Paralel
Paralel veya koşut[1], uzunluğu boyunca birbirinden eşit uzaklıkta bulunan doğru ya da düzlemlerin birbirlerine göre durumlarını tanımlamakta kullanılan bir sıfat.[2] Parallellik Öklid evreninde mümkündür ve Öklid'in paralel aksiyomunun temelini oluşturur.
Matematikte paralellik sembolü ile ifade edilir. Örneğin ifadesi "AB doğrusu ile CD doğrusu paraleldir," anlamına gelir.
Paralel aksiyomu
[değiştir | kaynağı değiştir]
Paralel aksiyomu ya da paralel postülası, Öklidci geometriyi oluşturan 5 aksiyomdan birisidir. Bu aksiyoma göre bir düzlemdeki herhangi bir doğru üzerinde bulunmayan bir noktadan, o doğruya paralel sadece bir doğru çizilebilir.[3] Öklid'in diğer aksiyomlarının aksine kendinden ispatlı[4] değildir.[3] 19. yüzyılda Nikolay Lobachevsky ve János Bolyai'nin (1802–60) birbirlerinden bağımsız olarak paralel aksiyomu değiştirmeleri, tamamen kararlı olan Öklidci olmayan geometrinin ortaya çıkmasını sağlamıştır.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "TDK Güncel Türkçe Sözlük". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024.
- ^ "parallel." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ a b c "parallel postulate." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2011.
- ^ self-evident Ç.N.
 | Geometri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |