Szopka bożonarodzeniowa
Szopka bożonarodzeniowa – makieta lub diorama przedstawiająca wyobrażenie miejsca narodzin Jezusa Chrystusa (stajni, jaskini lub groty). Sceny obrazują moment przybycia pasterzy lub Trzech Mędrców. W każdej szopce znajduje się przedstawienie Świętej Rodziny (mały Jezus, Maria oraz Józef). Najczęściej elementem szopki polskiej są także postaci Trzech Mędrców, pasterzy, a także bydło (wół – zob. Iz 1,3), osioł i owce, Gwiazda Betlejemska, anioły.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Tradycja szopek kolędniczych wywodzi się od obnośnych teatrzyków kukiełkowych i ludowych jasełek, które z kolei mają swoje źródło w kościelnych misteriach średniowiecznych[1]. Szopki różnią się konstrukcją, doborem postaci, czasem wystawiania w zależności od regionu świata, z którego pochodzą, np. szopka neapolitańska (od 8 XII), szopka krakowska (pierwszy czwartek grudnia[2]).
Formy
[edytuj | edytuj kod]Szopka bywa wykonywana jako miniatura – jako taka często jest obiektem kolekcjonerskim, a także jako konstrukcja rzeczywistej wielkości. Tak zwana „żywa szopka”, to wykonana w naturalnej skali konstrukcja, w której zamiast figur owiec i bydła znajdują się żywe zwierzęta. Zdarza się także, że postacie ludzkie są grane przez żywe osoby.
Pierwszą taką scenę zaaranżował św. Franciszek w 1223 roku w Greccio[3].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
-
Szopka bożonarodzeniowa na Rynku Nowomiejskim w Toruniu, 2013 rok -
Służewo – szopka bożonarodzeniowa w kościele parafialnym -
Kamienna Góra – szopka bożonarodzeniowa w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa -
-
Wrocław – szopka bożonarodzeniowa w bazylice św. Elżbiety -
Wrocław – szopka bożonarodzeniowa w katedrze kościoła polskokatolickiego -
Warszawa – szopka bożonarodzeniowa w kościele św. Jakuba Apostoła -
Bączal Dolny – szopka bożonarodzeniowa w kościele Imienia Maryi -
Mielno – szopka bożonarodzeniowa w kościele Przemienienia Pańskiego -
Fragment monumentalnego modelu stajenki betlejemskiej z Parets del Vallès w Hiszpanii -
Bukowsko - szopka bożonarodzeniowa
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
- szopki krakowskie
- szopka neapolitańska
- szopka w Panewnikach
- ruchoma szopka w Bieruniu
- ruchoma szopka w Łomży
- Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej (kolekcja ponad stu szopek ze wszystkich kontynentów)
- Boże Narodzenie
- Jasełka
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Białkowska Lidia: V ogólnopolski konkurs dla rzeźbiarzy ludowych na szopkę bożonarodzeniową. Chojnice: Muzeum Historyczno-Etnograficzne, Towarzystwo przyjaciól Muzeum Historyczno-Etnograficznego w Chojnicach, 2005. ISBN 83-918871-5-4.
- ↑ Małgorzata Niechaj Magdalena Kwiecińska,: Portrety twórców szopek krakowskich. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2012, s. 14. ISBN 978-83-7577-172-5.
- ↑ Jan Dobraczyński, Doba krucjat: szkice historyczne z XI-XIII w., Instytut Wydawn. Pax, 1968, s. 283.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ilkosz B., 2014: Historia szopek Bożego Narodzenia na Dolnym Śląsku. Muzeum Narodowe we Wrocławiu.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
- Szopka Bożonarodzeniowa w interpretacji artysty rzeźbiarza
- Kościół Św. Marka w Krakowie – szopka AD 2007, panorama (dostęp: 13.08.2014)
- Kościół OO. Reformatów w Krakowie – szopka AD 2007, panorama (dostęp: 13.08.2014)
- Kościół Św. Jana w Krakowie – szopka AD 2009, panorama (dostęp: 13.08.2014)
- Kościół Św. Krzyża w Krakowie – szopka AD 2009, panorama (dostęp: 13.08.2014)
- Kościół OO. Kapucynów w Krakowie – szopka AD 2007, panorama (dostęp: 13.08.2014)
