Прагляд зыходнага тэксту старонкі АвтоВАЗ

{{Картка кампаніі}}
'''ААТ «АвтоВА́З»''' ({{lang-be|«АўтаВА́З»}}) — расійская аўтамабілебудаўнічая кампанія, буйнейшы вытворца легкавых аўтамабіляў у [[Расія|Расіі]] і [[Усходняя Еўропа|Усходняй Еўропе]]. Штаб-кватэра і асноўная вытворчасць знаходзіцца у горадзе [[Тальяці]] [[Самарская вобласць|Самарскай вобласці]].

Поўная афіцыйная назва — ''Адкрытае акцыянернае таварыства «АўтаВАЗ»''. Папярэднія назвы — ''Волжский автомобильный завод'' ({{lang-be|Волжскі аўтамабільны завод}}) (ВАЗ) (1966—1971), ''Волжское объединение по изготовлению легковых автомобилей «АвтоВАЗ»'' ({{lang-be|Волжскае аб'яднанне па вытворчасці легкавых аўтамабіляў «АўтаВАЗ»}}) (з 1971). Загадам Прэзідыума Вярхоўнага Савета РСФСР у 1972 годзе Волжскаму аўтазаводу прысвоена імя 50-годдзя СССР''.

Раней выпускаў аўтамабілі маркі ВАЗ з найменнямі «Жыгулі», «[[ВАЗ-2121|Ніва]]», «Спутнік»/«Самара» ([[ВАЗ-2108|2108]], [[ВАЗ-2109|2109]], [[ВАЗ-21099|21099]]), «[[ВАЗ-1111|Ака]]». Цяпер вырабляе аўтамабілі пад ўласнай гандлёвай маркай [[Lada]] («Лада»), а таксама аўтамабілі маркі [[Renault]]. Апроч гэтага АўтаВАЗ пастаўляе іншым вытворцам машынакамплекты для зборкі аўтамабіляў маркі «Lada» і іх мадыфікацый.

== Уласнікі ==
Да канца [[2021]] года ўладальнікам 100 % АўтаВАЗа была [[Нідэрланды|нідэрландская]] ''Alliance Rostec Auto B.V.'' — сумеснае прадпрыемства расійскай дзяржкарпарацыі [[Растэх]] (32,3 %) і французскай [[Renault|Renault Group]] (67,7 %). У снежні 2021 года быў завершаны перавод 100 % акцый АўтаВАЗа ў расійскую юрысдыкцыю, пад уласнасць новай сумеснай кампаніі з рэгістрацыяй у Маскве — ''Лада Аўта Холдынг'', долі ў якой у акцыянераў не змяніліся<ref>{{Cite news |title = АВТОВАЗ завершил перевод контролирующего предприятия в российскую юрисдикцию |url = https://www.autostat.ru/news/50336/ |publisher = autostat.ru |date = 2021-12-30 |accessdate = 2022-05-17 |lang = ru }}</ref>.

У маі [[2022]] года, у сувязі з сыходам Renault з расійскага рынку, акцыі, якія раней належалі альянсу, перайшлі пад кантроль і кіраванне {{нп3|НАМІ|НАМІ|ru|НАМИ}}<ref>{{Cite news |title = Renault sells Russia's Avtovaz stake, but leaves room for return |url = https://www.reuters.com/markets/deals/renault-sells-its-stake-russias-avtovaz-option-buy-it-back-2022-05-16/ |publisher = [[Reuters]] |date = 2022-05-16 |accessdate = 2022-05-17 |lang = en }}</ref>.

== Вытворчыя пляцоўкі ==

=== «Лінія 1» ===
Ад моманту заснавання завода гэта была першая нітка галоўнага канвеера. На працягу супрацоўніцтва з Рэно мела назву '''B0''' — па назве аўтамабільнай платформы, якая выкарыстоўвалася ў аўтамабілях B-класа марак Nissan, Renault і Lada. На гэтай лініі да 2022 года выпускаліся сямействы аўтамабіляў [[Lada XRAY]], [[Lada Largus]], [[Renault Logan]], [[Renault Sandero]]<ref>{{cite web |url = https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/5532-proizvodstvo-avtovaza-vypusk-avtomobilej-na-platforme-b0.html |title = Производство АВТОВАЗа. Выпуск автомобилей на платформе B0 |date = 2020-02-04 |publisher = лада.онлайн |accessdate = 2021-04-14 |lang = ru |archive-date = 20 жніўня 2022 |archive-url = https://web.archive.org/web/20220820022446/https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/5532-proizvodstvo-avtovaza-vypusk-avtomobilej-na-platforme-b0.html |url-status = dead }}</ref>. Цяпер прызначана для выпуску [[Lada Largus]] і [[Lada Vesta|Lada Vesta NG]]<ref name="лада.онлайн-2022-11-11">{{cite web |url = https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/28374-avtovaz-pereimenoval-konvejery-zavoda-v-toljatti.html |title = АВТОВАЗ переименовал конвейеры завода в Тольятти |date = 2022-11-11 |publisher = лада.онлайн |accessdate = 2022-11-23 |language = ru |archive-date = 11 лістапада 2022 |archive-url = https://web.archive.org/web/20221111194954/https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/28374-avtovaz-pereimenoval-konvejery-zavoda-v-toljatti.html |url-status = dead }}</ref>.

=== «Лінія 3» ===
На трэцяй нітцы галоўнага канвеера выпускаюцца аўтамабілі сямейства «[[Lada Niva|Ніва]]»<ref>{{cite web |url = https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/15685-gde-i-kak-sobirajut-lada-niva-legend.html |title = Где и как собирают Lada Niva Legend |date = 2021-04-08 |publisher = лада.онлайн |accessdate = 2021-04-14 |lang = ru |archive-date = 20 жніўня 2022 |archive-url = https://web.archive.org/web/20220820022937/https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/15685-gde-i-kak-sobirajut-lada-niva-legend.html |url-status = dead }}</ref>. Магутнасць 300 тысяч машын у год.

У [[2014]] годзе лінію мадэрнізавалі ў адпаведнасці з патрабаваннямі вытворчай сістэмы AIMS (Alliance Integrated Manufacturing System) альянсу Renault-Nissan, каб запусціць тут вытворчасць [[Lada Vesta]]. Але ў выніку выпуск Весты пачалі ў Іжэўску, а на трэцюю нітку перанеслі зборку [[Lada Priora]].

Ад пачатку выпуску ў [[1977]] годзе Ніва 2121 выраблялася ў асобным корпусе, не звязаным з іншымі канвеерамі (корпус № 62). У [[2016]] годзе зборку перанеслі на трэцюю нітку, дзе выпускалася [[Lada Priora]]<ref>{{cite web |url = https://autoreview.ru/news/avtovaz-perenosit-sborku-lady-4h4-na-drugoy-konveyer |title = АвтоВАЗ переносит сборку Лады 4х4 на другой конвейер |date = 2016-11-29 |publisher = autoreview.ru |accessdate = 2021-04-14 |lang = ru}}</ref>. Летам [[2021]] года на гэтую лінію быў перанесены выпуск мадэлі [[Lada Niva Travel]]<ref name="autoreview-2020-04-30">{{cite web |url = https://autoreview.ru/news/nivy-travel-i-legend-budut-vypuskat-na-odnom-konveyere |title = Нивы Travel и Legend будут выпускать на одном конвейере |date = 2020-04-30 |publisher = autoreview.ru |accessdate = 2021-04-30 |lang = ru}}</ref>.

=== «Лінія 5» ===
На «Лініі 5» (да 2022 года — ''«зборачна-кузаўная вытворчасць Kalina»'') выпускаюцца аўтамабілі на платформе Lada Kalina — уласна [[Lada Kalina]] ([[2004]]—[[2018]]), [[Lada Granta]] (з [[2011]] года), а таксама [[Datsun on-DO]] і [[Datsun mi-DO]] ([[2014]]—[[2020]])<ref>{{cite web |url = https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/5543-proizvodstvo-avtovaza-vypusk-avtomobilej-lada-granta-i-datsun.html |title = Производство АВТОВАЗа. Выпуск автомобилей Lada Granta и Datsun |date = 2020-02-06 |publisher = лада.онлайн |accessdate = 2021-04-14 |lang = ru |archive-date = 20 жніўня 2022 |archive-url = https://web.archive.org/web/20220820023932/https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/5543-proizvodstvo-avtovaza-vypusk-avtomobilej-lada-granta-i-datsun.html |url-status = dead }}</ref>.

=== LADA Захад Тальяці ===
{{Гл. таксама|GM-АўтаВАЗ}}
У [[1998]] годзе на Маскоўскім аўтасалоне адбылася афіцыйная прэм’ера новай «Нівы» [[ВАЗ-2123]]. Была пачата дробнасерыйная зборка машыны па абыходных тэхналогіях у доследна-прамысловай вытворчасці, аднак з прычыны эканамічнага крызісу ў завода не было рэсурсаў на запуск паўнавартаснай серыйнай вытворчасці навінкі і таму паралельна вёўся пошук стратэгічнага інвестара. У выніку цікавасць да мадэлі праявіла карпарацыя [[General Motors]]. [[27 чэрвеня]] [[2001]] года прадстаўнікі [[General Motors]], [[АўтаВАЗ]]а і [[ЕБРР|Еўрапейскага банка рэканструкцыі і развіцця]] падпісалі пагадненне аб стварэнні сумеснага прадпрыемства [[:ru:GM-АВТОВАЗ|GM-AvtoVAZ]]. Кожны бок унёс сваю долю ў СП: АўтаВАЗ (41,61 % акцый) — інтэлектуальная ўласнасць (ліцэнзія на мадэль ВАЗ-2123 і гандлёвая марка «Ніва»); «Джэнерал мотарс» (41,61 %) — абсталяванне для вытворчасці і тэхналогіі; ЕБРР (16,78 %, пазней выйшаў са складу акцыянераў) — грошы для пабудовы завода і запуску вытворчасці. Будаўніцтва завода было хутка завершана, і ўжо [[23 верасня]] [[2002]] года з канвеера сышоў першы аўтамабіль [[Chevrolet Niva]].

У снежні [[2019]] года АўтаВАЗ выкупіў долю GM у сумесным прадпрыемстве і ў выніку стаў адзіным уладальнікам СП «GM-АўтаВАЗ»<ref>{{cite web |url = https://www.lada.ru/press-releases/116943.html |title = АВТОВАЗ приобретает долю GM в совместном предприятии GM-АВТОВАЗ |date = 2019-12-09 |publisher = lada.ru |accessdate = 2021-04-14 |lang = ru}}</ref>. Пасля пераназвана ў АТ «Лада Захад Тальяці».

Вытворчыя магутнасці прадпрыемства ўключаюць цэх афарбоўкі, цэх зборкі і дапаможныя цэхі, а таксама экспедыцыю (падрыхтоўка да адгрузкі аўтамабіляў) і адміністрацыйны корпус. Агульная тэрыторыя складае больш за 137 тысяч квадратных метраў. У вытворчасці задзейнічана больш 1984 адзінак тэхналагічнага абсталявання. Агульная працягласць канвеернай лініі — 481 метр<ref>{{cite web |url = http://na-zavode.ru/2021-03-17-lada-zapad-tolyatti/ |title = Будем знакомы: ЛАДА Запад Тольятти |date = 2021-03-17 |publisher = na-zavode.ru |accessdate = 2021-04-14 |lang = ru}}</ref>.

Да [[2021]] года на пляцоўцы вырабляўся пазадарожнік [[Lada Niva Travel]]. Улетку 2021 года вытворчасць гэтай мадэлі была перанесена на трэцюю нітку галоўнага канвеера, а завод «Лада Захад Тальяці» закансерваваны<ref name="autoreview-2020-04-30"/>.

=== LADA Іжэўск ===
{{main|LADA Іжэўск}}
У [[2011]] годзе у склад групы АўтаВАЗ увайшоў [[ІжАўта|Іжэўскі аўтазавод]]. У маі [[2014]] года на заводзе стартавала вытворчасць ліфтбекаў [[Lada Granta]], у жніўні 2014 года з канвеера сышлі першыя аўтамабілі Nissan.

У [[2017]] годзе Іжэўскі аўтазавод быў перайменаваны ў ТАА «Лада Іжэўскі Аўтамабільны Завод» (скарочана ТАА «Лада Іжэўск»)<ref>{{cite web |url = http://na-zavode.ru/2021-03-31-budem-znakomy-lada-ijevsk/ |title = Будем знакомы: LADA ИЖЕВСК |date = 2021-03-31 |publisher = na-zavode.ru |accessdate = 2021-04-14 |lang = ru}}</ref>.

З верасня [[2015]] да сакавіка [[2022]] года тут ажыццяўляўся выпуск [[Lada Vesta]]. У жніўні 2022 года было прынята рашэнне перанесці вытворчасць мадэлі ў Тальяці на былую лінію ''«B0»'' (з лістапада 2022 года — ''«Лінія 1»'')<ref name="лада.онлайн-2022-11-11"/><ref>{{cite news |url = https://www.autostat.ru/news/52226/ |title = АВТОВАЗ объявил о переносе производства LADA Vesta в Тольятти |date = 2022-08-04 |publisher = Автостат // autostat.ru |accessdate = 2022-09-26 |language = ru}}</ref>.

=== ВІС-Аўта ===
«ВІС-Аўта» — даччынае прадпрыемства па вытворчасці лёгкіх камерцыйных аўтамабіляў і ўсюдыходаў на базе аўтамабіляў Lada. Утворана ў [[2012]] годзе шляхам аб’яднання даччыных структур «Бронта» і «ВАЗІНТЭРСЕРВІС».

Вытворчыя і складскія памяшканні складаюць 9440 м². Прадпрыемства вырабляе звыш 3500 машын у год. Станам на [[2021]] год выпускае фургоны і пікапы на базе [[Lada Granta]] і [[Lada Largus]], а таксама пазадарожнікі і ўсюдыходы пад маркай «Бронта» на базе [[Lada 4x4]]<ref>{{cite web |url = https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/13723-avtovaz-rasskazal-pro-svoe-dochernee-predprijatie-vis-avto.html |title = АВТОВАЗ рассказал про свое дочернее предприятие «ВИС-Авто» |date = 2021-02-04 |publisher = лада.онлайн |accessdate = 2021-04-14 |lang = ru |archive-date = 28 студзеня 2022 |archive-url = https://web.archive.org/web/20220128222840/https://xn--80aal0a.xn--80asehdb/auto-news/autovaz/13723-avtovaz-rasskazal-pro-svoe-dochernee-predprijatie-vis-avto.html |url-status = dead }}</ref>.

== Гл. таксама ==
* [[Пётр Міхайлавіч Прусаў]]

== Крыніцы ==
{{reflist}}

== Спасылкі ==
* [http://www.lada-auto.ru/ Афіцыйны сайт ААТ «АўтаВАЗ»] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20081207025545/http://www.lada-auto.ru/ |date=7 снежня 2008 }}
* [http://group.avtovaz.ru/ Афіцыйны сайт Група «АўтаВАЗ»]
* Структура Растэх: «[http://www.rostec.ru/about/company/144 АўтаВАЗ] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20140421050816/http://rostec.ru/about/company/144 |date=21 красавіка 2014 }}»
* [http://history.vaz.ru Гісторыя «АўтаВАЗ»] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20190424075417/http://history.vaz.ru/ |date=24 красавіка 2019 }}

{{Вонкавыя спасылкі}}
{{Аўтамабілі вытворчасці ВАЗ}}

[[Катэгорыя:АвтоВАЗ| ]]
[[Катэгорыя:Аўтамабілебудаўнічыя кампаніі Расіі]]
[[Катэгорыя:Тальяці]]