Перайсьці да зьместу

Фэрара

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Фэрара


Краіна: Італія
Плошча:
Вышыня: 9 м н. у. м.
Насельніцтва:
Тэлефонны код: 0532
Паштовы індэкс: 44121–44124
Нумарны знак: FE
Геаграфічныя каардынаты: 44°50′7.069″ пн. ш. 11°37′11.514″ у. д. / 44.83529694° пн. ш. 11.619865° у. д. / 44.83529694; 11.619865Каардынаты: 44°50′7.069″ пн. ш. 11°37′11.514″ у. д. / 44.83529694° пн. ш. 11.619865° у. д. / 44.83529694; 11.619865
Фэрара на мапе Італіі
Фэрара
Фэрара
Фэрара
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://comune.fe.it/

Фэрара (па-італьянску: Ferrara) — горад у італьянскім рэгіёне Эмілія-Раманьня, адміністрацыйны цэнтар аднайменнай правінцыі. Разьмешчаны за 44 кілямэтры на паўночны ўсход ад Балёньні. Места мае шырокія вуліцы і шматлікія палацы эпохі Адраджэньня, калі тут была рэзыдэнцыя роду Эстэ[3]. За сваю прыгажосьць і культурную значнасьць быў улучаны ЮНЭСКО ў сьпіс Сусьветнай спадчыны.

Першыя вядомыя паселішчы на тэрыторыі сучаснай правінцыі Фэрара датуюцца VI стагодзьдзем да н. э.[4] Руіны этрускага гораду Сьпіна, закладзенага ўздоўж лягунаў у старажытным вусьце ракі По, былі страчаныя. Сярод навукоўцаў існуе нявызначанасьць наконт меркаванага рымскага паходжаньня паселішча ў ягоным цяперашнім месцы, бо пра гэты пэрыяд гісторыі места мала што вядома[5]. Тым ня менш, некаторыя археалягічныя зьвесткі ўказваюць на гіпотэзу аб тым, што Фэрара магла ўзьнікнуць з двух невялікіх бізантыйскіх паселішчаў[6].

Мапа Фэрары 1600 году.

Фэрара ўпершыню зьяўляецца ў дакумэнце лянгабардзкага караля Дэзыдэрыюса 753 году, калі ён захапіў гэты горад у Равэнскага экзархату. Пазьней франкі, разьбіўшы лянгабардаў, падаравалі Фэрару папу ў 754 ці 756 годзе[5]. У 988 годзе царква перадала Фэрару роду Каносе, але пасьля сьмерці Матыльды Тасканскай у 1115 годзе места сталася вольнай камунай[6]. Цягам XII стагодзьдзя гісторыя гораду была адзначаная барацьбой за ўладу паміж двума выбітнымі сем’ямі, гвэльфамі Адэлярдзі і гібэлінамі Салінгера. Магутны імпэратарскі дом Эстэ паставіў на род Салінгераў і, у рэшце рэшт, здабыў перамогу для сябе[6]. У 1264 годзе Абіцца II д’Эстэ быў абвешчаны пажыцьцёвым кіраўніком Фэрары, атрымаўшы дадатковыя тытулы герцага Модэны ў 1288 годзе і Рэджа ў 1289 годзе. Ягонае панаваньне паклала канец камунальнаму часу гісторыі ў Фэрары і пачатак караляваньня Эстэ, якія панавалі тут да 1598 году.

У 1452 годзе Борса д’Эстэ быў прызначаны імпэратарам Фрыдрыхам III герцагам Модэны і Рэджа. У 1471 годзе ён жа быў прызначаны герцагам Фэрары папам Паўлам II[7]. Ліянэльлё і, асабліва, Эрколе I былі аднымі з найважнейшых мэцэнатаў Італіі канца XV і пачатку XVI стагодзьдзяў. За гэты час Фэрара ператварылася ў міжнародны культурніцкі цэнтар, вядомы сваёй архітэктурай, музыкай, літаратурай і выяўленчым мастацтвам[8].

Фатаздымак цэнтру гораду блізу 1900 году.

Не зважаючы на росквіт Фэрары, яна сур’ёзна пацярпела ад вайны супраць Вэнэцыі, якая цягнулася з 1482 па 1484 гады. Альфонс I уладкаваўся на трон у 1505 годзе і ажаніўся зь Люкрэцыяй Борджыя. Ён зноў пачаў вайну з Вэнэцыяй у італьянскіх войнах. У 1509 годзе Альфонс быў адлучаны ад царквы папам Юліюсам II, але адолеў папскую і гішпанскую арміі ў 1512 годзе ў бітве пры Равэньне. Гэтыя посьпехі палягалі на моцы артылерыі Фэрары, вырабленай на фэрарскім ліцейным заводзе[9][10]. Пасьля ягонай сьмерці ў 1534 годзе трон атрымаў ягоны сын Эрколе II, чый шлюб у 1528 годзе з другой дачкой Людовіка XII, Рэнэ Францускай, узвысіў аўтарытэт двару Фэрары. Горад моцна пацярпеў ад землятрусу 1570 году, пасьля чаго дом Эстэ страціў яго на карысьць Папскай дзяржавы, застаючыся ў складзе гэтай дзяржаве 300 гадоў.

У 1805—1814 гадах ён ненадоўга быў часткай напалеонаўскага Каралеўства Італіі. Пасьля Венскага кангрэсу 1815 года Фэрара была вернутая папу рымскаму. З 1832 па 1859 гады тут месьціўся аўстрыйскі гарнізон. Цягам апошніх дзесяцігодзьдзяў 1800-х і пачатку 1900-х гадоў Фэрара заставалася сьціплым гандлёвым цэнтрам. Масавая індустрыялізацыя прыйшла ў Фэрару толькі ў канцы 1930-х гадоў, пасьля таго як фашыстоўскі рэжым пабудаваў тут хімічны завод[11]. За час Другой сусьветнай вайны Фэрара неаднаразова бамбавалася бамбардаваньням антыгітлераўскай кааліцыі, якія нацэльваліся і зьнішчалі чыгуначныя шляхі і прамысловыя аб’екты. Па вайне ў горадзе квітнела нафтахімічная галіна.

  1. ^ Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011ISTAT.
  2. ^ https://demo.istat.it/?l=it
  3. ^ Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Ferrara». Encyclopædia Britannica. Vol. 10 (11th ed.). Cambridge University Press. — С. 283.
  4. ^ Graham, Alexander John (1999). «Colony and mother city in ancient Greece» (Special ed.). Manchester: Manchester University Press. — С. 6. — ISBN 0719057396.
  5. ^ а б Domenico, Roy Palmer (2002). «The regions of Italy : a reference guide to history and culture» (1st ed.). Westport, Conn.: Greenwood. — С. 85. — ISBN 978-0313307331.
  6. ^ а б в «Ferrara and its province». Milan: Touring Club of Italy. 2005. — ISBN 9788836534401.
  7. ^ Tuohy, Thomas (2002). «Herculean Ferrara : Ercole d’Este, 1471–1505, and the invention of a Ducal capital» (1st ed.). Cambridge: Cambridge University Press, with the assistance of the Istituto di Studi Rinascimentali, Ferrara. — С. 211. — ISBN 978-0521522632.
  8. ^ Rosenberg, Charles M. (2010). «The court cities of northern Italy : Milan, Parma, Piacenza, Mantua, Ferrara, Bologna, Urbino, Pesaro, and Rimini». Cambridge: Cambridge University Press. — С. 198. — ISBN 978-0521792486.
  9. ^ Murrin, Michael (1994). «History and warfare in Renaissance epic». Chicago: University of Chicago Press. — С. 124—125. — ISBN 978-0226554037.
  10. ^ Mallett, Michael; Shaw, Christine (2005). «The Italian Wars, 1494—1559: War, State and Society in Early Modern Europe» (1st ed.). Harlow: Pearson. — С. 107. — ISBN 978-0582057586.
  11. ^ Zamagni, Vera (1993). «The Economic History of Italy, 1860–1990: From the Periphery to the Centre» (Reprint ed.). New York: Clarendon Press. — С. 280. — ISBN 978-0198287735.

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy