Jan IV Laskarys

Jan IV Laskarys

Ἰωάννης Δʹ Δούκας Λάσκαρις

Jan IV Laskarys (miniatura z XV wieku)
Cesarz bizantyński
Okres	od 16 sierpnia 1258 do 25 grudnia 1261
Poprzednik	Teodor II Laskarys
Następca	Michał VIII Paleolog (w latach 1258 - 1261 panował jako współcesarz)
Dane biograficzne
Dynastia	Laskarysowie
Data i miejsce urodzenia	25 grudnia 1250 Nicea
Data śmierci	prawdopodobnie ok. 1305
Ojciec	Teodor II Laskarys
Matka	Helena Asen

Jan IV Laskarys (gr. Ἰωάννης Δʹ Δούκας Λάσκαρις) (ur. 25 grudnia 1250, zm. prawdopodobnie ok. 1305) – cesarz nicejski w latach 1258–1261, syn i następca Teodora II i Heleny, córki bułgarskiego cara, Iwana Asena II.

Życiorys

Jan został władcą imperium nicejskiego po śmierci swego ojca, Teodora II, w 1258, jako ośmioletni chłopiec. Ze względu na jego niepełnoletność faktyczna władza spoczywała w rękach regenta, którym był bliski współpracownik zmarłego cesarza, Jerzy Muzalon. Jerzy był jednak bardzo niepopularny i wkrótce został zamordowany. Jego miejsce zajął cieszący się szerokim poparciem Michał Paleolog, który już w listopadzie 1258 został regentem, a w styczniu 1259 koronował się na współcesarza nicejskiego. Choć Jan pozostał na tronie, faktycznym władcą został Michał Paleolog.

Po zdobyciu Konstantynopola 25 lipca 1261 Michał Paleolog koronował się na cesarza bizantyńskiego. W dniu swych 11. urodzin Jan IV Laskarys został oślepiony na rozkaz Paleologa i uwięziony w zamku nad morzem Marmara, gdzie został mnichem o imieniu Józef. Z zapisków historycznych wiadomo, iż żył jeszcze pod koniec XIII wieku, ponieważ w 1290 uznał Andronika II jako cesarza.

Jan IV był ostatnim władcą z dynastii Laskarysów, władającej cesarstwem w najtrudniejszym okresie jego istnienia, dążącej do zdobycia Konstantynopola i odbudowania Bizancjum w granicach sprzed 1204.