Gitara

Hewòtny artikel òstôł napisóny przez òsobã jakô nie znaje perfektno kaszëbsczégò. Jãzëkòwô pòprôwnosc negò artikla wëmôgô werifikacëji.

Gitara klasyczna

Henriette Ronner-Knip

Gitara – mùzyczny jinstrument z grëpë strënowich szarpónëch z pùdłã rezonansowim, grifã i progama na pòdstrënnicë. Colemało mô 6 strënów, ale mòże pòtkac téż gitarë z 4, 5, 7, 8, 10 i 12 strënama. Jinstrument ten graje wôżną rolã w muzyce bluesowi, country, flamenco, rockòwi i w wiele fòrmach mùzyczi pop.

Jinstrument ten transponëje ò oktawã w dół, tzn. wszëtczé zwãczi zapisóné w nótach brzmią na gitarze oktawã niżi, nigle wënikałobë to nótowégò zôpisu. Klucz wiolinowy z dopisóną môłą ósemką pòd spódkã nazéwô sã kluczã gitarowim.

Gitarë są wëkònywóné i naprôwióné przez lutników, a dzysdnia w corôz wikszim stopniu przez maszinë, równak nôlepszi jakòscë jinstrumentë są wcyg robioné rãczno abò z wiôldżim ùdzélã człowieka.

Muzyk, chtëren graje na gitarze to gitarzista. Muzyk grający na gitarze basowi to basysta (ewent. gitarzista basowi).

Tipë gitarów

Gitarë mòże pòdzelëc na dwie wiôldżé kategòrie: akùsticzné i elektriczné.

Gitarë akùsticzné

Grëpa gitarów, jaczich zdrzódłã wzmòcnieniô zwãkù je pùdło rezonansowé bez pòtrzebë ùżiwaniô dodôtkòwich wzmacniaczów. Taką samą nazwã mô jeden z tipów gitarów: gitara akùsticznô. Jinszé tipë:

• Gitara barokòwô
• Gitara klasycznô
• Gitara akusticznô

Gitarë elektriczné

Grëpa gitarów, dlô jaczich zdrzódłã wzmòcnieniô je wzmacniacz elektroniczny, jaczi dostôwô sygnał przetwòrnik elektromagneticzny ùmieszczony pòd strënama.

• Gitara elektricznô
• Gitara basowô
• Gitara elektroklasycznô

Gitara klasyczna

Jinszé gitarë

• basowô akùsticznô

Òkreslenié 'gitara basowô' nôczãscy je ùżiwóné w òdniesenim do elektriczny wersji tegò jinstrumentu.

Technika graniô

Na gitarze graje sã pôlcama (òpùszkama i paznokcama abò samima òpùszkama) abò téż piórkã (jinaczi: 'kòstką'). Piórkò je przeznaczoné òsoblëwie do grë na gitarze z metalowima strënama (akustyczny, elektriczny). Jistnieją téż tzw. "pazurczi" zrobioné z metalu abò twòrzëwa sztucznégò, jaczé nakłôdô sã na pôlce.

Mòże grac równoczasno piórkq i pôlcama (technika hibridowô)

Historiô gitarë

Jinstrumentë pòdobné do dzysészéch gitarów są znóné òd wicy jak 5000 lat. Mòżlëwé, że gitara wëwòdzy sã z jinstrumentu cithara, ùżiwónégò w starożëtnëch Jindiach i Azji Westrzédny. W starożëtnym sanskrice słowò 'tar' òznôczało strënã. Jinstrumentë pòdobné do gitarë pòjôwiają sã w starożëtnéch rzezbach i figùrkach ze Suzë w Jiranie. Słowã 'gitara' Arabòwie nazéwają różnégò rodzaju lutnie – pòprzédników dzysdniowich gitarów.

Nazwa 'guitarra' òsta wprowadzonô do jãzëka hiszpańsczégò pò X w., czej gitarë òstałë sprowadzoné na Jiberijsczi Półòstrów przez Maurów.

To je blós ùzémk artikla. Rôczimë do jegò rozwicégò.