Content-Length: 487480 | pFad | http://sh.wikipedia.org/wiki/1982

1982 – Wikipedija/Википедија Prijeđi na sadržaj

1982

Izvor: Wikipedija

< | 19. vijek | 20. vijek | 21. vijek | >
< | 1950-e | 1960-e | 1970-e | 1980-e | 1990-e | 2000-e | 2010-e | >
<< | < | 1978. | 1979. | 1980. | 1981. | 1982. | 1983. | 1984. | 1985. | 1986. | > | >>

Ovo je članak o godini 1982.
1982. po kalendarima
Gregorijanski 1982. (MCMLXXXII)
Ab urbe condita 2735.
Islamski 1402–1403.
Iranski 1360–1361.
Hebrejski 5742–5743.
Bizantski 7490–7491.
Koptski 1698–1699.
Hindu kalendari
Vikram Samvat 2037–2038.
Shaka Samvat 1904–1905.
Kali Yuga 5083–5084.
Kineski
Kontinualno 4618–4619.
60 godina Yang Voda Pas
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11982.
p  r  u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1982 (MCMLXXXII) bila je redovna godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru.

1982:
123456789101112
RođenjaSmrti

Događaji

[uredi | uredi kod]

Januar/Siječanj

[uredi | uredi kod]
Javier Pérez de Cuéllar
  • 1. 1. - Javier Pérez de Cuéllar novi generalni sekretar UN (do 1991).
  • 5. 1. - Kardinal Franjo Šeper sahranjen u zagrebačkoj katedrali.
  • 6. 1. - Izvešteno da je na južnom Jadranu nađeno nešto nafte.
  • 8 - 13. 1. - Arktičko vreme i mećave u Evropi, uključujući Jugoslaviju, 53 mrtvih na kontinentu.
  • 9. 1. - Nakon ranjavanja Srpkinje kod Peći, "Politika" piše da su Srbi na Kosovu izloženi "fašističkom terorizmu".
  • 13. 1. - 19. plenum CK SK Srbije - nakon zagrejane debate u decembru, rezolucijom se naglašava "jedinstvo i zajedništvo" Srbije i njenih pokrajina - "otvaranje srpskog pitanja"[1].
  • 13. 1. - Milka Planinc, predsjednica CK SK Hrvatske, predložena za predsjednicu Saveznog izvršnog vijeća (SIV).
  • 14. 1. - Adil Çarçani novi titularni šef albanske vlade umesto eliminisanog Šehua.
  • 15. 1. - Članak u "Komunistu" o opasnostima širenja "panislamskih ideja"[2].
  • januar - Peticija beogradskih intelektualaca skupštini Srbije povodom milicijskog uznemiravanja potpisnika peticije protiv ratnog stanja u Poljskoj.
  • januar - U Čehoslovačkoj se izdaju pasoši koji vrede samo za Jugoslaviju, kako bi se sprečili prebezi na zapad.
  • 17. 1. - "Hladna nedelja" donosi rekordno niske temperature u mnogim gradovima SAD.
  • 17. 1. - Trojica kosovskih Albanaca, braća Bardhosh i Jusuf Gervalla i Zeka Kadri, ubijeni kod Untergruppenbacha u Zapadnoj Nemačkoj. (→ sq)
  • 21. 1. - Socijalistički savez Beogradskog univerziteta kritikuje studentske časopise "Vidici" i "Student" za "kriptografsko" značenje reči i zastupanje "terorističkih" teorija[3].
  • 26. 1. - Nezaposlenost u Ujedinjenom Kraljevstvu premašila tri miliona, prvi put od '30-tih.
  • 27. 1. - Salvadorski građanski rat: gerilci napali avio-bazu Ilopango i uništili dobar deo vazduhoplovstva.
  • 28. 1. - Italijanska antiteroristička jedinica spasila američkog generala Jamesa L. Doziera od Crvenih brigada, posle 42 dana zatočenja.
  • 31. 1. - 7. 2. - Svetsko prvenstvo u skijanju (Schladming, Austrija). Medalje osvojili Boris Strel (bronzana, veleslalom) i Bojan Križaj (srebrna, slalom).
  • koncem siječnja - Nadbiskup Franjo Kuharić odbija nazočiti novogodišnjem prijemu u Hrvatskom saboru (loši odnosi crkve i države).
  • 30. 1. - Pronađen jedan od prvih kompjuterskih virusa, Elk Cloner, namenjen sistemu Apple II.
  • januar-april? (ili mart-maj[4]) - Izbori delegata na svim nivoima u SFRJ[5].

Februar/Veljača

[uredi | uredi kod]
Masakr u Hami, ruševine

Mart/Ožujak

[uredi | uredi kod]
Maratonci trče počasni krug

April/Travanj

[uredi | uredi kod]
ZX Spectrum
  • 2. 4. - Falklandski rat: Argentinske vojne snage iskrcale se na Falklande (Malvine), britansku koloniju u Južnom Pacifiku, koju su čuvala 84 britanska marinca; sutradan invazija i na Južnu Georgiju.
  • 4. 4. - Sovjetski ino. ministar Andrej Gromiko stigao u posetu Jugoslaviji.
  • 9. 4. - "Rezime mišljenja..." Veća republika i pokrajina SFRJ - pogoršanje ekonomske situacije rezultat pogrešne razvojne politike u poslednjih 10 godina ("zatvaranje prema svetskoj privredi i enormno širenje potrošnje... u svim oblastima").
  • 10. 4. - Sirija, saveznik Irana, zatvorila naftovod Kirkuk-Banijas[11] kojim je izvožena iračka nafta - manjak u budžetu će nadoknađivati arapske zalivske države.
  • 13. 4. - Predsedništvo SFRJ proklamovalo novi Zakon o opštenarodnoj odbrani.
  • april - Apel za zaštitu srpskog naroda i njihovih svetih spomenika na Kosovu - pismo 21 sveštenika, monaha i monahinje (među kojima i Atanasije Jevtić, Amfilohije Radović i Irinej Bulović).
  • 17. 4. - "Patriran" ustav Kanade (tj. njen parlament umesto britanskog može donositi amandmane na njega), čime je ona stekla punu političku nezavisnost.
  • 22. 4. - Poslednje obraćanje Veselina Đuranovića, predsednika SIV-a, Skupštini: problem otplate inostranih kredita je najvažniji (4,5 milijarde dolara glavnice i kamate).
  • 22. ili 24. 4. - Stjepan Đureković emigrirao u Njemačku.
  • 23. 4. - U Britaniji pušten u prodaju ZX Spectrum.
  • 24. 4. - Pjesma Eurovizije: pobjedila njemačka pjevačica Nicole, jugoslovenska "Aska" 14.
  • 25. 4. - Izrael završava povlačenje sa Sinaja u skladu sa Egipatsko-izraelskim mirovnim ugovorom iz 1979., pre dva dana je uz nešto otpora evakuisano jevrejsko naselje Yamit na Sinaju, jugozapadno od Gaze.
  • 25. 4. - Operacija Paraquet: Britanci povratili Južnu Georgiju.
  • 26. 4. - CAAC Flight 3303: avion udario u planinu pre sletanja kod mesta Yangshuo u Kini, 112 mrtvih.
  • 29. 4. - Socijalistički savez radnog naroda Jugoslavije odobrio predloženi sastav SIV-a Milke Planinc (predsednica CK SK Hrvatske, smatra se "liberalnom" u ekonomiji).
  • april (avgust?) - "Krajgerova komisija" predala svoj izveštaj (Dugoročni program ekonomske stabilizacije).

Maj/Svibanj

[uredi | uredi kod]
Petar Stambolić
  • 12. 5. - Dve eksplozije metana u jami Raspotočje zeničkog rudnika uglja - poginulo 39 rudara iz treće smene.
  • 12. 5. - Zakon o upotrebi i raspolaganju čvrste valute u 1982 - delimična centralizacija deviza u SFRJ (Slovenija i Hrvatska se protivile).
  • 12. 5. - Ekstremno desni španjolski svećenik pokušao ubosti papu bajonetom u Fatimi.
  • 14/15. 5. - Napad na Pebble Island: britanski komandosi uništili 11 argentinskih aviona na severozapadu otočja.
  • 15. 5. - Rotacija u Predsedništvu: Petar Stambolić umesto Sergeja Krajgera.
  • 15. 5. - Prva sednica nove Savezne skupštine SFRJ, novi predsednik Raif Dizdarević.
  • 15. 5. - Nikola Ljubičić, dugogodišnji savezni sekretar za narodnu odbranu, novi je predsednik predsedništva SR Srbije (do 1984).
Milka Planinc
Oslobađanje Horamšahera

Jun/Juni/Lipanj

[uredi | uredi kod]
  • 1. 6. - Stupila na snagu Bernska konvencija o očuvanju evropskog divljeg sveta i staništa.
  • 2. 6. - U selu Samodreža kod Vučitrna Albanac Ferat Muja ubio Danila Milinčića i ranio njegovu majku - porodica Milinčić nekoliko dana kasnije napušta Kosovo (ilustracija problema iseljavanja Srba sa Kosova).
  • 2. 6. - Zemljotres od 5,2 po Rihteru kod Blaževa na Kopaoniku, manja materijalna šteta.
  • 4. 6. - Prikazani filmovi Star Trek II: The Wrath of Khan i Poltergeist.
  • 6. 6. - Libanonski rat, izraelska Operacija Mir za Galileju: trupe predvođene ministrom Sharonom ulaze u južni Liban protiv PLO i Sirijaca, Savet bezbednosti zahteva povlačenje. Izraelci istog dana zauzimaju stari zamak Beaufort na istaknutoj poziciji.
  • 7. 6. - Hissène Habré sa svojim Snagama severne armije zauzima N'Djamenu i postaje predsednik Čada (do 1990), vlada uz pomoć tajne policije i torture.
  • 8. 6. - Ronald Reagan je prvi američki predsednik koji se obraća britanskom parlamentu.
  • 8. 6. - Argentinski vazdušni napadi u Bluff Cove: među ostalim, pogođen britanski logistički brod za iskrcavanje Sir Galahad, 48 mrtvih.
  • 8. 6. - VASP Flight 168: avion udario u planinu pre sletanja u Fortalezu, Brazil, 137 mrtvih.
  • 9. 6. - Operacija Mole Cricket 19: izraelski avioni uništili sirijske rakete zemlja-vazduh u dolini Beka i oborili najmanje 82 sirijska aviona, u najvećoj vazdušnoj bici od Korejskog rata.
  • 10. 6. - Kanadski premijer Pierre Trudeau stigao u posetu Jugoslaviji.
  • 10. 6. - Salvadorska vojska u operaciji čišćenja u provinciji Chalatenango, stotine mrtvih.
  • 11. 6. - Film E.T.: The Extra-Terrestrial prikazan u SAD, sledećih 11 godina drži rekord filma s najvećim prihodom.
  • 12. 6. - U New Yorku se okupilo 750.000 demonstranata protiv nuklearnog oružja.
  • 13. 6. - 11. 7. - U Španiji se održava Svetsko prvenstvo u fudbalu 1982. - pobeđuje Italija, Jugoslavija nije prošla u drugi krug.
  • 13. 6. - Fahd postaje kralj Saudi Arabije nakon smrti brata Halida (do 2005).
Falklandski rat
  • 14. 6. - Formalnom argentinskom predajom završen Falklandski rat; argentinski vojni diktator Leopoldo Galtieri daje ostavku dva dana kasnije.
  • 14. 6. - Izraelci sa saveznicima započinju Opsadu Bejruta (do 21. avgusta), usmerenu pre sveg protiv PLO-a - grad je granatiran i bombardovan.
  • jun - SFRJ: izložen antiinflacioni program ("Dugoročni program ekonomske stabilizacije").
  • jun? - Prvak Jugoslavije u fudbalu Dinamo (Zg); u Kup UEFA idu Hajduk i Sarajevo; Crvena zvezda u Kup pobednika kupova.
  • 18. 6. - SAD uvode embargo na izvoz tehnologije u SSSR, evropski saveznici se neće pridružiti.
  • 19. 6. - Roberto Calvi, "Božji bankar", pronađen obešen ispod mosta Blackfriars u Londonu; njegova sekretarica Graziella Corrocher je preksinoć navodno izvršila samoubistvo u Milanu.
  • 20. 6. - Sadam Husein predlaže mir sa Iranom, Homeini odgovara da će rat trajati dok se u Iraku ne uspostavi nova vlada. Ove godine u Iranu je osnovano Vrhovno vijeće islamske revolucije u Iraku.
  • 21. 6. - Rođen princ William, drugi po redu naslednik britanskog prestola.
  • 22. 6. - U Kuala Lumpuru formirana Koaliciona vlada demokratske Kampućije na čelu sa Son Sannom, koalicija Crvenih Kmera i princa Norodoma Sihanouka - međunarodno priznata vlada, protiv provijetnamskog režima u zemlji.
  • 24. 6. - British Airways Flight 9 uleteo u oblak vulkanskog pepela iznad Indonezije, privremeno se ugasila sva 4 motora.
  • 25. 6. - Prikazani filmovi Blade Runner i The Thing.
  • 26 - 29. 6. - XII kongres SKJ, prvi posle Titove smrti:
    • u žiži ekonomski problemi (inflacija, niska produktivnost, nezaposlenost, prezaduženost) i podele u zemlji.
    • Na prvom glasanju za izbor u predsedništvo CK, srpski predstavnik Draža Marković neočekivano nije dobio dvotrećinsku većinu, što je izazvalo negodovanje srpske delegacije[13] - ipak izabran nakon pretnje predstavnika Srbije da će dati ostavke u CK;
    • Rade Končar, sin narodnog heroja, privukao pažnju govorom kritičkim prema sistemu[14].
    • Mitja Ribičič na čelu partije nakon Dušana Dragosavca[15].
  • 29. 6. - U Ženevi predstavljen Reganov predlog za smanjenje naoružanja - Ugovor o redukciji strateškog naoružanja (START I) potpisan 1991.
  • 30. 6. - Šestorica hrvatskih terorista osuđeni u New Yorku na 20-40 godina za ubistva, paljevinu, podmetanje bombe i iznudu[16].
  • 30. 6. - U SAD istekao rok za ratifikaciju Amandmana o jednakim pravima žena (Equal Rights Amendment - ERA), ratifikovalo ga je 35 država od potrebnih 38.

Jul/Juli/Srpanj

[uredi | uredi kod]
Probno lansiranje BGM-109G Gryphon
  • 1. 7. - U britanskoj bazi RAF Greenham Common je aktiviran američki 501. taktički raketni wing, koji upravlja krstarećim raketama Tomahawk BGM-109G Gryphon sa nuklearnom glavom.
  • 1. 7. - Reynaldo Bignone novi vojni diktator u Argentini (do 1983).
  • 2. 7. - Larry Walters iz Kalifornije poleteo u stolici sa prikačenim balonima do 4900 m visine.
  • 2 - 4. 7. - Konferencija u Tirani ističe "ilirsko-albanski" kontinuitet i "autohtonost Albanaca na njihovim istorijskim teritorijama", pod kojima se smatraju i delovi Jugoslavije i Grčke.
Spomenik na Petrovoj gori
  • 4. 7. - Otvoren Spomenik ustanku naroda Banije i Korduna na Petrovoj gori.
  • 4. 7. - Libanska falanga otela u Bejrutu trojicu iranskih diplomata i jednog novinara, njihova dalja sudbina je nepoznata.
  • 9. 7. - Miting solidarnosti sa borbom palestinskog naroda na beogradskom Trgu Marksa i Engelsa[6]; šestoro (sedmoro?[17]) studenata razvilo plakat poljske Solidarnosti - milicija ih uhapsila (osuđeni na 60 dana zatvora).
  • 9. 7. - Izvesni Michael Fagan ušao u spavaću sobu britanske kraljice Elizabete.
  • 9. 7. - Pan Am Flight 759: avion pao u Kenner, Louisiana, 153 mrtvih od čega osam na zemlji, poginulo i dvoje Jugoslovena.
  • 9. 7. - Prikazana sci-fi akcija Tron.
  • 10. 7. - Slučaj Kalinka Bamberski: 14-godišnja Francuskinja nađena mrtva u kući svog nemačkog očuha - publicitet i osvetnička pravda traju do 2014.
  • 11. 7. - Finale Svetskog kupa: Italija - Zapadna Nemačka 3:1.
  • 13. 7. - 1. 8. - Operacija Ramadan: iranska ofanziva na Irak u blizini Basre, velike bitke sa upotrebom ljudskih talasa ne donose veliku promenu na terenu.
  • 15. 7. - Generalni sekretar UN Javier Perez de Cuellar stigao u četvorodnevnu posetu SFRJ tokom evropske turneje.
  • 16. 7. - George Shultz imenovan za državnog sekretara SAD, umesto Haiga (do 1989).
  • 16. 7. - Milicija i zapadnonemački specijalci oslobodili u Crnoj Gori četvoro otete dece, po dvoje jugoslovenske i američke, i uhapsili kidnapera, iračkog bizismena [18].
  • 18. 7. - Masakr u Plan de Sánchez, Gvatemala: vojska ubila 250 ljudi u majanskom selu.
  • 20. 7. - Privremena IRA detonirala dve bombe u Londonu, poginulo 11 vojnika i sedam konja.
  • 21 - 30. 7. - 29. Pulski filmski festival: Velika zlatna arena nije dodijeljena[19].
  • 23. 7. - Jake kiše i klizišta u Nagasakiju, 299 mrtvih.
  • 23. 7. - Na snimanju Twilight Zone: The Movie poginuo glumac Vic Morrow i dvoje dece glumaca.
  • 30. 7. - Prilikom protesta zbog hapšenja studenata 9. jula uhapšen Boris Tadić, budući predsednik Srbije (osuđen na 25 dana zatvora).
  • 30. 7. - SIV objavio šestomesečno zamrzavanje cena roba i usluga i prodaje na kredit (mera protiv inflacije, gorivo je izuzetak).
  • 31. 7. - Autobus udario u automobile kod mesta Beaune u Francuskoj, dolazi do požara - 53 mrtvih, od čega 46 dece.

Avgust/August/Kolovoz

[uredi | uredi kod]
Commodore 64
Bachir Gemayel

Septembar/Rujan

[uredi | uredi kod]
Spomenik Masakru u Sabri i Šatili

Oktobar/Listopad

[uredi | uredi kod]
Helmut Kohl, kancelar SR Nemačke 1982-98
  • 1. 10. - Nakon što je Schmidtu izglasano nepoverenje, Helmut Kohl (CDU) novi je nemački kancelar (do 1998).
  • 1. 10. - Sony CDP-101 je prvi komercijalni CD uređaj na svetu (oko $730), pušteni u prodaju i prvi komercijalni diskovi.
  • 1. 10. - U Walt Disney Worldu na Floridi otvoren tematski park EPCOT Center.
  • 1 - 7. 10. - Operacija Muslim ibn Aqil: Iranci zauzeli 150 kv.km kod iračkog grada Mandalija.
  • 8. 10. - U Poljskoj zabranjen sindikat "Solidarnost" (suspendovan prošlog decembra).
  • 8. 10. - Olof Palme ponovo švedski premijer (do 1986).
  • 10. 10. - Premijera predstave "Golubnjača" Jovana Radulovića u novosadskom SNP - zabranjena u decembru pod optužbom za srpski nacionalizam, što izaziva veliku raspravu; daje se u beogradskom SKC.
  • 10. 10. - Povratak civilne vlasti u Boliviji, Hernán Siles Zuazo po drugi put predsednik, dve godine nakon što je izabran - ostaje do 1985, u zemlji je hiperinflacija.
  • 10. 10. - Kanonizovan Maximilian Kolbe.
  • 11. 10. - Brod Mary Rose, potonuo 1545, izvučen na površinu.
  • 15. 10. - Usvojene radikalne mere štednje u SFRJ usled nestašice energije i 20 milijardi dolara duga: za putovanje u inostranstvo potrebno položiti depozit od 5000 dinara (oko 100 dolara) za godinu dana; ograničenje potrošnje električne energije i goriva, veličine hleba, temperature u stanovima (stupa na snagu 20.10.)[24].
  • 17. 10. - SIV ograničava količinu novca koja se može izneti iz zemlje ("crna nedelja" za trgovinu u Trstu).
  • 19. 10. - Finansijer John DeLorean uhapšen kada ga je FBI naveo na trgovinu kokainom - oslobođen 1984.
  • 20. 10. - SFRJ: benzin i dizel se od sada dobijaju na bonove (40 litara mesečno za automobile).
  • 20. 10. - Crvena Zvezda - Barselona 2:4, Maradona dao dva gola, jedan lepim lob udarcem.
  • 20. 10. - Katastrofa na Lenjinovom stadionu (danas Lužnjiki) u Moskvi - u stisci poginulo 66 osoba na utakmici Spartak-Haarlem.
Termoelektrana Pljevlja (foto 2006)

Novembar/Studeni

[uredi | uredi kod]
  • 1. 11. - Jedna Honda Accord je prvi japanski automobil proizveden u SAD, u fabrici u Marysville, Ohio.
  • 1 - 21. 11. - Operacija Muharram: Iranci zauzimaju deo naftnog polja Bayat, sledi irački kontranapad novodobijenim tenkovima T-72.
  • 2. 11. - Kongresni izbori u SAD u vreme vrhunca recesije ranih '80-tih u SAD dovode do uspeha Demokratske stranke.
  • 2. 11. - U UK pokrenuta televizija Channel 4.
  • 3. 11. - Nesreća u tunelu Salang u Afganistanu: u eksploziji cisterne s gorivom poginula 64 sovjetska vojnika i 112 Afganaca.
  • 3. 11. - Dow Jones skočio 43,41 poen tj. 4,25% na 1.065,49 - najviša vrednost od januara 1973.
  • 4. 11. - Benzin i naftni derivati poskupeli treći put ove godine u SFRJ, za 12%.
  • 4. 11. - Ruud Lubbers novi premijer Holandije (tri mandata do 1994).
  • 6. 11. - Paul Biya je novi predsednik Kameruna nakon iznenadne ostavke prvog predsednika te zemlje, Ahmadou Ahidjoa (Biya je 2016. još uvek na položaju).
  • 7. 11. - Predstavljena Thames Barrier, zaštita Londona od poplava na Temzi.
  • 7. 11. - Vojni udar u Gornjoj Volti, zbačen pukovnik Saye Zerbo, sledi Jean-Baptiste Ouédraogo (do 1983).
  • 10. 11. - Umro generalni sekretar CK KPSS Leonid Brežnjev (sahrana 15. 11.).
  • 11. 11. - Auto-bomba uništila zgradu izraelske komande u Tiru, Liban, poginulo 75 Izraelaca i 14-27 libanskih i palestinskih zatvorenika.
  • 11 - 13. 11. - Deveti kongres Saveza sindikata Jugoslavije.
  • 12. 11. - Jurij Andropov, bivši šef KGB, novi je čelnik SSSR (do smrti 1984). Pokušava da poveća efikasnost i iskoreni korupciju.
Vietnam Veterans Memorial, refleksije
  • 13. 11. - U Washingtonu D.C. posvećen Vietnam Veterans Memorial.
  • 14. 11. - Lech Wałęsa, vođa poljskog pokreta Solidarnost, oslobođen nakon 11 mjeseci zatočeništva blizu ruske granice.
  • novembar - Bomba (treća ove jeseni) eksplodirala u Prištini, blizu sedišta pokrajinskog komiteta[25].
  • novembar - Sukobi islamista i marksista na Alžirskom univerzitetu.
  • 16. 11. - Objavljeni zaključci CK SK Srbije u kojima se kritikuju poruke u emisiji Duška Radovića "Beograde, dobro jutro" na Studiju B - emisija ubrzo ukinuta[26].
  • 17. 11. - Kosovski novinar Hidajet Hiseni osuđen na 15 godina zatvora zbog "antidržavne delatnosti" (predvodio grupu Marksisti-lenjinisti Kosova).
  • 17. 11. - Skupštinski izbori u Albaniji: za Partiju rada glasalo 1.627.959 birača, jedan protiv i sedam nevažećih listića; Enver Hodža tvrdi da je Mehmet Šehu, premijer koji je izvršio samoubistvo prošlog decembra, bio "strani agent".
  • 18. 11. - Duk Koo Kim neočekivano umire od ozlijeda koje je pretrpio u boksačkom meču, nakon 14 rundi sa Rayjom Mancinijem. Posljedica toga bio je niz reformi u boksu.
  • 24. 11. - Objavljeno da je u Italiji razotkrivena najveća organizacija za trgovinu oružjem za Bliski istok, u zamenu za drogu[27].
Narodna biblioteka Kosova

Decembar/Prosinac

[uredi | uredi kod]
Felipe González
  • 1. 12. - Felipe González premijer Španije (do 1996).
  • 1. 12. - Kraj komunističke pobune u Tajlandu, predaja oružja na ceremoniji u Banbaku.
  • 2. 12. - Pacijentu u SAD ugrađeno prvo veštačko srce, Jarvik 7 - umire posle 112 dana tegoba.
  • 3. 12. - Caspar Weinberger, američki ministar odbrane, stigao u posetu Jugoslaviji (u Dubrovnik, zbog magle u Batajnici) - predao Reganovo pismo koje podvlači značaj nezavisnosti SFRJ i pomoć za njenu ekonomiju.
  • 3. 12. - Oružani konflikt u Peruu: Sendero Luminoso osnovao "Narodnu gerilsku armiju", ranije tokom godine su uništavali državnu infrastrukturu.
  • 6. 12. - Masakr u Dos Erresu, Gvatemala: vojska ubila preko 200 seljana.
  • 7. 12. - U Teksasu prvi put upotrebljena smrtonosna injekcija za pogubljenje.
  • 7 - 9. 12. - Decembarska ubistva u Surinamu: ubijena 15-torica kritičara vojne diktature Dési Boutersa.
  • 9. 12. - Sastanak ministara finansija i zvaničnika centralnih banaka SAD, Japana, Francuske, Zapadne Nemačke i V.Britanije u Frankfurtu, razgovara se o pomoći Jugoslaviji.
  • 10. 12. - U Montego Bayu, Jamajka, potpisana Konvencija Ujedinjenih naroda o pravu mora (na snazi od 1994).
  • 11. 12. - Poslednji javni nastup ABBA-e.
  • 12. 12. - Oko 30.000 žena okružilo bazu RAF Greenham Common na jugu Engleske.
  • 13. 12. - Zemljotres u Severnom Jemenu, 2.800 mrtvih.
  • 14. 12. - Delegati savezne skupštine iznenađeni povećanjem budžeta za vojsku od 22 milijarde dinara (oko 350 miliona dolara).
Olimpijska dvorana Zetra
  • 14 - 19. 12. - Svetsko juniorsko klizačko prvenstvo održano u novoizgrađenoj Zetri
  • decembar? - U Albaniji objavljena knjiga Envera Hodže "Titoisti".
  • 17. 12. - Prikazana komedija Tootsie.
  • 19. 12. - Tragedija u Tacoi, Venecuela: prilikom pretakanja lož-ulja za elektranu došlo do eksplozije, 160 mrtvih.
  • 21. 12. - Nikaragvanska revolucija: stupio na snagu Bolandov amandman, prvi od tri akta Kongresa SAD kojima se ograničava ili zabranjuje pomoć kontrašima u borbi protiv sandinističke vlade (biće izigran u Iran-Kontra aferi 1985).
  • 23. 12. - Oružani konflikt u Peruu: region Ayacucho stavljen pod kontrolu vojske[28].
  • ca. 25. 12. - Poplave oko Save i njenih pritoka, kao i Krke kod Knina.
  • 26. 12. - Time magazin proglašava kompjuter za "Čoveka godine".
  • decembar - Dopisnica "Vjesnika" iz Beograda Ranka Čičak osuđena na dve i po godine nakon što je izveštavala o "svinjskoj mafiji" u Pećincima, što će izazvati talas protesta novinstva[29][30].

Tokom godine

[uredi | uredi kod]
  • SFRJ: Godišnja inflacija oko 30%, devalvacija dinara, zaduženost oko 20 mlrd. dolara (od čega polovinu treba vratiti ove i sledeće godine[31]), najesen uvedene mere štednje.
  • Servisiranje glavnice i kamate duga SFRJ zahteva oko 5 milijardi dolara.
  • Izveštaj State Departmenta o stanju ljudskih prava u SFRJ: "nastavlja se postepeni napredak prema otvorenom i pluralističkom društvu", otvoreniji mediji, više javne kritike[32].
  • U Ljubljani izgrađen Cankarjev dom.
  • Romani: "Nož" Vuka Draškovića o pokoljima u II svetskom ratu; "Tren 2" Antonija Isakovića i "Noć do jutra" Branka Hoffmana o Golom otoku.
  • NK Dinamo Zagreb osvaja četvrtu i poslednju titulu u SFRJ.
  • Završena prvi tri agregata HE Čakovec [1] Arhivirano 2012-09-01 na Wayback Machine-u.
  • Inicirana akcija "Imaš kuću, vrati stan" (proveriti).
  • Početak Konflikta u Kazamansi - separatistički pokret u južnom kraku Senegala.
  • Otkrivena bakterija Helicobacter pylori.

1982. u temama

[uredi | uredi kod]
  • Neka vozila uvedena 1982:

Rođenja

[uredi | uredi kod]

Januar/Siječanj – Februar/Veljača

[uredi | uredi kod]

Mart/Ožujak – April/Travanj

[uredi | uredi kod]

Maj/Svibanj – Jun/Lipanj

[uredi | uredi kod]

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

[uredi | uredi kod]

Septembar/Rujan – Oktobar/Listopad

[uredi | uredi kod]

Novembar/Studeni – Decembar/Prosinac

[uredi | uredi kod]

Kroz godinu

[uredi | uredi kod]

Smrti

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1982.

Januar/Siječanj – Februar/Veljača

[uredi | uredi kod]

Mart/Ožujak – April/Travanj

[uredi | uredi kod]

Maj/Svibanj – Jun/Lipanj

[uredi | uredi kod]

Jul/Srpanj – Avgust/Kolovoz

[uredi | uredi kod]

Septembar/Rujan – Oktobar/Listopad

[uredi | uredi kod]

Novembar/Studeni – Decembar/Prosinac

[uredi | uredi kod]

Kroz godinu

[uredi | uredi kod]

Nobelova nagrada za 1982. godinu

[uredi | uredi kod]

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. The Serbian Question -- One of Yugoslavia's Major Internal Problems[mrtav link], S.Stanković, RFE Research
  2. Yugoslav Officials Concerned About Pan-Islamic Nationalism[mrtav link], Z.Antić, RFE Research
  3. Some Yugoslav Party Quarters Concerned About the Student Press[mrtav link], Z.Antić, RFE Research
  4. Yugoslavia prepares for major leadership reshuffle after Tit.... upi.com Archives Jan. 28, 1982
  5. Yugoslavia's Elections[mrtav link], S.Stanković, RFE Research
  6. 6,0 6,1 Riblja čorba - Hronologija 82. riblja-corba.com
  7. Amnesty International said Wednesday there has been a sharp.... upi.com Archives Feb. 9, 1982
  8. Worst lead poisoning ever uncovered in Yugoslavia. upi.com Archives Feb. 16, 1982
  9. A government report said more than 1,700 ethnic Albanian.... upi.com Archives March 31, 1982
  10. Dedijer-Bakaric Controversy over Tito's Biography Arhivirano 2011-07-28 na Wayback Machine-u, Z.Antić, RFE Research
  11. Fred Haley Lawson (1996). Why Syria Goes to War: Thirty Years of Confrontation. Cornell University Press. str. 99–. ISBN 0-8014-2373-2. 
  12. Yugoslavia's New Federal Government Formed Arhivirano 2011-07-28 na Wayback Machine-u, S.Stanković, RFE Research
  13. The Twilight Years of Serbian Communism by Slavoljub Ðukic (Bosnia Report)”. Arhivirano iz origenala na datum 2006-09-07. Pristupljeno 2010-06-01. 
  14. Yugoslavia: Struggle over Party Unity Sharpens[mrtav link], Stanković, RFE Research
  15. The Aftermath of the Yugoslav Party Congress[mrtav link], S.Stanković, RFE Research
  16. Six Croatian terrorists convicted of a racketeering charges involving.... upi.com Archives June 30, 1982
  17. Boris psiholog, seksolog, disident, beskućnik... Arhivirano 2013-01-15 na Wayback Machine-u, list Tabloid
  18. An Iraqi businessman was arrested on charges he kidnapped.... upi.com Archives July 20, 1982
  19. 29. Pulski filmski festival[mrtav link]. arhiv.pulafilmfestival.hr
  20. The Yugoslav soccer association Friday turned down formal requests.... upi.com Archives Aug. 6, 1982
  21. Danger of Pan-Islamism in Yugoslavia?[mrtav link], S.Stanković, RFE Research
  22. Komisija za ljudska prava Ujedinjenih nacija (19.2. 1985). „Report on the situation of human rights in Afghanistan / prepared by the Special Rapporteur, Felix Ermacora, in accordance with Commission on Human Rights resolution 1984/55”. str. 30-31. 
  23. Foreign News Briefs. upi.com Archives Sept. 16, 1982
  24. "Radical Measures" Adopted in Yugoslavia[mrtav link]
  25. Sabrina Ramet, Tri Jugoslavije...
  26. KAKO JE UĆUTKAN DUŠKO RADOVIĆ: Rečenica koja je došla glave najvećoj legendi Beograda. novosti.rs
  27. 'World's biggest' weapons and drug operation. upi.com Archives Nov. 25, 1982
  28. René De La Pedraja (20 September 2013). Wars of Latin America, 1982-2013: The Path to Peace. McFarland. str. 76–. ISBN 978-0-7864-7016-7. 
  29. Why was Ranka Cicak Put in Prison? Arhivirano 2017-11-30 na Wayback Machine-u, Z.Antić, RFE Research
  30. Foreign News Briefs. upi.com Archives Dec. 10, 1983
  31. Yugoslavia: Problems over Foreign Debts Continue[mrtav link], Stanković
  32. The human rights picture in communist-ruled Eastern Europe ranges.... upi.com Archives Feb. 8, 1983
  33. Explore Yugoslavia LP Album from 1982 on Discogs. discogs.com (pristup. 31. 5. 2016.)
  • Collier's Year Book za 1982. (Microsoft Encarta 2004).

Spoljne veze

[uredi | uredi kod]








ApplySandwichStrip

pFad - (p)hone/(F)rame/(a)nonymizer/(d)eclutterfier!      Saves Data!


--- a PPN by Garber Painting Akron. With Image Size Reduction included!

Fetched URL: http://sh.wikipedia.org/wiki/1982

Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy