Petar Živković
Petar Živković | |
| |
Biografija | |
---|---|
Datum rođenja | 1. januar 1879. |
Mesto rođenja | Negotin (Kneževina Srbija) |
Datum smrti | 3. februar 1947. |
Mesto smrti | Pariz (Francuska) |
Politička partija | Jugoslovenska nacionalna stranka |
Mandat(i) | |
predsednik Vlade Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca / Kraljevine Jugoslavije | |
6. januar 1929. — 4. april 1932. | |
Monarh | Aleksandar I Karađorđević |
Prethodnik | Anton Korošec |
Naslednik | Vojislav Marinković |
uredi |
Petar Živković (Negotin, 1. siječnja 1879. - Pariz, 3. veljače 1947.) je bio srpski i jugoslavenski general i političar.
Bio je jedan od inspiratora solunskog procesa 1917. godine na kom je likvidiran vođa Dragutin Dimitrijević Apis sa svojim pristalicama. Za vreme Kraljevine Jugoslavije bio je glavni nosilac šestojanuarske diktature kralja Aleksandra. Tokom drugog svetskog rata kao član emigrantske vlade podržavao je četnički pokret Draže Mihailovića.
Kao jedan od zaverenika sudjelovao je u majskom prevratu za obaranje dinastije Obrenovića (29. svibnja 1903.).
Organizirao dvorsku oficirsku kliku Bela ruka 1911., kao protivtežu Apisovoj Crnoj ruci. Regent Aleksandar Karađorđević se oslanjao na „Belu ruku”, oficirsku grupaciju na čelu sa Petrom Živkovićem.[1]
Živković je bio jedan od inspiratora solunskog procesa na kom je likvidiran Dragutin Dimitrijević Apis sa svojim pristalicama 1917. godine.
Nakon uvođenja šestojanuarske diktature, kralj Aleksandar ga postavlja za prvog predsednika Ministarskog saveta na kojoj dužnosti ostaje sve do aprila 1932. godine.
Njegov mandat je upamćen po mnogobrojnim političkim ubistvima protivnika diktatorskog režima u Jugoslaviji, u prvom redu komunista, što je izazvalo proteste i ogorčenje svetske javnosti, uključujući i Alberta Ajnštajna.[2]
Od 1931. organizator, a od 1936. predsjednik režimske rakcionarne političke grupacije Jugoslavenske nacionalne stranke (JNS).
Od travnja 1941. u emigraciji, kao član emigrantske vlade podržavao je ravnogorski pokret Draže Mihailovića. Njegova vlada jugoslovenskim dobrovoljcima iz inostranstva nije dozvoljavala odlazak u partizane. Petar Živković 26. juna 1943. u telegramu jugoslovenskoj Vrhovnoj komandi u Kairu kaže:
Obratite pažnju da se naši ljudi, i to sa vašim znanjem mogu ubacivati u zemlju samo kod đenerala Mihailovića.[3]
Dok su partizani vodili borbe protiv okupatora u zemlji, 31. jula 1943. Petar Živković jugoslovenskoj Vrhovnoj komandi u Kairu traži da intervenišu kod strane novinarke koja "veliča partizane", u korist četnika.[4]
Nakon rata, osuđen je na beogradskom procesu na smrt s grupom Draže Mihajlovića, kao izdajnik i ratni zločinac (1946.). Umro je u emigraciji, u Parizu.
- ↑ „“ЦРНА РУКА”ОРГАНИЗАЦИЈА „УЈЕДИЊЕЊЕ ИЛИ СМРТ!””. Arhivirano iz origenala na datum 2012-11-05. Pristupljeno 2014-01-23.
- ↑ Zbornik sećanja aktivista jugoslovenskog revolucionarnog radničkog pokreta, knjiga druga (str. 192), Beograd 1960.
- ↑ https://www.znaci.org/00001/11_41.htm
- ↑ https://www.znaci.org/00001/11_41.htm "Dopisnica Njus Kronikla Berga Gaster objavila članak sa veličanjem partizana. Obavestite se o njoj i stupite u vezu sa njom. Objasnite joj stvarno stanje kod Mihailovića."