Ierse nasionale rugbyspan
Ierland | ||||
Unie | Ierse Rugbyvoetbalunie (IRFU) | |||
Bynaam(e) | die XV van die klawer | |||
Embleem | Klawerblaar | |||
Stadion | Aviva-stadion, Dublin | |||
Kapasiteit | 51 700 | |||
Afrigter(s) | Andy Farrell (sedert 2019) | |||
Kaptein(s) | Peter O’Mahony | |||
|
||||
Statistiek
| ||||
---|---|---|---|---|
Meeste toetse | Brian O’Driscoll (133)[1] | |||
Meeste punte | Jonathan Sexton (1 108)[2] | |||
Meeste drieë | Brian O’Driscoll (46)[3] | |||
Eerste internasionale wedstryd | ||||
Engeland 7–0 Ierland (Londen, Engeland; 15 Februarie 1875) | ||||
Grootste oorwinning | ||||
Verenigde State 3–83 Ierland (Manchester, New Hampshire; 10 Junie 2000) | ||||
Grootste nederlaag | ||||
Nieu-Seeland 60–0 Ierland (Hamilton, Nieu-Seeland; 23 Junie 2012) | ||||
Wêreldbeker | ||||
Verskynings | 10/10 (Eerste in 1987) | |||
Beste uitslag | Kwarteindrondte in 1987, 1991, 1995, 2003, 2011, 2015, 2019 en 2023 | |||
Unie webwerf | ||||
www.irishrugby.ie |
Die Ierse nasionale rugbyspan (Engels: Ireland national rugby union team; Iers-Gaelies: Foireann rugbaí náisiúnta na hÉireann) is die nasionale rugbyspan wat die hele Ierland (beide die Republiek Ierland en Noord-Ierland) tydens internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Rugby word in Ierland deur die Ierse Rugbyvoetbalunie (Irish Rugby Football Union, IRFU) geadministreer. Ierland neem jaarliks aan die Sesnasies-toernooi deel, saam met Engeland, Frankryk, Italië, Skotland en Wallis. Ierland is ook een van die lande wat deel uitmaak van die Britse en Ierse Leeus – spelers wat vir Ierland mag speel mag dus ook gekies word vir die Leeus.
Ierland se belangrikste internasionale verskyning is tydens die vierjaarlikse rugbywêreldbekertoernooi wat sedert 1987 beslis word. Sedert die eerste Rugbywêreldbekertoernooi in 1987 het die span aan al tien toernooie deelgeneem en agt keer, behalwe vir 1999 en 2007, tot die kwarteindrondte gevorder. Ierse rugby dateer terug na 1875 toe Ierland deur Engeland in hulle eerste internasionale rugbywedstryd geklop is. Sedert die voorganger van die Vyf- en Sesnasiestoernooi, die Tuisnasies in 1883 begin is, is die span 16 keer as die kampioen gekroon en het nog nege ander kere die titel gedeel. Sedert Italië in 2000 by die kompetisie aangesluit het om die Sesnasies te vorm het Ierland ses titels verower, mees onlangs in 2024.
Ierse spelers dra tradisioneel groen truie, wit broeke en groen kouse. Die span se tuisstadion is Aviva in Dublin waar hulle vir die eerste keer in 2010 gespeel het. Die beheerliggaam Wêreldrugby beskou Ierland as ’n vlak-een rugbyland. Die Ierse rugbyspan is tans (Maart 2024) tweede op Wêreldrugby se wêreldranglys gelys[4] en in 2018 is die Ierse rugbyspan deur Wêreldrugby as die “span van die jaar” aangewys. Twaalf voormalige Ierse rugbyspelers is in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem.
Die Ierse nasionale rugbyspan is in die rugbywêreld uniek, aangesien dit die hele Ierland verteenwoordig en nie net een onafhanklike staat nie. Spelers uit beide die Republiek Ierland en Noord-Ierland, een van die vier lande van die Verenigde Koninkryk, mag vir die Ierse rugbyspan uitdraf. Vervolgens gebruik die Ierse rugbyspan nóg een van die lande se volksliedere, nóg een van hul vlae as ’n verteenwoordigende simbool; pleks daarvan gebruik die Ierse nasionale rugbyspan sy eie vlag – dié van die Ierse Rugbyvoetbalunie – en himne. Alternatiewelik betree die span die veld met beide die vlae van Ierland en Ulster, waartoe die ses Ierse graafskappe in Noord-Ierland behoort. As gevolg van die gemeensame span vir beide die Republiek Ierland en Noord-Ierland word die Ierse nasionale rugbyspan, net soos die soortgelyke Ierse nasionale hokkiespan en die Ierse nasionale krieketspan, as ’n belangrike simbool vir vrede en samewerking op die polities verdeelde eiland Ierland beskou.
Beheerliggaam
[wysig | wysig bron]- Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Ierse Rugbyvoetbalunie.
Die beheerliggaam vir rugby in Ierland is die Ierse Rugbyvoetbalunie (Irish Rugby Football Union, IRFU). Die IRFU het in 1879 met die samesluiting van twee beheerliggame ontstaan.[5] In 1886 het die IRFU saam met die Skotse Rugbyunie (SRU) en die Walliese Rugbyunie (WRU) die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou Wêreldrugby) gestig.[6] In 1999 het Ierland met die aansluiting van die Fédération Internationale de Rugby Amateur (FIRA; nou Rugby Europa) by die IRVR ook ’n lid van dié kontinentale beheerliggaam geword.[7] Die IRFU bestaan uit die vier provinsiale beheerliggame Connacht Rugby, Leinster Rugby, Munster Rugby en Ulster Rugby, wat elkeen met sy eie span deelneem aan die internasionale liga Verenigde Rugbykampioenskap, saam met spanne uit Italië, Skotland, Suid-Afrika en Wallis. Benede word die All-Ireland League tussen 50 spanne uit die hele Ierland uitgespeel. Bo die Verenigde Rugbykampioenskap word jaarliks saam met klubs uit Engeland, Frankryk, Ierland, Italië en Wallis die Europese Rugbykampioenskapbeker en die Europese Rugbyuitdagingsbeker uitgespeel.
Naas die amptelike nasionale span roep die IRFU ook ander keurspanne byeen. Ireland Wolfhounds is die tweede nasionale span van Ierland, gevolg deur Emerging Ireland (“Opkomende Ierland”). Net soos ander rugbylande beskik Ierland oor ’n o/20-nasionale span wat aan die o/20-Sesnasies-toernooi en die Wêreldrugby o/20-kampioenskap deelneem.[8][9] Kinders en jongmense word reeds op skool aan rugby bekend gestel en na gelang van hul belangstelling en talent begin aansluitend hul opleiding. Ierland beskik oor ’n nasionale span vir studente, die Schoolboys, wat as ’n voorbereiding op die Ierse nasionale rugbyspan dien.
Dit word as ’n groot prestasie beskou om saam met die Britse en Ierse Leeus na die Suidelike Halfrond te toer, waar hulle sowat al om die vier jaar teen die Nieu-Seelandse All Blacks, die Suid-Afrikaanse Springbokke of die Australiese Wallabies speel.[10]
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Bekendstelling van rugby aan Ierland
[wysig | wysig bron]Ierland beskik oor ’n eeue oue tradisie aan balsporte, wat aan moderne sportsoorte soos rugby, sokker en Gaeliese voetbal herinner. Die stel reëls was inkonsekwent en het na gelang van die streek soms heeltemal verskil. Die enigste gemeenskaplike beginsel was om ’n meestal ronde, uit diervelle of -blase bestaande bal van die een veldkant na die ander te beweeg. Van die oudste bekende verslae oor sulke spele in die graafskappe Meath, Louth en Dublin dateer uit die 17de eeu.[11] Verskeie Dublinse koerante doen in die jare 1758 tot 1766 verslag oor wedstryde in die omliggende nedersettings. ’n Weergawe, wat veral in die graafskap Kerry gewild was, was Caid, wat op ’n afgebakende gebied en met ’n bepaalde aantal spelers gespeel is. Caid het ook die een of ander ooreenkoms met die latere rugby getoon en veral die grondslag vir Gaeliese voetbal gevorm.[12]
In 1854 het voormalige studente van die Rugby-skool en ander openbare skole by die Dublinse Trinity College die Dublinse Universiteitsvoetbalklub (Dublin University Football Club, DUFC) gestig, om die speel, wat hulle tydens hul skooldae in Engeland leer ken het, ook in Ierland te kon uitoefen. Die presiese stigtingsdatum is onbekend, maar ’n advertensie in die Daily Express op 1 Desember 1855 lees, dat die span sedert meer as ’n jaar bestaan. Die DUFC word dus as die oudste tot vandag toe bestaande rugbyklub wêreldwyd beskou. Geen Dublinse span is toegelaat om teen die eerste span van die DUFC te speel, solank hy nie die tweede span verslaan het nie. Gereeld is wedstryde teen ander Kollegespanne gespeel; van hulle was die Koninklike Skools in Armagh, Dungannon en Enniskillen.[13] Verskeie ander klubs, waarvan die meeste vandag nog bestaan is vervolgens gestig, insluitende NIFC (1868), Wanderers (1869), Queen’s University (1869), Lansdowne (1873), Dungannon (1873), Co. Carlow (1873), UCC (1874) en Ballinasloe (1875); laasgenoemde het met Athlone saamgesmelt om Buccaneers te word.[14]
In Januarie 1868 het Charles Burton Barrington van die DUFC ’n stel reëls gepubliseer. Dit het net min van die Engelse stel reëls verskil, maar dit het die verspreiding van die rugbysport oor die hele eiland vergemaklik en tot die stigting van talle klubs gelei.[15] In Desember 1874 is die beheerliggaam Ierse Voetbalunie (Irish Football Union) gestig, wat toesig gehou het oor Leinster, Munster en dele van Ulster; ’n Maand later is die Noordelike Voetbalunie van Ierland (Northern Football Union of Ireland) gestig, wat in Belfast werksaam was. In 1879 het albei beheerliggame as die Ierse Rugbyvoetbalunie (Irish Rugby Football Union, IRFU) saamgesluit.[5] In 1884 het Michael Cusack in reaksie op die as ’n bedreiging beskoude verspreiding van Engelse sportsoorte die Gaeliese Atletiekvereniging (Gaelic Athletic Association, GAA) gestig, ten einde van ’n identifikasie met die Ierse kultuur deur middel van sport. Vir meer as ’n eeu is volgens reël 42 van die GAA-statuut die deelname aan “vreemde spele” (foreign games) op die plekke van dié beheerliggaam verbied; “vreemd” het uitdruklik op rugby, sokker, veldhokkie en krieket gemik.[16] Tot in 1971 is GAA-lede volgens reël 27 self verbied, om aan hierdie sportsoorte deel te neem of om sulke sportsoorte in stadions te besoek.[17]
Die nasionale span se eerste jare
[wysig | wysig bron]Albei rugbybeheerliggame het aan die begin van 1875 ’n gesamentlike Ierse keurspan saamgestel, om teen die Engelse span te speel. Die eerste toetswedstryd is op 15 Februarie 1875 op die Londense Oval aangebied en Ierland het met nul teenoor twee doele verloor.[18] Soos dit in die vroeë jare van rugby gebruiklik was, het vir albei spanne 20 spelers uitgedraf; die aantal spelers wat tydens een wedstryd vir een span mag uitdraf is eers in 1877 van 20 tot 15 verminder[19] Ierland se eerste tuiswedstryd was ook teen Engeland in dieselfde jaar op Leinster Krieketklub se Observatory Lanegrond in Rathmines, aangesien Lansdowne Road – die tuisstadion van die Lansdowne Voetbalklub en later van die IRFU – nie as geskik geag is nie. Die eerste wedstryd op Lansdowne Road is op 11 Maart 1878 gehou, waarin Engeland Ierland met twee doele en ’n drie teenoor nul geklop het.[20] Een jaar vroeër, op 19 Februarie 1877, het die Iere in Belfast vir die eerste keer teen Skotland te staan gekom.[21]
Ierland het sy eerste toets (ná agt agtereenvolgende nederlae) op 19 Februarie 1881 gewen, toe die Iere Skotland op Ormeau in Belfast geklop het. Ierland het sy eerste wedstryd teen Wallis in Cardiff op 28 Januarie 1882 gespeel, en weer ’n oorwinning aangeteken. In dieselfde jaar het die beheerliggame van Engeland, Ierland Skotland en Wallis die Tuisnasies-toernooi gestig, die voorloper van die huidige Sesnasies-toernooi.[22] In 1884 het Ierland vir die wedstryd teen Wallis in Cardiff met twee mans te min vir ’n volledige span opgedaag, waarvolgens twee Walliese plaasvervangers ingestem het om die Ierse span te voltooi.[23] Ná ’n aantal nederlae tydens die eerste vier toernooie het die Iere op 5 Februarie 1887 in Dublin vir die eerste keer teen Engeland geseëvier, met twee doele teenoor nul. In die derde wedstryd in Maart 1888 het Ierland sy eerste oorwinning oor Wallis met ’n doel, ’n drie en ’n skepdoel teenoor nul behaal.
Gedurende die 1890’s was rugby veral ’n speel vir die Protestantse middelklas, alhoewel hierdie selfbeskouing wat deur die IRFU gekweek is, nie noodwendig met die feite ooreengestem het nie.[24] Onder andere het Rooms-Katolieke instellings Leinster se studentekampioenskap, wat sedert 1887 uitgespeel is, oorheers.[25] Die destydse Protestantse oorheersing in die verenigingsbestuur het ook ’n invloed op die samestelling van die nasionale span gehad. Toe hulle in 1894 vir die eerste keer die jaarlikse toernooi gewen het, was Tom Crean die enigste Katoliek in die span. Bowendien was die geografiese verspreiding beperk: Van die 18 spelers gedurende die drie Tuisnasies-wedstryde was 13 van drie Dublinse klubs – Wanderers, DUFC en Bective Rangers – en die oorblywende vyf was van Ulster in die noorde van die eiland. Ierland het die Walliese model gevolg en vir die eerste keer sewe agterspelers pleks van ses ingespan. Ná ’n oorwinning oor Engeland in Blackheath het Ierland vir die eerste keer agtereenvolgende tuis- en wegwedstryde gewen, nadat hulle op 24 Februarie hul eerste oorwinning oor Skotland behaal het. Ierland het toe Wallis in Belfast verslaan en vir die eerste keer die Driekroon (Triple Crown) ingepalm.[26] Hulle het die Tuisnasies-toernooi voor die afloop van die eeu nog twee keer gewen (in 1896 en 1899), sodat teen 1901 al die vier Tuisnasies sukses behaal het in ’n sport wat gewildheid verwerf het onder beide spelers en toeskouers. In Oktober 1899 het die IRFU ’n keurspan na Kanada – ná ’n uitnodiging deur ’n entrepreneur met ’n Ierse afkoms wat die rugbysport wou ondersteun – gestuur. Tydens die vier weke se toer is elf wedstryde gespeel, waarvan Ierland tien gewen het; hul enigste nederlaag was teen Halifax se span. Toetse is egter nie gespeel nie, aangesien destyds nog geen Kanadese nasionale rugbyspan bestaan het nie.[27]
Die belangstelling in die Nieu-Seelandse All Blacks se eerste besoek op 26 November 1905 was groot en vir die eerste keer was ’n deur die IRFU gereëlde wedstryd uitverkoop. Ierland het die Nieu-Seelandse metode om soos ’n “rover” te speel aangepas en met net sewe voorspelers uitgedraf. Die Iere is voor ’n gehoor van 12 000 egter met 15–0 verslaan; Ierland sou sy eerste oorwinning oor die All Blacks eers 111 jaar later aanteken.[28] Tydens die Tuisnasieskampioenskap 1906 het Ierland die titel met Wallis gedeel. Skaars ’n jaar ná die Nieu-Seelandse besoek het Ierland op 24 November 1906 die Suid-Afrikaanse Springbokke ontvang; in Belfast het die eerste wedstryd tussen albei spanne in ’n naelskraapse 12–15-nederlaag vir die Iere geëindig.[29] Ierland het sy eerste wedstryd teen Frankryk op 20 Maart 1909 in Dublin met 19–8 gewen. Dit was Ierland se destyds hoogste oorwinning in internasionale rugby, hul hoogste puntetelling en ’n nuwe rekord van vyf drieë. Vanaf 1910 het die Franse aan die jaarlikse toernooi deelgeneem, wat toe as die Vyfnasies bekend gestaan het. In 1912 het die Iere weer die titel gedeel, dié keer met Engeland. Op 30 November 1912 het Ierland in sy eerste wedstryd in Dublin teen die Springbokke te staan gekom. Ierland, wat met sewe nuwelinge uitgedraf het, is deur ’n rekordtelling van 38–0 oorweldig, steeds ’n rekordtelling teen Suid-Afrika wat 10 drieë gedruk het.[30]
Tyd van die wêreldoorloë en verdeling van Ierland
[wysig | wysig bron]Met die uitbreek van die Eerste Wêreldoorlog het die IRFU die spelbedryf ingeperk, toetswedstryde is vir die volgende jare nie gespeel nie. In die veldslae van die oorlog het nege aktiewe of voormalige spelers gesneuwel. Al hierdie slagoffers het as vrywilligers aan die oorlog deelgeneem, aangesien in Ierland geen diensplig bestaan het nie – in teenstelling met Groot-Brittanje, waar dit in 1916 ingevoer is.[31] Die IRFU het die klubs uitdruklik aangemoedig om soveel spelers as moontlik vir die militêre diens te werf. Hulle het selfs ’n eie vrywilligerkorps saamgestel, wat in die Slag van Gallipoli geveg het. Daarbenewens het die IRFU met ’n persveldtoeg rugbyspelers se bereidwilligheid in opofferings en verdediging probeer beklemtoon en hulle in vergelyking met ander, volgens bewerings minder “lojale” sportsoorte, probeer beter daarstel. Rugby is as ’n verpersoonliking van Victoriaanse en Edwardiaanse ideale beskou: energiek, manlik, militaristies en patrioties. Volgens latere ondersoeke was die aandeel rugbyspelers onder die rekrute – ondanks die aanhoudende propaganda – net effens hoër as dié van ander bevolkingsgroepe.[25]
Alhoewel die rugbysport aanhangers veral in die anglofiele en unionistiese dele van die Ierse bevolking gewerf het, het dit ook in die nasionalistiese-republikeinse kringe toenemende gewildheid ervaar, ondanks die sterk mededinging van die deur die GAA bevorderde sportsoorte. Byvoorbeeld was Éamon de Valera, later langdienende Taoiseach (eerste minister) van die onafhanklike Republiek Ierland, in sy jeug ’n entoesiastiese rugbyspeler. Die leierskap van die beheerliggaam is nog ’n ruk lank deur verteenwoordigers van die Protestantse elite oorheers, maar die invloed van die Katolieke het stadigaan gegroei. Dit is een van die redes hoekom die IRFU ná die Ierse onafhanklikheidsoorlog van ’n wegbreek van die Noord-Ierse klubs gespaar is en ondanks die politieke verdeling die hele eiland bly verteenwoordig het. Verskeie ander sportsoorte het hierdie model gevolg, terwyl sokker die enigste belangrike uitsondering is.[32]
Ná die hervat van die Vyfnasies in 1920 het Ierland tydens drie agtereenvolgende toernooie net die laaste plek behaal; onder andere moes die span in 1920 sy eerste tuisnederlaag teen Frankryk en in 1921 sy eerste wegnederlaag toelaat. Die prestasies het geleidelik verbeter en tydens die Vyfnasies 1926 het Ierland die kans op sy eerste Grand Slam – d.w.s. ’n toernooi-oorwinning met seges oor al die ander deelnemende spanne – gehad. Ierland is in die laaste wedstryd egter deur Wallis met 11–8 verslaan en moes toe die titel met die Skotte deel.[33] Tydens die Vyfnasies 1927 het Ierland weer die titel met Skotland gedeel; ná hul enigste nederlaag teen Engeland het die Iere die Grand Slam weer misgeloop. Op 12 November dieselfde jaar het Ierland vir die eerste keer die Australiese Wallabies gehuisves; hulle is naelskraap met 3–5 verslaan.[34]
In die toernooie van 1927 tot 1931 het Ierland tweede geëindig. Nadat Frankryk weens skynamateurisme uitgesluit is en die toernooi weer die Tuisnasies geword het, het in 1932 weer ’n gedeelde titel gevolg. Tydens die Tuisnasies 1935 het die Iere vir die eerste keer in 36 jaar die alleenlike kampioen geword, ’n verdere gedeelde titel het in 1939 gevolg. Die politieke verdeling van die eiland het tydens die Tweede Wêreldoorlog na vore getree: In die Republiek Ierland, wat ’n streng neutraliteit gehandhaaf het, is die spelbedryf in teenstelling met die Britse Noord-Ierland net min ingeperk. Agt Noord-Ierse nasionale spelers het in die oorlog gesneuwel, daarbenewens was Paddy Mayne (wie in ses toetswedstryde uitgedraf het) ’n stigtingslid van die eenheid Spesiale Lugdiens.[35]
Suksesvolle naoorlogse tydperk
[wysig | wysig bron]In 1945 en 1946 is die Victory Internationals uitgespeel – ’n reeks van wedstryde teen nasionale en militêre keurspanne wat nie die volle toetsstatus geniet het nie. Die jaarlikse toernooi is vanaf 1947 hervat en het ná die heraansluiting van Frankryk vir die volgende vyf dekades weer die Vyfnasies geword. Tydens die Vyfnasies 1947 het die Iere Engeland met 22–0 verslaan, tot in 2007 Ierland se hoogste oorwinning oor die Engelse.[36] As deurslaggewend vir hierdie sukses word die kaptein Con Murphy beskou – hy was die enigste speler, wat voor en ná die oorlog vir die nasionale span uitgedraf het.[37] Ná ’n swak 3–16-nederlaag teen die besoekende Wallabies in Desember 1947 het tydens die daaropvolgende Vyfnasies 1948 die grootste sukses tot dusver gevolg. Die Iere het weg oor Frankryk en Engeland en tuis oor Skotland en Wallis geseëvier. Daarmee het Ierland sy eerste Grand Slam beklink. Hierby het die taktiek van Jack Kyle, wat as een van die beste Ierse spelers beskou word, ’n belangrike rol gespeel.[38] In 1949 het Ierland die toernooi weer gewen, dié keer met ’n Driekroon.
Die Vyfnasies 1950 word vir die vliegtuigongeluk in Llandow onthou. Op 12 Maart 1950 het ’n groep Walliese ondersteuners, wat die beslissende wedstryd in Dublin bygewoon het, met ’n huurvlug teruggekeer. Tydens landing het die vliegtuig, ’n Avro Tudor, neergestort, waarby 80 van die 83 passasiers aan boord dood is. Dit was die destyds ergste siviele vliegtuigramp.[39] Tydens die Vyfnasies 1951 het Ierland weer die kans op ’n Grand Slam gehad, nadat hulle die eerste drie wedstryde teen Frankryk, Engeland en Skotland naelskraap gewen het. Die beslissende wegwedstryd teen Wallis het egter in ’n 3–3-gelykop geëindig, waarvolgens Ierland nie aan sy voorneme voldoen het nie; hulle het nogtans met die titel weggestap.[40]
Sedert die Kanadatoer in 1899 het Ierse spelers oor dekades heen net in die Suidelike Halfrond getoer, as hulle deur die Britse Leeus gekeur is. Dit het in 1952 verander, toe die IRFU oorsese toere weer begin reël het. Tydens die eerste toer in Augustus en September het Ierland Suid-Amerika besoek, maar sy voortgang het aanvanklik onseker geblyk. Kort ná hul vertrek is Eva Perón oorlede, waarna Argentinië in nasionale rou verkeer het. Al die nege beplande wedstryde het egter plaasgevind, waarvan twee wedstryde teen die Poemas, die Argentynse nasionale span. Hulle het in onderskeidelik ’n gelykop en ’n oorwinning vir Ierland geëindig, maar geen toetsstatus geniet nie.[41]
Op 27 Februarie 1954 het Ierland teen Skotland op Ravenhill in Belfast gespeel. Kaptein Jim McCarthy het die IRFU-president Sarsfield Hogan die vorige aand ingelig, dat die elf spelers uit die Republiek Ierland tydens die speel van God Save the Queen nie langs die Skotte sou staan nie. Tydens ’n geheim vergadering net voor die afskop is ooreengekom, om ’n verkorte weergawe van die Britse himne – bekend as The Salute – te speel en in die toekoms nie meer wedstryde in Belfast aan te bied nie. Die vier Noord-Ierse spelers het eers later van die vergadering kennis gekry: Hulle is meegedeel dat die Katolieke in die span in die kleedkamer vir die ernstig siek Pous Pius XII sou bid. Die IRFU het geen probleem met die kwytskelding van wedstryde in Belfast gehad nie: Eerstens het dit konflik tussen Unioniste en Republikeine vermy en tweedens het die veel groter stadion in Dublin in elk geval meer inkomste opgelewer.[42]
Maer jare en Noord-Ierland-konflik
[wysig | wysig bron]Gedurende die middel-1950’s het die Vyfnasies vir Ierland minder suksesvol verloop. Onder andere het Ierland in die jare 1955, 1958, 1960, 1961, 1962 en 1964 net die laaste plek behaal. Uitblinkers in hierdie tydperk was redelik skaars. Byvoorbeeld het Ierland op 18 Januarie 1958 die Wallabies met 9–6 verslaan, die eerste oorwinning oor een van die drie groot spanne van die Suidelike Halfrond. Tydens die Vyfnasies 1959 het Ierland die Franse van hul Grand Slam ontneem, nadat die reeds amptelike titelhouer met 9–5 verslaan is. Die Franse het tydens die Vyfnasies 1960 wraak geneem en Ierland met ’n rekordtelling van 23–6 verslaan. ’n Verdere oorsese toer is in 1961 na Suid-Afrika en Rhodesië gereël, maar die enigste toetswedstryd teen die Springbokke in Kaapstad het in ’n swak 8–24-nederlaag geëindig.
Gedurende die middel-1960’s het Ierland se prestasies tydens die jaarlikse toernooi heelwat verbeter, alhoewel hulle nie met die destyds oorheersende Walliesers en Franse kon meeding nie. Byvoorbeeld het die Iere tydens die Vyfnasies 1965 beide Engeland en Skotland verslaan, waarin hulle sedert 1951 nie meer geslaag het nie. Aansluitend het hulle op 10 April 1965 Suid-Afrika tuis met 9–6 verslaan, hul eerste oorwinning oor die Springbokke.[43] In 1967 is die Wallabies twee keer verslaan: in Januarie in Dublin en tydens die eerste Ierse toer na Australië in Mei in Sydney. Die beplande ontmoeting met die All Blacks tydens Nieu-Seeland se Europatoer dieselfde jaar moes weens ’n uitbreek van die Bek-en-klouseer gekanselleer word.[44] Op 26 Oktober 1968 het die Iere hul vierde agtereenvolgende oorwinning oor die Wallabies aangeteken. Enkele maande later het hulle die kans gehad, om die Vyfnasies saam met ’n Grand Slam te wen, maar hulle is in die laaste wegwedstryd deur Wallis met 24–11 verslaan. Gedurende herfs 1969 het die IRFU daarop besluit, om Ronnie Dawson as die eerste Ierse hoofafrigter aan te stel.[45] Op 10 Januarie 1970 het die Iere teen die Springbokke tuis in ’n 8–8-gelykop gespeel.
Die Vyfnasies 1972 kon weens die Noord-Ierland-konflik nie voltooi word nie, waardeur geen span die titel ingepalm het nie. Ná die Bloed-Sondag op 30 Januarie in Derry, waartydens 13 ongewapende betogers deur Britse soldate doodgeskiet is, het groot betogings in Dublin plaasgevind. Die Britse ambassade is op 2 Februarie deur die woedende skare afgebrand. Op 14 Februarie het die Skotse Rugbyunie aangekondig, dat die Skotse span nie na Ierland sou vertrek nie. Dié beheerliggaam was bekommerd oor die spelers se veiligheid, nadat hulle dreigbriewe, vermoedelik van die IRA, ontvang het. Sowat twee weke later het ook die Walliese Rugbyunie sy onttrekking aangekondig, nadat Walliese spelers ook bedreig is.[46] Die Franse Rugbyfederasie was egter onbeïndruk en het ’n bykomende vriendskaplike wedstryd op 29 April in Dublin gereël, waardeur die IRFU minstens ’n deel van die verlore inkomste kon maak.[47]
Tydens die Vyfnasies 1973 het Engeland ten spyte van soortgelyke dreigemente vir hul wedstryd in Dublin opgedaag en ná hul aankoms by die Lansdowne Road ’n staande applous van vyf minute lank ontvang.[48] Ierland het dié wedstryd met 18–9 gewen. Die Engelse kaptein, John Pullin, het skertsend daarna verwys: “Ons is miskien nie baie goed nie, maar ten minste het ons opgedaag” (We might not be very good but at least we turned up).[49] Die Vyfnasies 1973 het op ’n unieke manier geëindig: Ná twee oorwinnings en twee nederlae elk het al die vyf deelnemende spanne op dieselfde plek geëindig en die titel gedeel. Tydens die toernooi het die All Blacks deur Europa getoer. Op 20 Januarie 1973 was Ierland op die punt om die All Blacks vir die eerste keer te verslaan, dié wedstryd het egter in ’n 10–10-gelykop geëindig.[44]
Aan die einde van die amateurtydperk
[wysig | wysig bron]Tydens die Vyfnasies 1974 het die Ierse vir die eerste keer in 23 jaar ’n ongedeelde titel gewen. Gedurende die middel-1970’s het die prestasies van die span vir ’n rukkie weer verminder en in 1977 het hulle op die laaste plek geëindig, nadat Ierland in al sy vier wedstryde verslaan is. Anders as oorspronklik verwag was die Australiese toer in Junie 1979 suksesvol: Ierland het albei toetse teen die Wallabies gewen en sodoende vir die eerste keer ’n toetsreeks beklink.[50] Tydens die Vyfnasies 1981 kon die Iere weer geen oorwinning aanteken nie en hulle het op die laaste plek geëindig.
In 1977 het die regeringshoofde van die Britse Statebond die Gleneagles-ooreenkoms onderteken, ten einde van ’n sportiewe isolasie van die Suid-Afrikaanse apartheidstelsel. Aangesien Ierland geen lidland van die Britse Statebond is nie, het die IRFU dié ooreenkoms geïgnoreer en hulle het in Mei en Junie 1981 ’n toer na Suid-Afrika gereël. Hierdie voorneme is in die openbaar skerp gekritiseer. ’n Aantal sleutelspelers het aangekondig, dat ’n deelname teenstrydig met hul gewete sou wees, terwyl ander beroepsverpligtinge vir hul onttrekking voorgegee het. Politieke partye, kerke, vakbonde, studente-organisasies en sportverenigings het by die IRFU vir ’n kansellasie van die toer gepleit, omdat dit Ierland se goeie reputasie sou skade kon toedien. Die Ierse buitelandse minister, Brian Lenihan, het dit nie as ’n sportgebeurtenis beskou nie, maar as ’n suiwer politieke daad. Protes is ook deur die African National Congress en die Verenigde Nasies aangeteken. Die IRFU was egter onbeïndruk en het met hul omstrede voorneme voortgegaan en hulle het die vreemde oënskynlike standpunt ingeneem, die toer sou die apartheid nie ondersteun nie en dié stelsel eerder skade toedien. Ter vermyding van protes tydens hul vertrek aan die Dublinse lughawe het die spanlede in Engeland ontmoet en van daar af verder gereis. Op ’n sportiewe vlak was die toer minder suksesvol; die Iere is in vier van sewe wedstryde verslaan, insluitende die twee toetse teen die Springbokke.[51]
’n Jaar later, tydens die Vyfnasies 1982, het die Ierse span die eerste Driekroon in 33 jaar ingepalm; die moontlike Grand Slam het hulle in die laaste wedstryd met ’n 9–22-wegnederlaag teen Frankryk misgeloop.[52] In 1983 het Ierland die titel met die Franse gedeel en tydens die Vyfnasies 1985 het Ierland weer die alleenlike titel, saam met die Driekroon, ingepalm (hul laaste in die 20ste eeu). Frankryk het Ierland met ’n gelykopuitslag opnuut van ’n moontlike Grand Slam ontneem.[53] Op 1 November 1986 het die Iere rugbygeskiedenis gemaak: In hul eerste toets teen Roemenië, wat ’n halwe jaar voorheen die Vyfnasies-titelhouer Frankryk verslaan het, het Ierland tuis met 60–0 gewen en in dié proses tien drieë gedruk. Dit was die destyds hoogste oorwinning van ’n nasionale span wêreldwyd.[54]
Die IRR het Ierland vir die Rugbywêreldbeker 1987 in Australië en Nieu-Seeland uitgenooi, die eerste rugbywêreldbekertoernooi. Twee jaar voorheen was die IRFU gekant teen die invoering van rugbywêreldbekertoernooie, omdat hulle ’n stadige professionalisering en ’n oorgebruik van die werkende amateurspelers gevrees het. Die uiteindelik geklopte beheerliggaam het aansluitend ’n tyd lank dit ’n “kompetisie om die Webb Ellis-beker” genoem en die benaming rugbywêreldbekertoernooi vermy. ’n Aanval deur die IRA het die Ierse voorbereiding op die toernooi oorskadu: Die Noord-Ierse spelers Nigel Carr, David Irwin en Philip Rainey was op pad na ’n opleidingssessie in Dublin, toe hul motor net voor die grens van die Republiek Ierland deur die ontploffingsgolf van ’n afstandbeheerde motorbom getref is. Al drie insittendes het beserings opgedoen; Carr s’n was die ergste, waarvolgens hy sy sportloopbaan moes beëindig. Die teiken van dié aanval was die Here Regter Maurice Gibson, wie op die teenoorgestelde rigting op pad was en saam met sy vrou Cecily dood is.[55][56] Ierland is in sy eerste wedstryd deur Wallis verslaan, hulle het ná maklike oorwinnings oor Kanada en Tonga op die tweede plek geëindig en vir die kwarteindrondte gekwalifiseer. Hulle is egter deur die medegasheer Australië met 33–15 verslaan.[57]
Aan die einde van 1988 het Ierland vir die eerste keer teen Wes-Samoa en Italië te staan gekom en albei wedstryde gewen. Daarteenoor het Ierland tydens die Vyfnasies ’n tyd lank gesukkel: Vanaf 1988 tot in die laaste Vyfnasies 1999 het hulle nooit beter as die naaslaaste plek gevaar nie; in 1988, 1992, 1996, 1997 en 1998 het hulle op die laaste plek geëindig. Suksesse was skaars; byvoorbeeld het Ierland op 27 Oktober 1990 tuis sy eerste amptelike toets teen Argentinië gewen, 38 jaar ná die eerste nieamptelike ontmoeting.[58] Hul eerste toer na die pas onafhanklike Namibië in Julie 1991 het egter teleurstellend verloop. Hulle is in albei toetse in Windhoek deur die Namibiese span verrassend verslaan.[59] Die daaropvolgende Rugbywêreldbeker 1991 is in die destydse Vyfnasies aangebied, waardeur Ierland twee van sy drie groepwedstryde in Dublin kon speel. Hulle het Japan en Zimbabwe maklik verslaan, maar hulle is in Edinburg naelskraap deur Skotland geklop. In die kwarteindstryd in Dublin het Ierland teen Australië die meeste tyd voorgeloop en was op die punt van ’n verrassende oorwinning. Nadat Michael Lynagh die beslissende drie gedruk het, is hulle egter met 19–18 verslaan.[60]
Die laaste twee wedstryde tydens die rugbywêreldbekertoernooi was die begin van elf agtereenvolgende nederlae, wat tot in Maart 1993 sou streek en nog steeds ’n negatiewe rekord is. In November 1993 het Ierland vir die eerste keer ’n toets teen die Verenigde State gespeel en gewen. Tydens die Rugbywêreldbeker 1995 in Suid-Afrika is Ierland in die eerste wedstryd deur Nieu-Seeland gemaklik verslaan en hulle het aansluitend Japan maklik geklop. ’n Naelskraapse 24–23-oorwinning in Johannesburg oor Wallis het die tweede plek in die groep verseker. Die Iere het in hul derde agtereenvolgende kwarteindrondte te staan gekom, maar hulle is deur die dominante Franse met 36–12 verslaan.[61]
Begin van die professionele tydperk
[wysig | wysig bron]In Augustus 1995 het die Internasionale Rugbyraad al die beperkinge rakende die spelers se betaling opgehef en daarmee die professionele tydperk van die rugbyspel ingelui. Die Iere het aan die begin van die professionale tydperk gesukkel. Naas die reeks nederlae tydens die Vyfnasies het hulle drie agtereenvolgende nederlae teen Italië gely; die Italianers was van voorneme om by die vernaamste Europese rugbylande aan te sluit.[62] In 1998 is die Nieu-Seelandse Warren Gatland as afrigter benoem en hy het die onsuksesvolle Brian Ashton vervang. Gatland het egter nie onmiddellike sukses behaal nie, aangesien Ierland tydens die Vyfnasies 1998 weer op die naaslaaste plek geëindig het.[63] Die Rugbywêreldbeker 1999 is hoofsaaklik in Wallis aangebied, maar Ierland het al sy groepwedstryde in Dublin gespeel. Hulle het, soos verwag, maklike oorwinnings oor die Verenigde State en Roemenië aangeteken, maar Ierland is ook deur die latere kampioen Australië met 23–3 verslaan. As tweede in hul groep moes Ierland in die uitspeelrondte vir die kwarteindstryd speel, waar hulle deur Argentinië met 28–24 geklop is en vir die eerste keer nie tot die kwarteindrondte kon vorder nie.[64]
Van hierdie laagtepunt het die Ierse rugby egter verbeter. In die loop van professionalisering het die IRFU die vier tradisionele keurspanne van die provinsiale beheerliggame van Connacht, Leinster, Munster en Ulster in professionele spanne omgeskep. Hulle was finansieel sterk genoeg om van die beste spelers in hul eie land te behou en te verhoed dat hulle na Engeland of Frankryk gaan. Daarbenewens het hulle ook noue verhoudings met amateurklubs en skole aangeknoop, wat ’n konstante aanbod aan talent gewaarborg het. Die stigting van die Keltiese Liga in 2001 (nou bekend as die Verenigde Rugbykampioenskap) het die Ierse provinsiale spanne met gereelde rugbywedstryde van ’n hoë gehalte voorsien en tot ’n merkbare kwaliteitsverbetering gelei.[65] Met die aansluiting van Italië by die jaarlikse toernooi in 2000 het dit die Sesnasies geword en die koms van die nuwe toernooiformaat het met die Ierse herlewing saamgeval. Tydens die Sesnasies 2001 het Ierland as naaswenner geëindig, hul beste prestasie in 15 jaar; net ’n wegnederlaag teen Skotland het hulle van die Grand Slam ontneem. Ondanks hierdie sukses het die IRFU Warren Gatland se kontrak nie verleng nie en hulle het hom in November 2001 met sy adjunk Eddie O’Sullivan vervang.[63]
Tydens die Sesnasies 2003 het Ierland die beslissende tuiswedstryd om die Grand Slam teen Engeland op Lansdowne Road met 6–42 verloor, waardeur ’n reeks van tien agtereenvolgende oorwinnings op eie bodem sedert September 2002 beëindig is. Ná ’n suksesvolle voorbereiding op die rugbywêreldbekertoernooi met oorwinnings oor Wallis, Italië en Skotland het die Iere met optimisme na die Rugbywêreldbeker 2003 in Australië vertrek. Tydens die groepfase het hulle Roemenië en Namibië maklik verslaan, naelskraap teen Argentinië met 16–15 gewen, en is naelskraap deur die gasheer geklop. As naaswenner van hul groep het Ierland weer tot die kwarteindrondte gevorder, maar hulle is deur Frankryk met 43–21 verslaan.[66] Tydens die Sesnasies 2004 was Ierland die eerste span wat die wêreldkampioen Engeland verslaan het; daarmee het hulle hul eerste Driekroon in 19 jaar gewen en as naaswenner net na Frankryk geëindig. Tydens die 2004 eindjaarrugbytoetsreeks het Ierland sy eerste oorwinning oor die Springbokke sedert 1965 aangeteken.[67] Verdere Driekrone het in 2006 en 2007 gevolg, nadat Frankryk in albei toernooie die Ierse titeloorwinning verhoed het. Tussen albei toernooie het Ierland tydens die 2006 eindjaarrugbytoetsreeks tuisoorwinnings oor beide Suid-Afrika en Australië aangeteken.
Die Sesnasies 2007 was histories op verskeie maniere: Ná die sloping van die stadion Lansdowne Road was die span vir drie jaar van ’n vervangingslokaal in Dublin afhanklik. Die Gaeliese Atletiekvereniging (GAA) het onder toenemende druk verkeer om hul stadion Crokepark in hierdie tydperk beskikbaar te stel. Nie net die IRFU het daarop aanspraak gemaak nie, maar ook die Sokkervereniging van Ierland (Football Association of Ireland) wat saam met Skotland ’n gemeensame bod vir die aanbieding van die Europese Sokkerkampioenskap 2008 beplan het. In September 2002 het die GAA nog steeds geweier om hul omstrede reël 42, wat die beoefening van “vreemde spele” verbied het, te verslaap.[68] Twee en ’n half jaar later het dié beheerliggaam van mening verander en in April 2005 het die GAA-kongres met die vereiste tweederdemeerderheid van die afgevaardigdes sokker en rugby uiteindelik toegelaat.[69] Die eerste rugbywedstryd op Crokepark was op 11 Februarie 2007 die Sesnasies-wedstryd teen Frankryk. Die daaropvolgende wedstryd teen Engeland op 24 Februarie was omstrede, omdat God Save the Queen op ’n plek gespeel sou word, waar Britse soldate op Bloed-Sondag in 1920 14 toeskouers geskiet het.[70] Terwyl die Republican Sinn Féin voor die stadion protes aangeteken het, het die Ierse span met 43–13 geseëvier en hul hoogste oorwinning oor Engeland tot dusver aangeteken.[71]
Voor die afskop van die Rugbywêreldbeker 2007 in Frankryk was Ierland een van die medegunstelinge, maar hul toernooi het heeltemal teleurstellend verloop. Ná twee naelskraapse oorwinnings oor die vermeende buiteperde Namibië en Georgië is hulle deur Frankryk en Argentinië verslaan. Vervolgens is Ierland reeds in die groepfase uitgeskakel.[72] Tydens die Sesnasies 2008 is Ierland drie keer verslaan, waarna O’Sullivan as hoofafrigter bedank het.[73]
Aansluiting by die wêreldklas
[wysig | wysig bron]Onder O’Sullivan se opvolger Declan Kidney het Ierland tydens die Sesnasies 2009 nie net die titel gewen nie, maar ook hul tiende Driekroon en tweede Grand Slam (sedert 1948) gewen. Hierdie prestasies het hulle in die laaste wegwedstryd teen Wallis beklink, toe Ronan O’Gara drie minuut voor die eindfluitjie ’n skepdoel vir hul 17–15-sege aangeteken het.[74][75] Ná ’n gelykop teen Australië en oorwinnings oor Fidji en die destydse wêreldkampioen Suid-Afrika tydens die 2009 eindjaarrugbytoetsreeks het Ierland vir die eerste keer gedurende die professionele tydperk ’n jaar onoorwonne afgesluit.[76] Vervolgens is die Ierse afrigter Kidney deur die IRR aangewys as “afrigter van die jaar”.[77] In hul laaste wedstryd van die Sesnasies 2010, en die laaste wedstryd op Crokepark, is Ierland deur Skotland met 23–20 geklop en van die Driekroon ontneem.[78] Ierland het sy eerste tuiswedstryd op die nuwe Dublinse Aviva-stadion op 6 November 2010 teen Suid-Afrika gespeel; hulle is naelskraap met 21–23 verslaan.[79] In die wegwedstryd teen Wallis tydens die Sesnasies 2011 het Ronan O’Gara die eerste Ier en die vyfde rugbyspeler geword, wat in toetswedstryde die mylpaal van 1 000 punte behaal het. Brian O’Driscoll het in die daaropvolgende tuiswedstryd teen Engeland ’n verdere rekord aangeteken, toe hy sy 25ste drie tydens Sesnasies druk.[80]
Vir Ierland het die Rugbywêreldbeker 2011 in Nieu-Seeland baie belowend afgeskop, nadat hulle in die groepfase die Verenigde State, Australië, Rusland en Italië verslaan het. In die kwarteindrondte is hulle egter deur Wallis met 10–22 verras en uit die toernooi geskakel.[81][82] Tydens die 2012 midjaarrugbytoetsreeks het hulle twee keer weg teen Nieu-Seeland te staan gekom. In die eerste toets is Ierland naelskraap met 19–22 verslaan, waarop in Hamilton ’n 0–60 gevolg het, hul ergste nederlaag tot vandag toe.[83][84] Die Sesnasies 2013 het ook teleurstellend verloop. Ierland het sy eerste tuisnederlaag teen Engeland in tien jaar gely en hul eerste nederlaag teen Italië tydens die Sesnasies nog.[85][86] Die IRFU het vervolgens daarop besluit om Kidney se kontrak nie te verleng nie en hulle het einde April Joe Schmidt as nuwe hoofafrigter benoem.[87]
Tydens die 2013 eindjaarrugbytoetsreeks het Ierland teen Nieu-Seeland te staan gekom en amper die hele wedstryd voorgeloop; hulle is egter met 22–24 verslaan.[88][89] Ierland het die Sesnasies 2014 met oorwinnings oor Skotland en Wallis afgeskop,[90] hulle is aansluitend deur Engeland met 10–13 verslaan,[91] en hulle het die daaropvolgende wedstryde teen Italië (met 46–7)[92] en Frankryk (met 22–20) gewen en sodoende met die titel weggestap.[93] Die nederlaag teen Engeland was hul enigste gedurende hierdie jaar: Tydens die 2014 midjaarrugbytoetsreeks het die Iere Argentinië twee keer weg verslaan, tydens die 2014 eindjaarrugbytoetsreeks onder andere Suid-Afrika en Australië. Tydens die Sesnasies 2015 het Ierland sy titel, ten spyte van ’n nederlaag teen Wallis, op punteverskil verdedig. Dit was Ierland se 20ste Sesnasies-titel en vir enkele weke het Ierland net ná Nieu-Seeland die tweede plek op Wêreldrugby se wêreldranglys beklee, die span se beste posisie tot dusver.[94] Vervolgens was die Iere voor die afskop van die Rugbywêreldbeker 2015 in Engeland een van die gunstelinge op die titel. Ierland het sy groep ná oorwinnings oor Kanada, Roemenië, Italië en Frankryk gewen. As groepwenner het Ierland in die kwarteindrondte teen Argentinië te staan gekom, maar hulle is deur die offensief optredende Poemas verras en met 20–43 uit die toernooi geskakel.[95][96]
As gevolg van ’n deur beseerde sleutelspelers verswakte span het Ierland tydens die Sesnasies 2016 net die derde plek behaal. Tydens die 2016 eindjaarrugbytoetsreeks het die Iere op 5 November op Chicago se Soldier Field ’n geskiedkundige prestasie behaal, nadat hulle Nieu-Seeland met 40–29 verslaan het. In hul 29ste ontmoeting was dit die Iere se eerste oorwinning oor die All Blacks; voorheen het hulle in 111 jaar, behalwe vir ’n gelykopuitslag in 1973, net nederlae gely. Dit was ook Nieu-Seeland se enigste nederlaag dié jaar en het hul wenlopie van 18 agtereenvolgende toetsoorwinnings beëindig.[97] Ondanks die Nieu-Seelandse 21–9-oorwinning in die terugwedstryd die volgende week in Dublin het Ierland tot die vierde plek op Wêreldrugby se wêreldranglys teruggesak.[4] Ierland het tydens die Sesnasies 2017 as naaswenner na die verdedigende kampioen Engeland geëindig, nadat hulle die Engelse in die laaste wedstryd met 13–9 verslaan en sodoende Engeland se rekord van 18 agtereenvolgende oorwinnings sedert 2015 beëindig en boonop Engeland van hul Grand Slam ontneem het.[98] Aangesien baie van Ierland se eerstekeuse-spelers vir die Britse en Ierse Leeus se toer na Nieu-Seeland saamgeneem is, het Ierland met ’n ontwikkelingspan aan die 2017 midjaarrugbytoetsreeks deelgeneem; dit het ’n 55–19-oorwinning oor die VSA en ’n 2–2-toetsreeksoorwinning oor Japan ingesluit. Tydens die 2017 eindjaarrugbytoetsreeks was hul 38–3-oorwinning oor Suid-Afrika Ierland se grootste prestasie; dit is Ierland se hoogste oorwinning oor die Springbokke tot dusver.[99]
Tydens die Sesnasies 2018 het Ierland al sy wedstryde gewen; hulle het sodoende naas die toernooititel die Driekroon en die derde Grand Slam ingepalm.[100][101] Ierland het ná ’n 24–15-wegoorwinning oor Engeland met dié prestasie weggestap.[102] Tydens die 2018 midjaarrugbytoetsreeks het Ierland ’n toetsreeks van drie wedstryde teen die Wallabies met 2–1 beklink en tydens die 2018 eindjaarrugbytoetsreeks het die Iere op 24 November hul tweede oorwinning oor Nieu-Seeland aangeteken, dié keer in Dublin.[103] Derhalwe is die afrigter Schmidt deur Wêreldrugby aangewys as “afrigter van die jaar”.[104] Tydens die Sesnasies 2019 het Ierland nie aan die hoë verwagtinge voldoen nie en net die derde plek behaal.[105][106] Voor die afskop van die Rugbywêreldbeker 2019 in Japan het Ierland ’n aantal opwarmingswedstryde gespeel en onder andere Wallis twee keer verslaan. Op 9 September 2019, net voor die afskop van die rugbywêreldbekertoernooi, het Ierland vir die eerste keer in hul geskiedenis die eerste plek op die wêreldranglys behaal en was vervolgens een van die gunstelinge op die titel.[107]
In die groepfase het die Iere Skotland verslaan, maar hulle is aansluitend deur die gasheer Japan verrassend met 12–19 verslaan. Ná twee verdere oorwinnings oor Rusland en Samoa het Ierland as naaswenner na die gasheer geëindig en sodoende die kwarteindrondte behaal. Hulle is deur die verdedigende kampioen Nieu-Seeland maklik met 46–14 verslaan, waardeur die Iere vir die sewende keer tydens die kwarteindrondte uitgeskakel is.[108] Soos een jaar voorheen aangekondig, het Joe Schmidt ná die rugbywêreldbekertoernooi bedank en die span aan sy opvolger Andy Farrell oorhandig.[109] Tydens die 2021 eindjaarrugbytoetsreeks het hulle weer ’n tuisoorwinning oor Nieu-Seeland aangeteken. Tydens die Sesnasies 2022 het Ierland sy twaalfde Driekrooon ingepalm, maar hulle het weens ’n 24–30-tuisnederlaag teen Frankryk die toernooititel misgeloop (wat op sy beurt die titel met ’n Grand Slam ingepalm het).[110] Tydens die 2022 midjaarrugbytoetsreeks kon Ierland Nieu-Seeland vir die eerste keer in ’n wegreeks met 2–1 verslaan. Dit was ook Ierland se eerste oorwinnings in Nieu-Seeland nog.[111] Aan die einde van die jaar kon hulle ook Suid-Afrika, Fidji en Australië klop.
Tydens die Sesnasies-toernooi 2023 het die Iere hul eerste toernooititel sedert 2018 beklink. Met oorwinnings oor al die ander spanne het hulle ook hul vierde Grand Slam en 13de Driekroon gewen.[112] Tydens die Rugbywêreldbeker 2023 in Frankryk is die Iere vanweë hul goeie prestasies in die onlangse jare as een van die gunstelinge op die titel beskou. In die groepfase het Ierland maklike oorwinnings oor Roemenië (met 82–8), Tonga (met 59–16) en Skotland (met 36–14) aangeteken, maar ook die verdedigende kampioen en latere wêreldkampioen Suid-Afrika naelskraap geklop (met 13–8). In die kwarteindstryd het die Iere egter naelskraap teen Nieu-Seeland (met 24–28) verloor.[113] Tydens die toernooi het Johnny Sexton Ronan O’Gara se vorige rekord oortref en met 1108 punte Ierland se beste puntemaker geword.[114] Aan die einde van die toernooi is die hoofafrigter Farrell deur Wêreldrugby as “afrigter van die jaar” benoem.[115] Tydens die Sesnasies-toernooi 2024 kon die Iere hul titel suksesvol verdedig, slegs teen Engeland het hulle ’n naelskraapse nederlaag gely.
Kleure, vlae en himnes
[wysig | wysig bron]Ierland se tradisionele trui bestaan uit ’n groen hemp, wit broeke en groen sokkies, waarvan hul bynaam Men in Green (“Mans in groen”) afgelei is. Hul embleem bevat ’n klawerblaar (Shamrock) en ’n rugbybal; ’n klawerblaar is al tydens die eerste wedstryd van ’n Ierse span in 1874 op hul embleem vertoon.
Vanaf 1996 tot somer 2002 was Ierland se hoofklereborg Irish Permanent, wat ná ’n samesmelting Permanent TSB geword het, en tot in herfs 2006 die trui geborg het. O2 was sedertdien tot in 2014 Ierland se hoofborg. Three Ireland was die spanborg tot in somer 2016, wanneer Vodafone as hoofborg oorgeneem het. Voor 1992 het Umbro die trui aan Ierland verskaf. Nike was die vervaardiger tussen 1992 en somer 2000. Canterbury het toe in somer 2000 oorgeneem en tot in Junie 2009 die trui vervaardig. In November 2009 het Puma as Ierland se truivervaardiger oorgeneem. In Januarie 2014 het die IRFU ’n kontrak met Canterbury onderteken en tussen November 2014 en 2020 die trui vervaardig.[116]
Die Ierse nasionale rugbyspan is een van min nasionale spanne op die eiland, wat beide deur Ierse nasionaliste en Unioniste ondersteun word. Aangesien die span sy spelers uit twee aparte lande keur, het dit tot kwessies rondom die vlag en himne tydens hul internasionale wedstryde gelei. As Ierse wedstryde in alternatiewelik Belfast en Dublin gehou is, is die Britse volkslied God Save the Queen voor wedstryde in Belfast en die Ierse volkslied Amhrán na bhFiann voor wedstryde in Dublin gespeel. God Save the Queen word nie meer gespeel nie. Geen volkslied is voor wegwedstryde gespeel nie. Vanaf 1954 tot 2007 het die IRFU, ter vermyding van konflikte tussen Nasionaliste en Unioniste in Noord-Ierland, nie toetse in Belfast gereël nie.[117] Tydens die Rugbywêreldbeker 1987 het die tradisionele ballade The Rose of Tralee (in ’n vertolking deur James Last) as himne gedien.[118]
Sedert April 1995 word voor Ierland se wegwedstryde uitsluitlik Ireland’s Call gespeel, ’n spesifiek deur Phil Coulter saamgestelde himne, wat na die vier historiese Ierse provinsies se gevoel van samehorigheid verwys en nie die politieke verdeling noem nie.[119] Dit het klagtes van ’n aantal spelers en ondersteuners uit die Republiek Ierland laat ontstaan dat Amhrán na bhFiann gespeel moet word.[120] As gevolg daarvan word voor wedstryde in Dublin Ireland’s Call steeds saam met Amhrán na bhFiann gespeel.[121] Dit het op sy beurt in Augustus 2007 voor Ierland se voorbereidingswedstryd teen Italië in Belfast (die eerste wedstryd van die Iere in Belfast sedert 1953) in aanloop tot die Rugbywêreldbeker 2007 tot soortgelyke klagtes deur spelers en Unionistiese ondersteuners uit Noord-Ierland gelei. Hulle het vir die gebruik van God Save the Queen saam met Ireland’s Call gepleit, maar die versoek is deur die IRFU verwerp.[122] Die beheerliggaam het daarna verwys, dat beide Ireland’s Call en Amhrán na bhFiann net in Dublin saam gespeel word, en dat buite die Republiek Ierland net Ireland’s Call gebruik sal word.[123]
Die Vlag van Ierland word net tydens wedstryde in Dublin gehys, en dit net langs ’n vlag, wat die vier historiese provinsies van Ierland verteenwoordig (Connacht, Leinster, Munster en Ulster). Tydens wegwedstryde word net die beheerliggaam se vlag gehys. Dikwels word die tradisionele Ierse Shamrock-embleem gebruik. Tydens die Rugbywêreldbeker 2011, Rugbywêreldbeker 2015 en Rugbywêreldbeker 2019 het die Ierse span die veld met beide die Ierse driekleur en die vlag van Ulster, waartoe die ses Ierse graafskappe in Noord-Ierland behoort, betree.[124]
Truiverskaffers en -borge
[wysig | wysig bron]Sedert die 1990’s het die volgende truiverskaffers en -borge verskyn:
Tydperk | Verskaffer | Borg |
---|---|---|
?–1991 | Umbro | – |
1992–1996 | Nike | |
1996–2000 | Permanent TSB | |
2000–2006 | Canterbury | |
2006–2009 | O2 | |
2009–2014 | Puma | |
2014–2016 | Canterbury | 3 |
sedert 2016 | Vodafone |
Tuisstadion
[wysig | wysig bron]- Die hoofartikels vir hierdie afdeling is: Lansdowne Road en Aviva-stadion.
Die tradisionele tuiste van Ierse rugby is Lansdowne Road in Dublin, waar die meeste van Ierland se tuiswedstryde gespeel is. Die stadion is in 2007 gesloop en in 2010 deur ’n nuwe stadion vervang. Die naamregte is aan ’n versekeringsmaatskappy verkoop, en die stadion staan nou bekend as die Aviva-stadion.
Die oorspronklike stadion, wat aan die Ierse Rugbyvoetbalunie behoort het, is in 1872 opgerig, en was die eerste suiwer rugbystadion wêreldwyd, waar toetse aangebied is. In 1878 het die stadion sy eerste rugbytoets gehuisves, toe Ierland Engeland ontvang het (die eerste verteenwoordigende rugbywedstryd voor die toets was ’n wedstryd tussen Ulster en Leinster). Lansdowne Road het ’n kapasiteit van net meer as 49 000 voor sy afbreking in somer 2007 gehad. Die opgeknapte stadion bied nou plek vir 51 700 en is in Mei 2010 geopen. Die laaste Ierse toets voordat die opknappingswerk aan die stadion begin het, was teen die Pasifiese Eilanders in laat 2006.
Aangesien Lansdowne Road as ’n bouterrein nie vir rugbywedstryde geskik was nie, was Ierland vir die daaropvolgende Sesnasies-toernooi sonder tuisstadion. Die Gaeliese Atletiekvereniging (GAA) se Crokepark (met ’n kapasiteit van 82 500) is in 2007 vir Ierland se twee tuiswedstryde teen Frankryk en Engeland gebruik. Dit was die eerste keer wat rugby in dié stadion gehuisves is. Crokepark is ook vir Ierland se ander Sesnasies-wedstryde en verdere toetse gebruik totdat die stadion op Lansdowne Road klaar was.
Die eerste Ierse wedstryd op die herboude stadion was teen die destydse wêreldbekerkampioen Suid-Afrika op 6 November 2010. Die Springbokke het die wedstryd met 23–22 gewen. Weens die historiese betekenis van dié wedstryd het Suid-Afrika aangekondig dat hulle in hul wegtrui sal uitdraf, sodat Ierland sy tuisklere kan aantrek; gewoonlik verander die tuisspan sy kleure indien dit met die besoekende span s’n sal bots.[125]
Rugbywêreldbekerstadions
[wysig | wysig bron]- Die hoofartikels vir hierdie afdeling is: Rugbywêreldbeker 1991 en Rugbywêreldbeker 1999.
Alhoewel Ierland nog nie op sy eie ’n volledige rugbywêreldbekertoernooi aangebied het nie, is verskeie wedstryde van beide die 1991- en 1999-toernooie in Ierland aangebied. Groep B in 1991 is hoofsaaklik in Ierland en Skotland uitgespeel, waarvan twee wedstryde op Lansdowne Road (Ierland se wedstryde) en een (Zimbabwe teen Japan) op Ravenhill, Belfast, gehou is. ’n Kwarteindstryd en ’n halfeindstryd is ook in Dublin aangebied. ’n Soortgelyke formaat is in 1999 gebruik, waarby net soos Lansdowne en Ravenhill ook Thomondpark gebruik is. Lansdowne Road het ook in 1999 ’n kwarteindstryd gehuisves. Ierland sou ook wedstryde tydens die Rugbywêreldbeker 2007 op Lansdowne Road aanbied, maar weens skeduleringskonflikte as gevolg van die rekonstruksie van die stadion, het hulle daarop besluit om nie wedstryde aan te bied nie.[126]
Die regerings van die Republiek Ierland en Noord-Ierland het saam met die Ierse Rugbyvoetbalunie (IRFU) op 5 Desember 2014 hul belangstelling in die Rugbywêreldbeker 2023 bekend gemaak.[127] Volgens eie verwagtinge het hul bod oor goeie kanse beskik, aangesien Ierland nog nooit as ’n gasheer op sy eie opgetree het nie en hulle ’n ooreenkoms bereik het, waarvolgens sommige stadions van die Gaeliese Atletiekvereniging (waaronder Crokepark) gebruik kon word. Hul bod het twaalf stadions in nege stede bevat: Belfast, Castlebar, Cork, Derry, Dublin, Galway, Killarney, Kilkenny en Limerick.[128] Die ander kandidate tydens die stemming was Frankryk en Suid-Afrika. Tydens ’n spesiale vergadering van Wêreldrugby wat op 15 November 2017 in Londen gehou is, is Frankryk as die gasheer van die toernooi aangewys.[129]
Toetswedstryde
[wysig | wysig bron]Ierland het 357 van sy 748 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 47,73%. Ierland se statistieke in toetswedstryde teen al die lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek teen Maart 2024):[130]
Opponent | Gespeel | Gewen | Verloor | Gelykop | % Gewen |
---|---|---|---|---|---|
Argentinië | 19 | 13 | 6 | 0 | 68,42 |
Australië | 37 | 14 | 22 | 1 | 37,84 |
Engeland | 142 | 53 | 81 | 8 | 37,32 |
Fidji | 5 | 5 | 0 | 0 | 100,00 |
Frankryk | 103 | 37 | 59 | 7 | 35,92 |
Georgië | 5 | 5 | 0 | 0 | 100,00 |
Italië | 37 | 33 | 4 | 0 | 89,19 |
Japan | 10 | 9 | 1 | 0 | 90,00 |
Kanada | 8 | 7 | 0 | 1 | 87,50 |
Namibië | 4 | 2 | 2 | 0 | 50,00 |
Nieu-Seeland | 37 | 5 | 31 | 1 | 13,51 |
Pasifiese Eilanders | 1 | 1 | 0 | 0 | 100,00 |
Roemenië | 9 | 9 | 0 | 0 | 100,00 |
Rusland | 3 | 3 | 0 | 0 | 100,00 |
Samoa | 8 | 7 | 1 | 0 | 87,50 |
Skotland | 142 | 71 | 65 | 6 | 50,00 |
Suid-Afrika | 28 | 9 | 18 | 1 | 32,14 |
Tonga | 3 | 3 | 0 | 0 | 100,00 |
Wallis | 135 | 59 | 69 | 7 | 43,70 |
Verenigde State | 11 | 11 | 0 | 0 | 100,00 |
Zimbabwe | 1 | 1 | 0 | 0 | 100,00 |
Algeheel | 748 | 357 | 359 | 32 | 47,73 |
Wedstryde teen verskeie saamgestelde spanne tydens oorsese toere van die amateurtydperk en die deur die Ierse Rugbyvoetbalunie (IRFU) nieerkende wedstryde teen nielede het vir ’n lang tydperk nie die volle status van toetswedstryde geniet nie – selfs nie terugwerkend nie. Die wedstryde tydens die Victory Internationals word nie as toetswedstryde beskou nie, ook wedstryde teen die Barbarians word nie as sulks erken nie.
Wedywering met ander nasionale spanne
[wysig | wysig bron]Veral met die nasionale spanne van die naburige Britse Tuisnasies handhaaf die Iere ’n intensiewe wedywering, waarvan veral die wedywering met Engeland belangrik is. Van die 142 toetswedstryde tot dusver het Ierland 53 gewen, Engeland 81, met agt gelykopuitslae. Gedurende rugbywêreldbekertoernooie het albei spanne nog nie ontmoet nie.
Naas Engeland is ook Skotland ’n belangrike mededinger.[131] Hierdie wedywering tussen dié twee “Keltiese lande” is gekenmerk deur unieke gebeurtenisse oor dekades heen; ’n bydraende faktor is die wedersydse migrasie in die 19de en 20ste eeu. Skotland en Ierland het tot dusver in 142 toetswedstryde ontmoet, waarvan Ierland 71 gewen het en Skotland 65, met ses gelykopuitslae. Gedurende wêreldbekertoernooie het albei spanne tot dusver drie keer ontmoet (groepwedstryde in 1991, 2019 en 2023), waarvan Skotland dié in 1991 gewen het en Ierland dié in 2019 en 2023.
Net soos die ander rugbylande van die Noordelike Halfrond handhaaf Ierland ’n wedywering met die groot spanne van die Suidelike Halfrond. Gedurende wêreldbekertoernooie het Ierland drie keer teen die All Blacks te staan gekom, maar al drie wedstryde verloor (groepwedstryd 1995, asook kwarteindstryde 2019 en 2023). Teen die Wallabies is hul wenrekord meer gebalanseerd: Van tot dusver vyf wedstryde het Ierland een gewen (groepwedstryd 2011) en Australië het die ander vier gewen (kwarteindstryd 1987 en 1991 asook groepwedstryde 1999 en 2003). Teen die Springbokke het Ierland gedurende rugbywêreldbekertoernooie een keer te staan gekom en die groepwedstryd in 2023 gewen.
Rekords
[wysig | wysig bron]Wêreldbekerrekord
[wysig | wysig bron]Ierland het tot dusver aan elke rugbywêreldbekertoernooi deelgeneem en agt keer die kwarteindrondte behaal, maar hulle is deur Australië (in 1987 en 1991), Frankryk (in 1995 en 2003), Argentinië (in 1999 en 2015), Wallis (in 2011) en Nieu-Seeland (in 2019 en 2023) verslaan. Tydens die Rugbywêreldbeker 1999 is Ierland in die uitspeelwedstryd deur Argentinië verslaan en het sodoende die kwarteindrondte misgeloop. Tydens die Rugbywêreldbeker 2007 is Ierland ná twee oorwinnings en twee nederlae reeds in die groepfase uit die toernooi geskakel.
Jaar | Uitslag |
---|---|
1987 | Kwarteindrondte |
1991 | Kwarteindrondte |
1995 | Kwarteindrondte |
1999 | Kwarteindrondte uitspelwedstryd |
2003 | Kwarteindrondte |
2007 | Groepfase |
2011 | Kwarteindrondte |
2015 | Kwarteindrondte |
2019 | Kwarteindrondte |
2023 | Kwarteindrondte |
2027 | gekwalifiseer |
2031 | N.v.t. |
Tuisnasies / Vyfnasies / Sesnasies
[wysig | wysig bron]Ierland se enigste jaarlikse toernooi is die Sesnasies-toernooi waar hulle teen vyf ander Europese nasies speel: Engeland, Frankryk, Italië, Skotland en Wallis. Die Sesnasies-toernooi het in 1883 as die Tuisnasies-toernooi tussen Engeland, Ierland, Skotland en Wallis begin. Frankryk het in 1910 by die toernooi aangesluit wat die Vyfnasies-toernooi geword het, voordat Italië die toernooi toegetree het wat die Sesnasies-toernooi geword het. Ierland het sy eerste titel in 1894 ingepalm, en gelyktydig die Driekroon (oorwinnings oor al die ander Tuisnasies) gewen. Sedertdien het Ierland die toernooi nog 15 keer gewen (mees onlangs in 2024), met altesaam vier Grand Slams (oorwinnings in al die wedstryde). Daarbenewens het Ierland nog nege keer die titel gedeel. Sedert 1988 ding Ierland tydens die Sesnasies met Engeland mee om die Millennium-trofee en sedert 1989 met Skotland om die Centenary Quaich.[132]
- 16 ongedeelde titels (1894, 1896, 1899, 1935, 1948, 1949, 1951, 1974, 1982, 1985, 2009, 2014, 2015, 2018, 2023, 2024)
- 8 gedeelde titels (1906, 1912, 1926, 1927, 1932, 1939, 1973, 1983)
- 4 Grand Slams (1948, 2009, 2018, 2023)
- 13 Driekrone (1894, 1899, 1948, 1949, 1982, 1985, 2004, 2006, 2007, 2009, 2018, 2022, 2023)
Engeland | Frankryk | Ierland | Italië | Skotland | Wallis | |
---|---|---|---|---|---|---|
Toernooie | 128 | 95 | 130 | 25 | 130 | 130 |
Regstreekse oorwinnings (Gedeelde oorwinnings) |
||||||
Tuisnasies | 5 (4) | N.v.t. | 4 (4) | N.v.t. | 10 (3) | 7 (4) |
Vyfnasies | 17 (6) | 12 (8) | 6 (5) | N.v.t. | 5 (6) | 15 (8) |
Sesnasies | 7 | 6 | 6 | 0 | 0 | 6 |
Algeheel | 29 (10) | 18 (8) | 16 (9) | 0 (0) | 15 (9) | 28 (12) |
Grand Slams | ||||||
Tuisnasies | 0 | N.v.t. | 0 | N.v.t. | 0 | 2 |
Vyfnasies | 11 | 6 | 1 | N.v.t. | 3 | 6 |
Sesnasies | 2 | 4 | 3 | 0 | 0 | 5 |
Algeheel | 13 | 10 | 4 | 0 | 3 | 12 |
Driekrone | ||||||
Tuisnasies | 5 | N.v.t. | 2 | N.v.t. | 7 | 6 |
Vyfnasies | 16 | N.v.t. | 4 | N.v.t. | 3 | 11 |
Sesnasies | 5 | N.v.t. | 7 | N.v.t. | 0 | 5 |
Algeheel | 26 | N.v.t. | 13 | N.v.t. | 10 | 22 |
Houtlepel | ||||||
Tuisnasies | 11 | N.v.t. | 15 | N.v.t. | 8 | 9 |
Vyfnasies | 14 | 17 | 21 | N.v.t. | 21 | 12 |
Sesnasies | 0 | 1 | 0 | 18 | 4 | 2 |
Algeheel | 25 | 18 | 36 | 18 | 33 | 22 |
Ander toetswedstryde
[wysig | wysig bron]Gedurende die amateurtydperk het Ierland maandelange oorsese toere onderneem, waartydens hulle teen ander nasionale spanne, plaaslike saamgestelde spanne en klubspanne gespeel het. Eweneens het oorsese spanne na Ierland getoer.
Teen die jaar 2000 het die oorsese toere volgens die ou tradisie tot ’n einde gekom, aangesien die professionalisering van die rugbyspel te min tyd vir toere oorlaat (’n uitsondering is die Britse en Ierse Leeus se vierjaarlikse toere). Deesdae is toetswedstryde teen die spanne van die Suidelike Halfrond en ander spanne buite die Sesnasies-toernooi tweekeer per jaar moontlik. Gedurende Juniemaand se midjaarrugbytoetsreeks vertrek Ierland na die Suidelike Halfrond en gedurende Novembermaand se eindjaarrugbytoetsreeks tree Ierland as gasheer op. As deel daarvan ding Ierland sedert 1999 mee met Australië om die Lansdownebeker[133] en sedert 2012 met Argentinië om die Admiral Brown-trofee (genoem na die Iers-gebore admiral William Brown wat die Argentynse Vloot gestig het).[134]
Spelers
[wysig | wysig bron]Huidige span
[wysig | wysig bron]Die volgende spelers het die Ierse span gevorm tydens die Sesnasies-toernooi 2024:[135]
Bekende spelers
[wysig | wysig bron]Twaalf voormalige Ierse spelers is vir hul uitstekende prestasies in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem:[136]
Speler | Posisie | Inskrywing |
---|---|---|
Jack Kyle | Losskakel | 2008 |
Willie John McBride | Slot | 2009 |
Syd Millar | Stut | 2009 |
Tony O’Reilly | Vleuel | 2009 |
Mike Gibson | Senter | 2010 |
Ronnie Dawson | Haker | 2013 |
Keith Wood | Haker | 2014 |
Basil Maclear | Senter, Vleuel | 2015 |
Fergus Slattery | Losvoorspeler | 2015 |
Tom Kiernan | Heelagter | 2015 |
Brian O’Driscoll | Senter | 2016 |
Ronan O’Gara | Losskakel | 2018 |
Wêreldrugby het drie Ierse spelers as speler van die jaar benoem: Keith Wood (in 2001), Jonathan Sexton (in 2018) en Josh van der Flier (in 2022).[137]
Spelerstatistieke
[wysig | wysig bron]Vervolgens die belangrikste statistieke van Ierland se spelers. Die spelers wat met * gekenmerk is, is nog aktief en kan hul statistieke verbeter.
(Korrek teen Maart 2024)
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Afrigters
[wysig | wysig bron]Ierland het in 1968 vir die eerste keer ’n hoofafrigter benoem: Ronnie Dawson. Die huidige Ierse hoofafrigter is Andy Farrell, nadat hy in 2019 aangestel is.
Naam | Tydperk |
---|---|
Ronnie Dawson | 1969–1972 |
Syd Millar | 1972–1975 |
Roly Meates | 1975–1977 |
Noel Murphy | 1977–1980 |
Tom Kiernan | 1980–1983 |
Willie John McBride | 1983–1984 |
Mick Doyle | 1984–1987 |
Jim Davidson | 1987–1990 |
Ciaran Fitzgerald | 1990–1992 |
Gerry Murphy | 1993–1995 |
Murray Kidd | 1995–1997 |
Brian Ashton | 1997–1998 |
Warren Gatland | 1998–2001 |
Eddie O’Sullivan | 2001–2008 |
Michael Bradley | 2008 (voorlopig) |
Declan Kidney | 2008–2013 |
Les Kiss | 2013 (voorlopig) |
Joe Schmidt | 2013–2019 |
Andy Farrell | sedert 2019 |
Toekennings
[wysig | wysig bron]Wêreldrugby het Ierland een keer as “span van die jaar” benoem (in 2018).
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ (en) "Most matches". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Most points". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Most tries". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ 4,0 4,1 (en) "World Rankings". Wêreldrugby. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ 5,0 5,1 (en) Tony Collins (2018). The Oval World: A global history of rugby. Londen: Bloomsbury. p. 122. ISBN 978-1-4088-4372-7.
- ↑ (en) "Ireland". Wêreldrugby. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "About us". Rugby Europa. 2020. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ireland U20". Sesnasies. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Augustus 2023. Besoek op 23 Augustus 2023.
- ↑ (en) "World Rugby U20 Championship". Wêreldrugby. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "British & Irish Lions". Britse en Ierse Leeus. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Brian Lalor (2003). Gaelic football. p. 421. ISBN 978-0-7171-3000-9.
{{cite book}}
:|work=
ignored (hulp) - ↑ (en) "Football – History and Evolution". Gaeliese Atletiekvereniging. 15 Desember 2015. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Club History". Dublinse Universiteitsvoetbalklub. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "History of the Irish Rugby Football Union". Ierse Rugbyvoetbalunie. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Desember 2016. Besoek op 28 Desember 2016.
- ↑ (en) "History of the Laws of Rugby Football". rugbyfootballhistory.com. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Official Guide 2003" (PDF). Gaeliese Atletiekvereniging. 2003. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 16 Augustus 2011. Besoek op 16 Augustus 2011.
- ↑ (en) "1971 – The GAA lifts its ban on members playing or attending 'foreign' sports such as soccer or rugby". Stair na hÉireann / History of Ireland. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Steve Lewis (2008). One Among Equals: England's International Rugby Captains. Vertical Editions. p. 274. ISBN 978-1-904091-31-8.
- ↑ (en) "Irish International Teams: Results, Scorers, Dates and Venues – 1874 to June 1999". Ierse Rugbyvoetbalunie. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Desember 2018. Besoek op 21 Desember 2018.
- ↑ (en) "Ireland 0G – 2G England (FT)". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ireland 0G – 6G Scotland (FT)". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "6 Nations History". Rugby Football History. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "1882–83". Ierse Rugbyvoetbalunie. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2022. Besoek op 25 Maart 2022.
- ↑ (en) "Connacht Gear Up For Launch Of New Kits : Irish Rugby | Official Website". Ierse Rugbyvoetbalunie. 19 Oktober 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Januarie 2019. Besoek op 1 Januarie 2019.
- ↑ 25,0 25,1 (en) Liam O’Callaghan (2015). "Irish Rugby and the First World War" (PDF). School of Health Sciences, Liverpool Hope University. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 21 Julie 2018. Besoek op 21 Julie 2018.
- ↑ (en) Patrick Casey (2010). "Edmund George Forrest". The Rugby History Society. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Tony Collins (2016). The Oval World: A Global History of Rugby. Londen: Bloomsbury Sport. ISBN 978-1-4088-3157-1. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Autumn internationals: Ireland 40-29 New Zealand". BBC. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "The 1st South Africa Tour to the UK and France 1906-07". World Rugby Museum. 20 September 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2021. Besoek op 4 Maart 2021.
- ↑ (en) "Who was the first substitute referee?". World Rugby Museum. 28 Mei 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2021. Besoek op 5 Maart 2021.
- ↑ (en) Patrick Casey (2010). "Irish Internationals who Died in World War 1". The Rugby History Society. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Anthony J. Jordan (2010). Eamon de Valera 1882–1975. Irish: Catholic; Visionary. Dublin: Westport Books. p. 279. ISBN 978-0-9524447-9-4.
- ↑ (en) Ruaidhrí Croke (14 Maart 2019). "'An emblem of united Ireland': When Wales crushed Ireland's 1926 Triple Crown hopes". The Irish Times. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ireland (0) 3 – 5 (5) Australia (FT)". ESPNscrum. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Augustus 2019. Besoek op 9 Augustus 2019.
- ↑ (en) "Irish rugby internationals in World War Two". Wartime NI. 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Desember 2021. Besoek op 5 Desember 2021.
- ↑ (en) "Ireland v England". BBC. 24 Februarie 2007. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Con Murphy dies aged 88". The Irish Times. 10 April 2002. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Eddie Butler (20 Maart 2009). "Sweet memories of an age when the grand slam was called a clean sweep". The Guardian. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "The 1950 Welsh Triple Crown & Llandow Air Disaster". World Rugby Museum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "When Slam doors shut on Irish hopes". The Irish Times. 29 Maart 2003. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (es) "Memoria y Balance" (PDF). Argentynse Rugbyunie. 24 November 1952. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 26 September 2022. Besoek op 26 September 2022.
- ↑ (en) Frank Keating (27 Februarie 2007). "How Ravenhill rebels made an issue out of an anthem". The Guardian. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) CR's Video Vaults (28 Junie 2011). "Ireland vs South Africa Rugby 1965". Youtube. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ 44,0 44,1 (en) "Beach beckons as All Blacks celebrate history". The New Zealand Herald. 27 November 2005. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 September 2007. Besoek op 30 September 2007.
- ↑ (en) "Dawson inducted into IRB Hall of Fame". Leinster Rugby. 19 November 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 September 2023. Besoek op 6 September 2023.
- ↑ (en) Mark Orders (19 Februarie 2018). "When the Wales rugby team faced 'death threats' in Ireland". Wales Online. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Huw Richards (24 Februarie 2012). "Rewind to 1972: A troubled year". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "The day England won a Lansdowne ovation". The Irish Times. 29 Mei 2003. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Paul Ackford (12 November 2006). "Breaking the losing streak". Daily Telegraph. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Vivian Jenkins (1980). Rothmans Rugby Yearbook 1980–81. Royal Tunbridge Wells: Queen Anne Press. pp. 28–32. ISBN 0-362-02018-3.
- ↑ (en) Eamonn Sweeney (14 Desember 2013). "Answering Apartheid's call". Irish Independent. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Gary Watton (12 April 2013). "Ireland in the Five Nations of 1982". Rugby Network. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Gary Watton (12 April 2013). "Ireland in the Five Nations of 1985". Rugby Network. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ Ireland 60 Romania 0 – November 1st 1986 – BBC News report op YouTube
- ↑ (en) "Tony Ward's memories of 1987: It was a maiden voyage loaded with drama". Irish Independent. 8 September 2011. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "The 5 worst rugby disasters in history – 4. IRA bombing". Irish Independent. 15 April 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 1987: Overview". rugbyworldcup.com. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) John O’Sullivan (9 November 2018). "Time to recognise uncapped Irish internationals who tackled the Pumas". The Irish Times. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Gavin Mairs (4 Julie 2008). "My Namibia nightmare". Belfast Telegraph. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 1991: Overview". rugbyworldcup.com. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 1995: Overview". rugbyworldcup.com. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "RWC Blog: Italy's Golden Era against Ireland". RTÉ News. 29 September 2011. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ 63,0 63,1 (en) "The Gatland seasons: How Ireland fared during the four years when Warren was king". The 42. 9 Maart 2015. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 1999: Overview". rugbyworldcup.com. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "It's 20 years today since rugby turned professional and it's now a different beast". The 42. 26 Augustus 2015. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 2003: Overview". rugbyworldcup.com. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Paul Rees (15 November 2004). "O'Gara delivers payback to put record straight". The Guardian. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Croke Park ruled out for Euro 2008". BBC. 15 September 2002. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "GAA Congress Rule 42 decision welcomed". Raidió Teilifís Éireann. 16 April 2005. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) John A. Murphy (18 Februarie 2007). "'God Save the Queen' at Jones's Road a remarkable moment". Irish Independent. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) James Standley (24 Februarie 2007). "Ireland v England". BBC. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 2007: Overview". rugbyworldcup.com. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "O'Sullivan quits as Ireland coach". BBC. 19 Maart 2008. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "2009 Six Nations". BBC. 22 Maart 2009. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Wales 15–17 Ireland". RTÉ. 21 Maart 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Maart 2009. Besoek op 22 Maart 2009.
- ↑ (en) "Ten out of ten: Ireland's unbeaten 2009 in rugby". The Irish Times. 3 Desember 2009. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Kidney named Coach of the Year". The Irish Times. 28 Junie 2009. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ireland 20–23 Scotland". BBC. 20 Maart 2010. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "SA to play in Aviva rugby opener". BBC. 8 Oktober 2009. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "O'Driscoll sets all-time try record". The Sydney Morning Herald. 19 Maart 2011. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 2011: Wales 22-10 Ireland". BBC. 8 Oktober 2011. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 2011: Overview". rugbyworldcup.com. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ireland End Tour With Heavy Loss". Ierse Rugbyvoetbalunie. 23 Junie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Junie 2012. Besoek op 28 Junie 2012.
- ↑ (en) Lyle Jackson (23 Junie 2012). "New Zealand 60-0 Ireland". BBC. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Penalties Decide It As Ireland Lose Brutal Contest". Ierse Rugbyvoetbalunie. 10 Februarie 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Februarie 2013. Besoek op 12 Februarie 2013.
- ↑ (en) "Six Nations 2013: Italy 22–15 Ireland". BBC. 16 Maart 2013. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "IRFU Announce Joe Schmidt As Ireland Coach". Ierse Rugbyvoetbalunie. 10 Februarie 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 April 2013. Besoek op 29 April 2013.
{{cite web}}
:|archive-date=
/|archive-url=
timestamp mismatch (hulp) - ↑ (en) "New Zealand deny Ireland to win 24-22 and seal perfect year". BBC. 24 November 2013. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Last-Minute Try Denies Ireland Historic Win". Ierse Rugbyvoetbalunie. 24 November 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 November 2013. Besoek op 27 November 2013.
- ↑ (en) "Terrific Display Sees Ireland Dominate Wales". Ierse Rugbyvoetbalunie. 8 Februarie 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Februarie 2014. Besoek op 22 Februarie 2014.
- ↑ (en) "England edge Ireland in war of attrition to end our Grand Slam dreams". The Independent. 22 Februarie 2014. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "O'Driscoll signs off in style in Dublin". Sesnasies. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2017. Besoek op 10 Februarie 2017.
- ↑ (en) "Ireland win 2014 RBS 6 Nations in Paris thriller". Sesnasies. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2017. Besoek op 10 Februarie 2017.
- ↑ (en) "Ireland have moved up to second in the world rankings for the first time ever". The 42. 9 Augustus 2015. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) John Haughey (18 Oktober 2015). "Rugby World Cup 2015: Ireland 20-43 Argentina". BBC. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 2015: Overview". rugbyworldcup.com. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "How history was made as Ireland beat New Zealand". Irish Examiner. 7 November 2016. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Tom Fordyce (18 Maart 2017). "Six Nations 2017: Ireland 13-9 England". BBC. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ireland humble the Springboks in one-sided affair in Dublin". ESPNscrum. 11 November 2017. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "The perfect Grand Slam: Schmidt's Ireland in All Black territory after ruthlessly securing Six Nations clean sweep". Irish Independent. 19 Maart 2018. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Conor Neville (19 Maart 2018). "How does 2018 Grand Slam compare to delirium of 2009?". RTÉ. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Tom Fordyce (17 Maart 2018). "Six Nations: Ireland beat England 24-15 to win Grand Slam". BBC. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Jacob Stockdale scores only try as Ireland earn historic win over All Blacks". The Guardian. 17 November 2018. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ireland's Joe Schmidt Deservedly Wins World Rugby Coach Of The Year". Balls.ie. 10 September 2022. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Rúaidhrí O’Connor (18 Maart 2019). "Schmidt's review must start at home – Ireland coach must acknowledge his own role in collapse". Irish Independent. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Micil Glennon (16 Maart 2019). "Horror show for Ireland as Wales sail away with Slam". RTÉ. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ireland top rankings going into Rugby World Cup 2019". Wêreldrugby. 9 September 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Rugby World Cup 2019: Matches". rugbyworldcup.com. 2019. Besoek op 18 Maart 2024.[dooie skakel]
- ↑ (en) "The new Andy Farrell era will be fascinating, exciting and challenging". The 42. 21 Oktober 2019. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Antoine Dupont try sinks England and secures grand slam for France". The Guardian. 19 Maart 2022. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Lee Calvert (16 Julie 2022). "Ireland stun All Blacks again to make history with series triumph". The Guardian. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Matt Gault (18 Maart 2022). "Six Nations 2023: Ireland 29–16 England – Irish seal Grand Slam in Dublin". BBC. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ireland: Rugby World Cup 2023 review". rugbyworldcup.com. 17 Oktober 2023. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Harry Latham-Coyle (16 September 2023). "Johnny Sexton passes Ronan O'Gara as all-time leading Irish points scorer". The Independent. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Ardie Savea named World Rugby Men's Player of the Year 2023". Wêreldrugby. 29 Oktober 2023. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Canterbury Announced As New Kit Sponsors To IRFU". Ierse Rugbyvoetbalunie. 27 Januarie 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Januarie 2014. Besoek op 29 Januarie 2014.
- ↑ (en) Vic Rigby, Lima O’Callaghan (2007). The Riddle of Ravenhill: The 1954 Irish Rugby International in Belfast. pp. 98–113. ISBN 978-0-7165-3154-8.
{{cite book}}
:|work=
ignored (hulp) - ↑ (en) "1987: Phil Orr and Donal Lenihan". RTÉ. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Oktober 2011. Besoek op 7 Oktober 2011.
- ↑ (en) "Ireland's Call". BBC. 29 Oktober 2002. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Kevin Barry (10 Maart 2005). "'Ireland's Call' is the right anthem". University College Cork. Besoek op 8 Februarie 2007. [dooie skakel]
- ↑ (en) "Ireland Anthem". Planet Rugby. 18 Mei 2001. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 September 2007. Besoek op 29 September 2007.
- ↑ (en) "Rugby bosses reject unionists' anthem argument". BreakingNews.ie. 21 Augustus 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Augustus 2020. Besoek op 11 Augustus 2020.
- ↑ (en) "You're off key over claim on anthem, says rugby body". Belfast: The News Letter. 21 Augustus 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Augustus 2016. Besoek op 23 Augustus 2016.
- ↑ (en) "Is Irish Rugby Truly the Beacon of Inclusiveness It Is Purported to Be?". Daniel Collins. 21 Oktober 2015. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "SA to play in Aviva rugby opener". BBC. 8 Oktober 2009. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Tighthead (2 Desember 2005). "Scotland looks to give up World cup matches at Murrayfield". WorldCupWeb.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 September 2007. Besoek op 28 September 2007.
- ↑ (en) "Ireland confirms bid for 2023 Rugby World Cup". RTÉ. 6 Desember 2014. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "A tournament like no other". Ierse Rugbyvoetbalunie. 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Januarie 2018. Besoek op 24 Januarie 2018.
- ↑ (en) "2023 Rugby World Cup: France beat South Africa and Ireland to host competition". BBC. 15 November 2017. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "International Rugby Union Statistics – Ireland". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) Tom English (7 Februarie 2019). "Six Nations 2019: Scotland v Ireland – Five reasons behind the 'narkiness' between two nations". BBC. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "The Scrum.com trophy guide – Part One". ESPNscrum. 29 Oktober 2008. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "The Scrum.com trophy guide – Part Two". ESPNscrum. 5 November 2008. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (es) "Irlanda v Argentina: La Copa Almirante Brown". Ierse Rugbyvoetbalunie. 21 November 2012. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Farrell Selects 34-Player Squad For Guinness Men's Six Nations". Ierse Rugbyvoetbalunie. 27 Januarie 2024. Besoek op 30 Januarie 2024.
- ↑ (en) "Inductees". Wêreldrugby. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "World Rugby Awards Past Winners". Wêreldrugby. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Total matches played (descending)". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Total matches played as captain (descending)". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Total points scored (descending)". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
- ↑ (en) "Total tries scored (descending)". ESPNscrum. Besoek op 18 Maart 2024.
Verdere leesstof
[wysig | wysig bron]- (en) Tom English (2018). No Borders: Playing Rugby for Ireland. Dublin: Arena Sport. ISBN 978-1-909715-18-9.
- (en) Edmund van Esbeck (1999). Irish Rugby 1874–1999: A History. Dublin: Gill & Macmillan. pp. 327–385, 399–406. ISBN 0-7171-2930-6.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]Wikimedia Commons bevat media in verband met Ierse nasionale rugbyspan. |