Yapıların dinamik yükler altında ayakta kalabilmeleri için çeşitli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Uygun tedbirlerin alınması mevcut yapıların dinamik davranışlarının iyi bilinmesine bağlıdır. Yapının bu davranışının bilinmesi, analitik ya da deneysel yöntemler yardımıyla mümkün olabilmektedir. Analitik yöntemlerde, sonlu elemanlar modeli oluşturulurken birçok kabul yapılmakta ve oluşturulan modelin mevcut yapıyı temsil ettiği düşünülmektedir. Oysaki yapılan kabullerle mevcut yapının tam olarak temsil edilmesi oldukça zordur. Deneysel yöntemlerde ise, yapının dinamik karakteristikleri (doğal frekansları, mod şekilleri ve sönüm oranları) mevcut durum için belirlenmektedir. Bu dinamik karakteristikler yardımıyla yapının mevcut analitik modeli güncelleştirilebilir ve bu yeni modele göre yapının değerlendirilmesi daha gerçekçi olarak yapılabilir. Bu çalışmada, Elazığ ili Fırat Üniversitesi Mühendislik Kampüsü Camisinin minaresinin analitik ve deneysel analizleri gerçekleştirilmiştir. Deneysel analizden elde edilen dinamik karakteristiklere bağlı olarak yapının sonlu elemanlar modeli güncelleştirilmiştir.