Εκλογές στην Ουγκάντα
Στην Ουγκάντα διεξάγονται εθνικές εκλογές για πρόεδρο και κοινοβούλιο. Ο πρόεδρος εκλέγεται από τον λαό για πενταετή θητεία. Το Κοινοβούλιο αποτελείται από μέλη που εκλέγονται άμεσα σε εκλογικές περιφέρειες, και μία γυναίκα αντιπρόσωπο για κάθε επαρχία. Επίσης, η σύνθεση περιλαμβάνει και αντιπροσώπους από διάφορες ομάδες, όπως στρατό, νεολαία, εργάτες και άτομα με αναπηρία.
Πρόσφατες εκλογές (2021)
Επεξεργασία
Προηγούμενες εκλογές
Επεξεργασία1958
ΕπεξεργασίαΣτις γενικές εκλογές του 1958, που διεξήχθησαν μεταξύ 20 και 24 Οκτωβρίου 1958 εξελέγη το πρώτο Νομοθετικό Συμβούλιο της Ουγκάντας.[1] Στις εκλογές δεν έλαβε μέρος ο λαός ων Γκάντα. Ως αποτέλεσμα, νικητής ήταν το Εθνικό Κογκρέσο της Ουγκάντας, που κέρδισε 5 από τις συνολικά 19 έδρες.
1961
ΕπεξεργασίαΣτις επόμενες γενικές εκλογές στις 23 Μαρτίου 1961 εξελέγη για πρώτη φορά από το λαό το νομοθετικό συμβούλιο.[1] Η ψηφοφορία κάλυψε ολόκληρη την επικράτεια της Ουγκάντας και νικητής αναδείχθηκε το Δημοκρατικό Κόμμα, κερδίζοντας τις 44 από τις συνολικά 82 έδρες (χωρίς την Μπουγκάντα).[2]
1962
ΕπεξεργασίαΟι πρώτες εθνικές εκλογές διεξήχθησαν στις 25 Απριλίου 1962 λίγο πριν η Ουγκάντα κηρυχθεί ανεξάρτητη (9 Οκτωβρίου). Η συμμαχία ανάμεσα στο Λαϊκό Κογκρέσο της Ουγκάντας (UPC) και στο Kabaka Yekka (KY) κέρδισε την πλειοψηφία των κοινοβουλευτικών εδρών, με αποτέλεσμα να σχηματιστεί η πρώτη κυβέρνηση μετά την ανεξαρτησία της χώρας, με πρωθυπουργό τον Μίλτον Ομπότε.[3]
1980
ΕπεξεργασίαΗ περίοδος της δικτατορίας και των πολιτικών ταραχών στη διάρκεια της διακυβέρνησης από τον Ίντι Αμίν Νταντά, τον Γιουσούφ Λουλέ και τον Γκόντφρεϊ Μπινάισα, σήμαινε ότι δεν διεξάγονταν εκλογές. Προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στις 10 και στις 11 Δεκεμβρίου 1980. Ο Ομπότε ανακηρύχθηκε νικητής των εκλογών εν μέσω καταγγελιών για νοθεία. Ένας από τους φερέλπιδες πολιτικούς και υποψηφίους των εκλογών για πρόεδρο, ο Γιουέρι Μουσέβενι, ξεκίνησε ένοπλο αγώνα και στη συνέχεια αντάρτικο εναντίον της κυβέρνησης του Ομπότε. Ο στρατός του Μουσέβενι (Στρατός Εθνικής Αντίστασης ή NRA) κατέλαβε την εξουσία το 1986 ανατρέποντας την κυβέρνηση του στρατηγού Τίτο Οκέλο, ο οποίος είχε ο ίδιος καταλάβει την εξουσία πριν από ένα εξάμηνο ανατρέποντας τον Ομπότε με στρατιωτικό πραξικόπημα στις 27 Ιουλίου 1985.
Ο Μουσέβενι και το κίνημά του (NRM) καθιέρωσαν έναν τύπο "μη κομματικής δημοκρατίας", απαγορεύοντας στα πολιτικά κόμματα να κατεβάζουν υποψηφίους για τις εκλογές.[4]
Στις εκλογές του 1980 Λαϊκό Κογκρέσο της Ουγκάντας (UPC) του Ομπότε ήταν το μοναδικό νόμιμο κόμμα και κέρδισε 75 έδρες από τις συνολικά 126 στο κοινοβούλιο.
| Κόμμα | Έδρες |
| Λαϊκό Κογκρέσο της Ουγκάντας | 73 |
| Δημοκρατικό Κόμμα | 52 |
| Πατριωτικό Κίνημα της Ουγκάντας | 1 |
| Συντηρητικό Κόμμα | 0 |
| Σύνολο εδρών | 126 |
| Πηγή: Uganda, 1979-85: Leadership in Transition (1988), Jimmy K. Tindigarukayo | |
1989
ΕπεξεργασίαΈπειτα από σχεδόν μία δεκαετία από τις εκλογές του 1980, έγιναν εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Συμβουλίου Εθνικής Αντίστασης, στις 11-28 Φεβρουαρίου 1989. Εξελέγησαν συνολικά 278 μέλη, από τα οποία τα 210 ήταν ανεξάρτητοι.[5]
Εκλογές για Συντακτική Συνέλευση 1994
ΕπεξεργασίαΣτις 28 Μαρτίου 1994 εξελέγησαν 284 ανεξάρτητοι αντιπρόσωποι της συνέλευσης, η οποία είχε καθήκον να συντάξει το νέο σύνταγμα της χώρας.[5] Έπειτα από δύο χρόνια (1996) διεξήχθησαν προεδρικές και βουλευτικές εκλογές.
Βουλευτικές εκλογές 1996
ΕπεξεργασίαΣτις 27 Ιουνίου 1996 έγιναν βουλευτικές εκλογές έπειτα από την υιοθέτηση ενός νέου συντάγματος, τον Οκτώβριο του 1995.[6] Με το νέο σύνταγμα απαγορεύτηκαν όλα τα πολιτικά κόμματα και όλοι οι υποψήφιοι θα έπρεπε να κατεβαίνουν ως ανεξάρτητοι στις εκλογές. Για τις 276 έδρες στο κοινοβούλιο κατήλθαν 814 υποψήφιοι, από τους οποίους οι 156 ήταν υποστηρικτές του Κινήματος Εθνικής Αντίστασης. Η συμμετοχή ήταν 60,7%.[7]
Βουλευτικές εκλογές 2001
ΕπεξεργασίαΒουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν και στις 26 Ιουνίου 2001. Στις εκλογές ήταν απαγορευμένα τα πολιτικά κόμματα, καθώς το δημοψήφισμα που είχε διεξαχθεί για την καθιέρωση πολυκομματισμού είχε αποτύχει την προηγούμενη χρονιά. Κατά συνέπεια, όλοι οι εκλεγέντες ήταν ανεξάρτητοι.Από τα συνολικά 296 μέλη εξελέγησαν τα 214 και οι υπόλοιπες έδρες περιήλθαν από πριν στις ένοπλες δυνάμεις (10 έδρες), στη νεολαία και στις γυναίκες. Παρότι 12 υπουργοί της κυβέρνησης έχασαν την έδρα τους, η πλειοψηφία των εκλεγμένων μελών του κοινοβουλίου (πάνω από 200) ήταν προσκείμενα στο Κίνημα Εθνικής Αντίστασης. [6]
Προεδρικές εκλογές
Επεξεργασία1996
ΕπεξεργασίαΟι πρώτες άμεσες προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στις 9 Μαΐου 1996. Πρόεδρος εξελέγη άνετα ο Μουσέβενι με ποσοστό 75%. Καθώς τα πολιτικά κόμματα ήταν απαγορευμένα εκείνη την περίοδο, οι υποψήφιοι ήταν ανεξάρτητοι στο σύνολό τους.
| Υποψήφιος | Ποσοστό |
| Γιουέρι Μουσέβενι | 75,5% |
| Πολ Καβάνγκα Εσεμογκέρερε | 22,3% |
| Μοχάμαντ Κιμπιρίγκε Μαγιάντζα | 2,2% |
| Συμμετοχή | 72,6% |
| Πηγή: The Electoral Commission of Uganda: Presidential Elections Results 1996 | |
2001
ΕπεξεργασίαΟι επόμενες προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν στις 12 Μαρτίου 2001. Το αποτέλεσμα ήταν η νίκη του προέδρου Μουσέβενι με ποσοστό 69% των ψήφων. Και πάλι όλοι οι υποψήφιοι ήταν ανεξάρτητοι.
| Υποψήφιος | Αριθμός ψήφων | Ποσοστό |
| Γιουέρι Μουσέβενι | 5.123.360 | 69.4% |
| Κίζα Μπεσίγκιε | 2.055.795 | 27,7% |
| Αγκρέι Αγουόρι | 103.915 | 1,4% |
| Μοχάμαντ Κιμπιρίγκε Μαγιάντζα | 73.790 | 1,0% |
| Φράνσις Μπουένγκιε | 22.751 | 0,3% |
| Καρουάνγκα Τσαπάα | 10.080 | 0,1% |
| Συμμετοχή | 7.511.606 | 69,7% |
| Πηγή: The Electoral Commission of Uganda: Uganda Presidential Elections March 2001 | ||
2006
ΕπεξεργασίαΟι πρώτες πολυκομματικές εκλογές (προεδρικές και βουλευτικές) διενεργήθηκαν στις 23 Φεβρουαρίου 2006.[8] Το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών ήταν η νέα νίκη του Μουσέβενι, ο οποίος επανεξελέγη με 59% των ψήφων. Στις παράλληλες βουλευτικές εκλογές, το κυβερνών NRM κέρδισε τις 213 επί συνόλου 319 εδρών.
2011
ΕπεξεργασίαΠροεδρικές και βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν στις 18 Φεβρουαρίου 2011. Στις προεδρικές έλαβαν μέρος 8 υποψήφιοι, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Γιουέρι Μουσέβενι.
Προεδρικές εκλογές 2011
ΕπεξεργασίαΟ πρόεδρος Μουσέβενι επανεξελέγη για μία ακόμα θητεία με ποσοστό 68,3%, έναντι 26% για τον επικεφαλής των υποψηφίων της αντιπολίτευσης, Κίτσα Μπεσίγκγιε. Η αντιπολίτευση στηλίτευσε το γεγονός ότι η εκλογική επιτροπή ήταν διορισμένη από την κυβέρνηση και έκανε λόγο για νοθεία και την δωροδοκία των ψηφοφόρων με υψηλά χρηματικά ποσά[9].
| Υποψήφιοι – Κόμματα | Ψήφοι | % |
|---|---|---|
| Γιουέρι Μουσέβενι – Εθνικό Κίνημα Αντίστασης | 5.428.368 | 68,38 |
| Κίτσα Μπεσίγκγιε – Φόρουμ για την Δημοκρατική Αλλαγή | 2.064.963 | 26,01 |
| Νόρμπερτ Μάο – Δημοκρατικό Κόμμα | 147.917 | 1,86 |
| Ολάρα Οτούνου – Λαϊκό Κογκρέσο της Ουγκάντας | 125,059 | 1.58 |
| Μπετί Καμιά – Ομοσπονδιακή Συμμαχία της Ουγκάντας | 52.782 | 0,66 |
| Αμπέντ Μπουανίκα – Κόμμα της Λαϊκής Ανάπτυξης | 51.708 | 0,65 |
| Τζαμπέρι Μπιντάντι Σεσάλι – Λαϊκό Προοδευτικό Κόμμα | 34.688 | 0,44 |
| Σάμιουελ Λουμπέγκα – ανεξάρτητος | 32.726 | 0,41 |
| Έγκυρα ψηφοδέλτια | 7.938.212 | 95,96 |
| Άκυρα | 334.548 | 4,04 |
| Σύνολο ψήφων (συμμετοχή: 59,29%) | 8.272.760 | 100,00 |
| Πηγή: Εκλογική Επιτροπή της Ουγκάντα | ||
Βουλευτικές εκλογές 2011
Επεξεργασία| Κόμματα | Έδρες περιφέρειας |
Γυναίκες αντιπρόσωποι |
Έμμεσες έδρες |
Σύνολο εδρών | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Εθνικό Κίνημα Αντίστασης | 164 | 86 | 13 | 263 | ||
| Φόρουμ για την Δημοκρατική Αλλαγή | 23 | 11 | — | 34 | ||
| Δημοκρατικό Κόμμα | 11 | 1 | — | 12 | ||
| Λαϊκό Κογκρέσο της Ουγκάντα | 7 | 3 | — | 10 | ||
| Συντηρητικό Κόμμα | 1 | — | — | 1 | ||
| Φόρουμ Δικαιοσύνη | 1 | — | — | 1 | ||
| Ανεξάρτητοι | 30 | 11 | 2 | 43 | ||
| Εκπρόσωποι των ενόπλων δυνάμεων | 10 | 10 | ||||
| Κενή | 1 | 1 | ||||
| Σύνολο (συμμετοχή %) | 238 | 112 | 25 | 375 | ||
| Πηγές: Εκλογική Επιτροπή της Ουγκάντα, African Elections Database | ||||||
|
Σημείωση για την κατανομή των εδρών : | ||||||
2016
ΕπεξεργασίαΣτις εκλογές, που έγιναν στις 18 Φεβρουαρίου 2016, πρόεδρος εξελέγη για 5η θητεία ο Γιουέρι Μουσέβενι. Η εκλογική διαδικασία διεξήχθη εν μέσω επεισοδίων βίας, με απολογισμό έναν νεκρό.[10]
Δημοψηφίσματα
Επεξεργασία2000
ΕπεξεργασίαΤο πρώτο δημοψήφισμα για την επαναφορά της πολυκομματικής δημοκρατίας στην Ουγκάντα έγινε στις 29 Ιουνίου 2000. Οι ψηφοφόροι υπερψήφισαν την πρόταση να παραμείνει το καθεστώς της διακυβέρνησης από το Κίνημα Εθνικής Αντίστασης (μη κομματισμός), σε ποσοστό 90,7%. Η προσέλευση στις κάλπες ήταν 51,1%.
| Επιλογή | Ψήφοι | % | ||
|---|---|---|---|---|
| Κίνημα | 4.322.901 | 90,7 | ||
| Πολυκομματισμός | 442.843 | 9,3 | ||
| Άκυρα/λευκά | 148.800 | - | ||
| Σύνολο | 4.914.524 | 100 | ||
| Πηγή: African Elections Database | ||||
2005
ΕπεξεργασίαΣτο δημοψήφισμα του 2005, που διεξήχθη στις 28 Ιουλίου, οι πολίτες υπερψήφισαν την πρόταση για επιστροφή στην πολυκομματική δημοκρατία.
| Επιλογή | Αριθμός ψήφων | Ποσοστό |
| Ναι | 3.643.223 | 92,4% |
| Όχι | 297.865 | 7,6% |
| Συμμετοχή | 3.941.088 | 47,3% |
| Πηγή: The Electoral Commission of Uganda | ||
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 Dolf Sternberger, Bernhard Vogel, Dieter Nohlen & Klaus Landfried (1978) Die Wahl der Parlamente: Band II: Afrika, Zweiter Halbband, p2325
- ↑ Nohlen, D, Krennerich, M & Thibaut, B (1999) Elections in Africa: A data handbook, p934 ISBN 0-19-829645-2
- ↑ History of Parliament Αρχειοθετήθηκε 2010-02-20 στο Wayback Machine. (ιστοσελίδα Κοινοβουλίου της Ουγκάντας)
- ↑ Nelson Kasfir (1998). «"No-Party Democracy" in Uganda». Journal of Democracy 9 (2): 49–63. doi:. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-03. https://web.archive.org/web/20160303223228/http://muse.jhu.edu/login?uri=%2Fjournals%2Fjournal_of_democracy%2Fv009%2F9.2kasfir.html. Ανακτήθηκε στις 2016-05-12.
- ↑ 5,0 5,1 Elections in Uganda African Elections Database
- ↑ 6,0 6,1 Uganda: Elections held in 1996 Inter-Parliamentary Union
- ↑ Nohlen, D, Krennerich, M & Thibaut, B (1999) Elections in Africa: A data handbook, p933 ISBN 0-19-829645-2
- ↑ Uganda: Strength of political opposition following the February 2006 elections; reports of mistreatment of members and supporters of opposition parties by authorities (November 2005 - January 2007)"[νεκρός σύνδεσμος] Immigration and Refugee Board of Canada, 22-2-2007
- ↑ CNN, Opposition charges widespread fraud in Ugandan election, 19-2-2011.
- ↑ Προεδρικές εκλογές στην Ουγκάντα press.gr, 19 Φεβρουαρίου 2016.