Benin
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ.
République du Bénin | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Kan broadel | L'Aube Nouvelle | ||||||
Yezh ofisiel | Galleg | ||||||
Kêr-benn | Porto Novo | ||||||
Sez ar gouarnamant | Cotonou | ||||||
| |||||||
Gorread
• % dour |
114 763 km²
1.8 | ||||||
Poblañs
• Stankter |
13 301 694 (2021)
116 den/km² | ||||||
Prezidant | Patrice Talon (06/04/2016) | ||||||
Gouel broadel | 1 a viz Eost | ||||||
Moneiz | Lur CFA | ||||||
Kod pellgomz | 229 | ||||||
Kenrouedad | .bj |
Ur riez e kornôg Afrika eo Republik Benin. Graet e veze Dahomey anezhi betek 1975. Dizalc'hiezh ar vro a c'hoarvezas e 1960. Un aod berr a-walc'h he deus er Su war pleg-mor Benin p'emañ harzoù Togo er C'hornôg, Nigeria er Reter, Burkina Faso ha Niger en Norzh.
Istor
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Pennad pennañ : Istor Benin
Rouantelezh Dahomey a sav hec'h orinoù e Benin. Er XVIIvet kantved en em astenne war ul lodenn vras eus Kornôg Afrika. Gant un "oba" en he fenn e oa pinvidik a-walc'h p'en doa staliet darempredoù kenwerzh gant Portugaliz hag Izelvroiz evit gwerzhañ sklaved dezho. Degouezhet e oa Europiz e dibenn ar XIVvet kantved. Er mare-se e veze graet Aod ar Sklaved eus aodoù rouantelezh kozh ar Benin.
E dibenn an XVIIIvet kantved e krogas Benin da goll he galloud ken e c'hellas Bro-C'hall lakaat anezhi da blegañ ouzh he beli e 1892. Ur brezel taer a renas ar roue Behanzin, eus Abomey e gêr-benn, met trec'het ha harluet e voe (1894). E 1899 ez eas tiriad ar vro hiziv, anvet Dahomey, da vezañ lodenn eus un trevadenn vras, Kornôg Afrika gall hec'h anv. E 1958 e oe savet ur Republik an Dahomey emren a-raok ma voe embannet an dizalc'hiezh d'ar 1añ Eost 1960. E 1975 e teuas da vezañ Republik pobl Benin. Abaoe diwezh ar renad marksour eo deuet Republik Benin da vezañ unan eus broioù demokratelañ Afrika.
Rannoù melestradurel
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Betek 1999 e oa rannet Benin e 6 departamant. Kement hini anezhe a voe rannet e daou a-benn stummañ an 12 departamant a-vremañ.
- 1 : Alibori
- 2 : Atakora
- 3 : Atlantique
- 4 : Borgou
- 5 : Collines
- 6 : Kouffo
- 7 : Donga
- 8 : Littoral
- 9 : Mono
- 10 : Ouémé
- 11 : Plateau
- 12 : Zou
Tiriadoù dalc'het
Ceuta • Inizi Kanariez • Madeira • Melilla • Mayotte • Reünion • Saint Helena • Inizi Tchagos
Azawad • Sahara ar C'hornôg • Somaliland
Izili hag arsellerien Aozadur ar C'hevelerezh Islamek (AKI) |
|||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Izili |
|
||||||
Arsellerien |
|
Izili hag arsellerien ar Frankofoniezh |
|
---|---|
Izili | Albania · Andorra · Armenia · Belgia (Kumuniezh c'hall Belgia) · Benin · Bulgaria · Burkina Faso · Burundi · Kambodja · Kameroun · Kanada (New Brunswick • Kebek) · Kab Glas · Republik Kreizafrikan · Tchad · Kiprenez1 · Komorez · Republik Demokratel Kongo · Republik Kongo · Aod-an-Olifant · Djibouti · Dominica · Egipt · Makedonia an Norzh · Bro-C'hall · Gabon · Ghana1 · Gres · Ginea · Ginea-Bissau · Ginea ar C'heheder · Haiti · Laos · Luksembourg · Liban · Madagaskar · Mali · Maouritania · Moris · Moldova · Monako · Maroko · Niger · Qatar · Roumania · Rwanda · Sz Lusia · São Tomé ha Príncipe · Senegal · Sechelez · Suis · Togo · Tunizia · Vanuatu · Viêt Nam |
Arsellerien | Aostria · Bosnia-ha-Herzegovina · Emirelezhioù Arab Unanet · Estonia · Hungaria · Jorjia · Kroatia · Latvia · Lituania · Montenegro · Mozambik · Polonia · Republik Dominikan · Republik Tchek · Serbia · Slovakia · Slovenia · Thailand · Ukraina |
1 Izili kevredet. |