Fandripahana ala
Ny faharipahan' ny ala na fandripahana ala dia fisehoan-javatra mampihemotra maharitra ny faritra rakotra ala, ka mety ho avy amin' ny olombelona izany na voajanahary. Raha mitombo indray ny ala aorian' ny fanapahana hazo any amin' ny farany ambany, na raha misy famelezan' ny bibikely mpihinana hazo na raha misy ny doro ala, dia tsy fiteny ny hoe "fandripahana ala" na "faharipahan' ny ala". Ny trangan' ny fandripahana ala dia resahina matetika miaraka amin' ny fahasimban' ny ala. Ny fahaverezan' ny fandrakofan' ny ala dia midika fahaverezan' ny velaran-tany misy ala, izay matetika tsikaritra avy eny amin' ny zanabolana.
Izany dia vokatry ny fanapahana hazo sy ny fanadiovan-tany amin' ny alalan' ny fikapana zavamaniry, mifandray amin' ny fanitarana ny tany fambolena, amin' ny fitrandrahana harena an-kibon' ny tany, amin' ny fotodrafitrasa toy ny tohodrano na ny lalana, amin' ny fandaminana ny tanàn-dehibe, ary amin' ny fitrandrahana tafahoatra na tsy ara-dalàna ny karazana hazo an' ala sasany. Toa tsy tompon' andraikitra voalohany amin' ny fandripahana ala ny orinasa ara-dalàna mpitrandraka hazo.
Ny fandripahana ala dia tsy trangan-javatra vao haingana satria efa hita hatramin' ny vanim-potoana Neôlitika. Saingy lasa haingana sy tafahoara tsy mbola nisy toy izany:
- eo amin' ny habetsahan' ny hazo, eto amin' izao tontolo izao nanomboka tamin' ny taona 2000 ka hatramin' ny 2010, dia maherin' ny 100 tapitrisa metatra toratelo ny hazo notapatapahina tsy ara-dalàna isan-taona, izany hoe ampy hihodidinana an' ity planeta ity im-polo raha ampifanohizina ny vatan-kazo voatapaka;
- eo amin' ny lafiny ara-bola, ny firenena an-dalam-pandrosoana dia very fidiram-bola isan-taona eo amin' ny 10 lavitrisa dôlara amerikana;
- amin' ny lafiny velarantany, ny fandripahana ala amin' izao fotoana izao dia mahakasika indrindra ny ala trôpikaly, ary raha momba ny fitrandrahana ala tsy ara-dalàna fotsiny, dia tamin' ny taona 2010 any ho any dia manodidina ny 5 tapitrisa hekitara ny ala tapaka isan-taona;
- amin' ny resaka fiakaran' ny maripanan' ny Tany, tamin' ny taona 2005, ny Firenena Mikambana sy ny Fikambanana Maneran-Tany momba ny Sakafo sy ny Fambolena (FAO) dia nilaza fa "mampitahotra" ny fandripahana ala, izay miantoka etona mampihiboka hafanana mitovy amin' ny 4,3 hatramin' ny 5,5 tapitrisa taonina CO2. Izany dia 9 hatramin' ny 11% amin' ny etona vokatry ny asan' ny olombelona.
Izany dia midika fa potika ny antsasaky ny ala eto an-tany nandritra ny taonjato faha-20.
Iray amin' ny laharam-pahamehana efatra naroso tamin' ny Fihaonamben' ny Firenena Mikambana momba ny Tontolo Iainana sy ny Fampandrosoana (Rio de Janeiro, 3-14 Jona 1992) ny "fifanarahana maneran-tany momba ny ala", saingy noho ny fanoheran' ny firenena maro, ireo firenena ireo dia nanova tsotra izany ho "Fanambarana foto-pitsipika momba ny ala" (izay tsy dia misy lanjany firy eo anatrehan' ny lalàna), natovana tamin' ny tatitra nataon' izany fihaonamben' ny Firenena Mikambana izany, izay mirakitra Toko faha-11 hoe "Ady amin'ny fandripahana hazo".
Tamin' ny taona 2021, nandritra ny COP26 (Fihaonambe tany Glasgow momba ny Fiovan' ny Toetrandro tamin' ny 2021) dia mpitondra fanjakana maherin' ny zato amin' ny firenena misy ny 85 % n'ny ala maneran-tany no nanome toky fa hampitsahatra ny fandripahana ala amin' ny taona 2030, saingy malahelo ny fikambanana tsy miankina amin' ny fanjakana mpiaro ny tontolo iainana fa tsy manana hery mamatotra ilay fifanarahana.