Wětšnik
Wětšnik jo techniska twaŕ, kótarejž kśidła se pógónjuju z mócu wětša. Nejwěcej znate jo wužywanje wětšnikow k mlaśu trajdy k šrota a muki.
Stawizny
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Južo w starej Arabiskej bu wětšniki ako wódowu plumpu wužywane. Wóni bu pód Omarom I. wót persiskich njewólnikow twarjone. Wětšniki bu w 12. lětstotku pśez płachty a klapy wugótowane. Kśicarje nejskerjej pśinjasli su znajobnosći do Europy.
Wětšniki se su do pódpołnocneje Europy w 12. lětstotku dostali. Pśi tym byli prědne młyny pšoste konstrukcije, kótarychž fronta bu k boku wětša stajona. Wót 16. lětstotka jo było jano lšywo z kśidłami wobwjertate. Taki wětšnik bu za rozdźělnych zaměry wužywany:
- mlaśe trajdy
- pówóźowanje a wóduwótpušćenje
- wódna zwigańska mašina
- pógónjenje rozdźělnych mašinow
Žrědło
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Geschichte der Technik, 1978, Edition Leipzig, boki 99, 136, 142, 143 (nim.)
