Μαδέρα
Συντεταγμένες: 32°43′37″N 16°58′01″W / 32.7269°N 16.9669°W
| Αυτόνομη Περιοχή της Μαδέρας
Região Autónoma da Madeira | |||
|---|---|---|---|
| |||
Εθνικό σύνθημα: Das ilhas, as mais belas e livres (Από όλα τα νησιά, το πιο όμορφο και ελεύθερο) | |||
 | |||
| και μεγαλύτερη πόλη | Φουνσάλ 32°39′04″N 16°54′35″W / 32.65111°N 16.90972°W | ||
| Πορτογαλικά | |||
Κυρίαρχο κράτος |  Πορτογαλία | ||
| Αυτόνομη περιοχή | |||
Πρόεδρος | Μιγκέλ Αλμπουκέρκε | ||
| Αυτονομία | 1 Ιουλίου 1976 | ||
| • Σύνολο | 801 km2 | ||
| Πληθυσμός • Εκτίμηση 2020 • Απογραφή 2011 • Πυκνότητα | 253.923[1] 267.785 317,0 κατ./km2 | ||
| Νόμισμα | Ευρώ (EUR) | ||
| • Θερινή ώρα | GMT (UTC +1) | ||
| Internet TLD | .pt | ||
| Κωδικός κλήσης | +351 291 | ||
Η Μαδέρα (πορτογαλικά: Madeira, προφέρεται Μαδέιρα, επισήμως: Αυτόνομη Περιοχή της Μαδέρας,[2] πορτογαλικά: Região Autónoma da Madeira) είναι ομάδα νήσων στον Ατλαντικό ωκεανό που ανήκουν στην Πορτογαλία. Είναι δημοφιλής προορισμός για τους τουρίστες καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, ενώ τα νησιά είναι φημισμένα παγκοσμίως για το κρασί της Μαδέρας.
Η Μαδέρα, γνωστή αρχικά στους Ρωμαίους ως «Πορφυρά νησιά», ανακαλύφθηκε εκ νέου (τυχαία) από τους Πορτογάλους ναυτικούς και προσαρτήθηκε στην Πορτογαλία το 1418. Από αυτήν την περίοδο ήταν μια αυτόνομη περιοχή της Πορτογαλίας. Η Μαδέρα και το Πόρτο Σάντο είναι τα μόνα κατοικημένα νησιά. Αυτά τα νησιά είναι ένα πορτογαλικό αυτόνομο αρχιπέλαγος στον βόρειο Ατλαντικό ωκεανό.
Η Μαδέρα βρίσκεται βόρεια των Καναρίων Νήσων και αρκετά μίλια δυτικά του Μαρόκου. Το κλίμα των νησιών είναι υποτροπικό, κυρίως όμως υγρού ωκεάνιου τύπου, και επηρεάζεται από το θερμό ρεύμα του Κόλπου (Gulf stream). Η χλωρίδα των νησιών είναι πλούσια συμπεριλαμβανομένου και ενός είδους δάφνης που σχηματίζει μάλιστα και ολόκληρα δάση.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Προ-πορτογαλική περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Πλίνιος αναφέρει ορισμένα νησιά με την ονομασία «Πορφυρά», των οποίων η θέση σε σχέση με τα «Νησιά της Τύχης», δηλαδή τα Κανάρια, ίσως να υποδεικνύει τη Μαδέρα. Ο Πλούταρχος, αναφερόμενος στον στρατιωτικό διοικητή Κόιντο Σερτόριο (Quintus Sertorius), περιγράφει ότι «επέστρεψε από κάποια νησιά του Ατλαντικού, δύο τον αριθμό, τα οποία ανάμεσά τους είχαν έναν στενό πορθμό και απείχαν από τις ακτές της Αφρικής περίπου 10.000 ρωμαϊκές λεύγες». Η περιγραφή φαίνεται να προσεγγίζει το νησί της Μαδέρα και το Πόρτο Σάντο.
Υπάρχει επίσης μία ρομαντική ιστορία για δύο εραστές, τον Ρόμπερτ Μάξιμ (Robert Machim) και την Άννα ντ' Αρφέτ (Anna d' Arfet), οι οποίοι την εποχή του βασιλιά Εδουάρδου του Γ' της Αγγλίας, έφυγαν από την Αγγλία για τη Γαλλία το 1346, αλλά μία τρομερή καταιγίδα τους έβγαλε από την πορεία τους και τους κατεύθυνε στις ακτές της Μαδέρα. Με στοιχεία του 1351 ενός πορτολάνου, φαίνεται ότι η Μαδέρα ήταν γνωστή πριν φτάσουν σε αυτή Πορτογαλικά πλοία με Γενοβέζους κυβερνήτες.
Πορτογαλική ανακάλυψη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1419 δύο κυβερνήτες του πρίγκηπα Ερρίκου του Θαλασσοπόρου, ο Ζοάο Γκονσάλβες Ζάρκο (João Gonçalves Zarco) και ο Τριστάο Βαζ Τεϊσέιρα (Tristão Vaz Teixeira) οδηγήθηκαν από μία καταιγίδα στο νησί που ονόμασαν Πόρτο Σάντο. Η ονομασία, που σημαίνει «Άγιο Λιμάνι», δόθηκε σε ευγνωμοσύνη για τη διάσωσή τους. Τον επόμενο χρόνο πραγματοποιήθηκε μία αποστολή για τον εποικισμό του νησιού, στην οποία οι δύο κυβερνήτες μαζί με τον Μπαρτολομέου Περεστρέγιο (Bartolomeu Perestrello), κατέλαβαν τα νησιά στο όνομα του Στέμματος της Πορτογαλίας. Η ανακάλυψη του Πόρτο Σάντο και της Μαδέρα αναφέρονται για πρώτη φορά από τον Γκομές Εάνες ντε Ζουράρα (Gomes Eanes de Zurara) στα «Χρονικά της ανακάλυψης και κατάκτησης της Γουινέας» (Chronica da Descoberta e Conquista da Guiné).
Ο εποικισμός των νησιών ξεκίνησε μεταξύ του 1420 και του 1425. Η πρώτη γραπτή αναφορά του ονόματος Ίλια ντα Μαντέιρα (Νησί της Μαδέρα, που σημαίνει νησί του ξύλου) εμφανίζεται σε χάρτη του 1433.
Οι τρεις παραπάνω κυβερνήτες οδήγησαν τις πρώτες οικογένειες αποίκων, που αποτελούταν από φτωχούς, μη ευγενείς και ορισμένους καταδίκους. Για να καταφέρουν να αναπτύξουν καλλιέργειες στο νησί, οι πρώτοι άποικοι αναγκάστηκαν να κόψουν μέρος του πυκνού δάσους του νησιού, καθώς και να κατασκευάσουν ένα μεγάλο αριθμό καναλιών, γνωστά και ως λεβάδας (levadas), αφού το νερό στο νησί ήταν άνισα κατανεμημένο. Τα πρώτα χρόνια της αποικίας, η διατροφή των κατοίκων βασιζόταν κυρίως στα ψάρια, τα λαχανικά και τα φρούτα. Η πρώτη αγροτική δραστηριότητα με επιτυχία ήταν η καλλιέργεια σιταριού. Αρχικά, οι άποικοι παρήγαγαν σιτάρι για τη δικιά τους τροφή, αλλά μετέπειτα άρχισαν να το εξάγουν και στην Πορτογαλία.
Πορτογαλική κτήση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η παραγωγή σιταριού άρχισε να φθίνει με την πάροδο του χρόνου και, για να αντιμετωπίσει την κρίση, ο Ερρίκος της Πορτογαλίας αποφάσισε να διατάξει τη δημιουργία φυτειών ζαχαροκάλαμου στο νησί. Το ζαχαροκάλαμο ήταν σπάνιο στην Ευρώπη και θεωρούνταν εκείνη την εποχή ιδιαίτερο. Για τον σκοπό αυτό προώθησε την εισαγωγή τεύτλων από τη Σικελία ως τα πρώτα εξειδικευμένα φυτά στην αγροτική παραγωγή της Μαδέρα. Η παραγωγή ζαχαροκάλαμου έγινε σημαντικός παράγοντας της οικονομίας του νησιού και αύξησε τη ζήτηση εργατικών χεριών. Κατά περιόδους, στο νησί εισήχθησαν σκλάβοι για εργασία στις φυτείες και συγκεκριμένα το ποσοστό τους στο συνολικό πληθυσμό έφτασε το 10% κατά τον 16ο αιώνα.[3] Έμποροι από την Πορτογαλία και τη Γένοβα προσέγγισαν τη Μαδέρα για εμπόριο ζαχαροκάλαμου, ενώ παράλληλα αναπτύχθηκε η βιομηχανία παραγωγής ζάχαρης μέχρι και τον 17ο αιώνα.
Από εκείνη την περίοδο και μετέπειτα, το πιο σημαντικό προϊόν του νησιού ήταν το κρασί, καθώς η παραγωγή ζάχαρης μεταφέρθηκε στη Βραζιλία, στο Σάο Τομέ και Πρίνσιπε, και αλλού. Το κρασί της Μαδέρα ήταν ίσως το πιο διάσημο πολυτελές ποτό κατά την αποικιοκρατία τον 17ο και 18ο αιώνα. Η Βρετανική Αυτοκρατορία κατέλαβε τη Μαδέρα από το 1807 έως το 1814, ως συνέπεια των Ναπολεόντειων πολέμων στην ηπειρωτική Ευρώπη, ενώ στη συνέχεια επέστρεψε το νησί στην Πορτογαλία, έχοντας συμβάλει στη διάδοση της φήμης του κρασιού.
Όταν μετά τον θάνατο του βασιλιά Ιωάννη του ΣΤ' της Πορτογαλίας, ο γιος του και σφετεριστής του θρόνου Μιγκέλ ανέλαβε την εξουσία από την επίσημη διάδοχο, ανεψιά του βασιλιά, Μαρία τη Β', ανακηρύσσοντας τον εαυτό του απόλυτο μονάρχη, η Μαδέρα και ο τοπικός κυβερνήτης Ζοζέ Τραβάσος Βαλντέζ υποστήριξαν τη βασίλισσα. Ο Μιγκέλ απέστειλε στρατιωτικό σώμα το οποίο υπερνίκησε την άμυνα του νησιού και ο Βαλντέζ διέφυγε στην Αγγλία με την προστασία του Βρετανικού βασιλικού ναυτικού το 1828. Το 1921, ο τελευταίος αυτοκράτορας της Αυστροουγγαρίας, Κάρολος ο Α', κατέφυγε στη Μαδέρα, μετά το δεύτερο αποτυχημένο πραξικόπημα του στην Ουγγαρία.
Την 1η Ιουλίου του 1976, μετά τη δημοκρατική επανάσταση του 1974, η Πορτογαλία παραχώρησε πολιτική αυτονομία στη Μαδέρα, η οποία σήμερα έχει τη δική της Κυβέρνηση και δικό της νομοθετικό σώμα. Οι τελευταίες περιφερειακές εκλογές (για νομοθετική συνέλευση) διεξήχθησαν στις 22 Σεπτεμβρίου 2019 και πρόεδρος εξελέγη ο σοσιαλδημοκράτης Μιγκέλ Αλμπουκέρκε.
Γεωγραφία και κλίμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το Φουνσάλ, η πρωτεύουσα της αυτόνομης περιφέρειας της Μαδέρα, είναι η κύρια πόλη και βρίσκεται στη νότια ακτή του νησιού της Μαδέρα. Άλλες πόλεις είναι η Βίλα Μπαλέιρα (Vila Baleira) στο νησί Πόρτο Σάντο, η Κάμαρα ντε Λόμπους, το Μασίκο, η Σάντα Κρουζ, η Σαντάνα και το Κανίσου (στο νησί της Μαδέρα). Το αρχιπέλαγος απέχει περίπου 580 χλμ. από τις ακτές της Αφρικής, 861 χλμ. από τη Λισαβόνα, 370 χλμ. από το νησί Γκραν Κανάρια και περίπου 770 χλμ. από τη Σάντα Μαρία, το κοντινότερο νησί από τις Αζόρες.
Το νησί της Μαδέρα είναι το μεγαλύτερο νησί του αρχιπελάγους με έκταση 740,7 τετρ. χλμ., μήκος (ανατολικά-δυτικά) 57 χλμ. και εύρος (βορράς-νότος) 22 χλμ. στο πιο ευρύ του σημείο. Η ακτογραμμή του είναι περίπου 140 χλμ. Στον άξονα ανατολής-δύσης απλώνεται και η βασική οροσειρά του νησιού με μέσο υψόμετρο 1.220 μ. και ψηλότερη κορυφή την Πίκου Ρουίβου (Pico Ruivo) με ύψος 1.862 μ.[4]
Στο νότιο τμήμα διασώζεται ελάχιστο τμήμα του ιθαγενούς τροπικού δάσους βροχής του νησιού, το οποίο κάλυπτε παλαιότερα όλη την έκταση της Μαδέρα. Στον βορρά όμως, αρκετές κοιλάδες διατηρούν το χαρακτηριστικό δάσος, και η ευρύτερη περιοχή τους αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Στην ανατολική άκρη του νησιού σχηματίζεται χαμηλό και στενό βραχώδες ακρωτήριο, στο οποίο εκτείνεται μία γλώσσα ασβεστολιθικής άμμου, γνωστή και κοίτασμα απολιθωμάτων. Περιέχει χερσαία όστρακα και πολλά σώματα που μοιάζουν με ρίζες δέντρων, πιθανότατα προϊόντα διήθησης ιζημάτων.
Με τη γεωγραφική του θέση και το ορεινό τοπίο του, το νησί της Μαδέρα έχει ευχάριστο κλίμα που ποικίλλει ανάμεσα στον βορρά και στον νότο, καθώς με μεταξύ των μικρότερων νησιών Πόρτο Σάντο και Σελβάζεμ (άγρια). Η μέση ετήσια θερμοκρασία στις παράκτιες περιοχές μπορεί να υπερβεί και τους 20 °C στο νότιο τμήμα. Η υγρασία είναι μέτρια έντονη και το κλίμα χαρακτηρίζεται ωκεάνιο υποτροπικό, ενώ με το χαμηλό ποσοστό βροχής στο Σελβάζεμ, ερημικό. Τα νησιά επηρεάζονται από το Ρεύμα του Κόλπου, και η θερμοκρασία θάλασσας κυμαίνεται μεταξύ 26 °C το καλοκαίρι και 17 °C τον χειμώνα.
Βασικά νησιά και κύριες νησίδες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το αρχιπέλαγος των νησιών της Μαδέρα έχει συνολικά 5 ομάδες βασικών νησιών ή νησιωτικών ομάδων και αντίστοιχα αρκετές νησίδες που πλαισιώνουν τα νησιά. Συγκεκριμένα, τα βασικά νησιά και οι γειτονικές τους νησίδες είναι:
- Νησί της Μαδέρα (ή απλά Μαδέρα) με τις νησίδες:
- Ιλιέου ντ´ Αγκουστίνιου (Ilhéu de Agostinho) στα ανατολικά
- Σάου Λορένσου (Ilhéu de São Lourenço) στα ανατολικά
- Ιλιέου Μόλ (Ilhéu Mole) στα βορειοδυτικά
- Νησί του Πόρτου Σάντου (ή απλά Πόρτο Σάντο) με τις νησίδες:
- Μπάισου ή ντα Καλ (Ilhéu de Baixo ou da Cal) στα νότια
- Φέρρο (Ilhéu de Ferro) στα νότια
- Σενόρας (Ilhéu das Cenouras) στα βόρεια
- Φόρα (Ilhéu de Fora) στα βόρεια
- Σίμα (Ilhéu de Cima) στα ανατολικά
- Νησιά Ντεζέρτας (Desertas) - "Έρημα νησιά", ομάδα που αποτελείται από τα:
- Ντεζέρτα Γκράντ (Deserta Grande)
- Μπουζίο (Bugio)
- και Σάου (Chão)
- Βορειοανατολικά νησιά Σελβάζεμ (άγρια), ομάδα νησιών που αποτελείται από τα:
- Σελβάζεμ Γκράντ (Selvagem Grande)
- Παλιέιρου ντα Τέρα (Palheiro da Terra)
- και Παλιέιρο ντου Μαρ (Palheiro do Mar)
- Νοτιοδυτικά νησιά Σελβάζεμ (άγρια), ομάδα νησιών που αποτελείται από τα:
- Σελβάζεμ Πεκένα (Selvagem Pequena)
- Γκράντ (Ilhéu Grande)
- Ιλιέου ντου Σουλ (Ilhéu du Sul)
- Πεκένου (Ilhéu Pequeno)
- Φόρα (Fora)
- Άλτου (Alto)
- Κομπρίντου (Comprido)
- Ρεντόντου (Redondo)
- και Νόρτ (Norte)
Δήμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Μαδέρα, με βάση το σύστημα τοπικής αυτοδιοίκησης της Πορτογαλίας, διαιρείται διοικητικά σε συνολικά 11 δήμους[5]:
| Δήμος | Πληθυσμός (2011) |
Έκταση (τετρ. χλμ.) |
Κύρια Πόλη | Δημοτικά Διαμερίσματα | |
|---|---|---|---|---|---|
| Φουνσάλ 1) | 111.892 | 76,15 | Φουνσάλ | 10 | |
| Σάντα Κρουζ 2) | 43.005 | 81,50 | Σάντα Κρουζ | 5 | |
| Κάμαρα ντε Λόμπους | 35.666 | 52,15 | Κάμαρα ντε Λόμπος | 5 | |
| Μασίκο | 21.828 | 68,31 | Μασίκο | 5 | |
| Ριμπέιρα Μπράβα | 13.375 | 65,40 | Ριμπέιρα Μπράβα | 4 | |
| Καλέτα | 11.521 | 111,52 | Καλέτα | 8 | |
| Πόντα ντο Σολ | 8.862 | 46,19 | Πόντα ντο Σολ | 3 | |
| Σαντάνα | 7.719 | 95,56 | Σαντάνα | 6 | |
| Σάου Βισέντε | 5.723 | 78,82 | Σάου Βισέντε | 3 | |
| Πόρτου Σάντου 3) | 5.483 | 42,48 | Βίλα Μπαλέιρα | 1 | |
| Πόρτου Μονίζ | 2.711 | 82,93 | Πόρτο Μονίζ | 4 | |
| Σύνολο | 267.785 | 801,0 | Φουνσάλ | 54 | |
| 1) μαζί με τα νησιά Σελβάζεμ (στο δημοτικό διαμέρισμα Σε ντου Φουνσάλ) | |||||
| 2) μαζί με τα νησιά Ντεζέρτας (στο δημοτικό διαμέρισμα Σάντα Κρουζ) | |||||
| 3) δεύτερο μεγαλύτερο νησί μετά τη Μαδέρα | |||||
Η πρωτεύουσα Φουνσάλ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σήμερα, η πρωτεύουσα της Μαδέρα, Φουνσάλ, είναι μία σύγχρονη πόλη με περισσότερους από 111.000 κατοίκους. Η πόλη βρίσκεται σε μία μοναδική τοποθεσία, καθώς οι γύρω γεωλογικοί σχηματισμοί μοιάζουν με ένα αμφιθέατρο, του οποίου η βάση βρίσκεται στο λιμάνι της πρωτεύουσας, ενώ η κορυφή σε ύψος 1200 μ. μέσα από χαμηλούς λόφους. Έτσι, η πόλη βρίσκεται σε ένα φυσικά προστατευόμενο καταφύγιο, κάτι το οποίο και προσέλκυσε τους πρώτους αποίκους.
Η πόλη του Φουνσάλ έχει πιθανότατα πάρει το όνομά της από την πορτογαλική λέξη για το μάραθο, " φούνσου" (funcho), το οποίο συναντάται σε αφθονία στην περιοχή.
Τόσο η γεωγραφική του θέση, όσο και το ήπιο κλίμα του, συντέλεσαν στην έντονη πληθυσμιακή ανάπτυξη του Φουνσάλ. Το πιο κεντρικό του σημείο είναι ο καθεδρικός ναός Σε, ο οποίος κατασκευάστηκε μεταξύ του 1493 και του 1514 από τον Πέρο Άνες, και σήμερα αποτελεί έναν αρχιτεκτονικό θησαυρό της Μαδέρα.
Γεωλογική ιστορία και ηφαιστειακή δραστηριότητα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το νησί της Μαδέρα βρίσκεται στην κορυφή ενός τεράστιου υποθαλάσσιου ηφαιστειακού κώνου, ο οποίος ανέρχεται τον Ατλαντικό πυθμένα με βάθος 6 χλμ. Ο κώνος ανήκει στην υποθαλάσσια οροσειρά Τόρε της Αφρικανικής τεκτονικής πλάκας, με προσανατολισμό στον άξονα ανατολής-δύσης. Ο σχηματισμός του κώνου του ηφαιστείου ξεκίνησε κατά το Μειόκαινο πριν από περίπου 5 εκατ. χρόνια και συνεχίστηκε κατά το Πλειστόκαινο μέχρι πριν περίπου 700.000 χρόνια. Τα έντονα φαινόμενα διάβρωσης έχουν σχηματίσει γεωλογικούς αμφιθεατρικούς σχηματισμούς στο νότιο και κεντρικό τμήμα του νησιού.
Η ηφαιστειακή δραστηριότητα συνεχίστηκε και σε πρόσφατους γεωλογικούς χρόνους, με αποθέσεις λάβας και σκωρίας στα εδάφη του νησιού. Η πιο πρόσφατη ηφαιστειακή έκρηξη έγινε στο κεντροδυτικό τμήμα της Μαδέρα πριν από περίπου 6.500 χρόνια, σχηματίζοντας επιπλέον ηφαιστειακά πετρώματα.
Βιοποικιλότητα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Μαδέρα έχει τρία ενδημικά είδη πτηνών: το θαλασσοπούλι Ζίνο (Zino), το περιστέρι Τροκάζ (Trocaz) και τον κοκκινολαίμης της Μαδέρα. Αποτελεί επίσης σημαντικό ενδιαίτημα για άλλα θαλασσοπούλια, που έρχονται εδώ την περίοδο της αναπαραγωγής.
Η περιοχή της Μακαρονησίας στο νησί κατέχει μία σημαντική ποικιλία χλωρίδας. Στην πραγματικότητα, η σύσταση και η ωριμότητα της χλωρίδας του αρχιπελάγους είναι αρκετά όμοια με τα δάση της Τριτογενούς περιόδου που κάλυπταν τη νότια Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική εκατομμύρια χρόνια πριν.
Η μεγάλη βιοποικιλότητα της Μαδέρα συνδέεται φυτογεωγραφικά με τη λεκάνη της Μεσογείου, την Αφρική, την Αμερική και την Αυστραλία. Το ενδιαφέρον για την τοπική χλωρίδα έχει αυξηθεί ιδιαίτερα πρόσφατα, με την ανακάλυψη ορισμένων ειδών επιφύτων και βρυοφύτων χωρίς ταξινομημένη καταχώριση. Επίσης, η τοπική πανίδα έχει αρκετά ενδημικά είδη, όπως η εξαιρετικά σπάνια μεγάλη λευκή πεταλούδα της Μαδέρα, αλλά η τοπική νυχτερίδα, ορισμένα είδη σαύρας, αλλά και πτηνά, όπως παραπάνω. Η μεγαλύτερη αράχνη ταραντούλα της Ευρώπης έχει βρεθεί στα νησιά Ντεσέρτας και έχει μέγεθος όσο μία παλάμη ανθρώπου. Τα νησιά, στο σύνολό τους, έχουν περισσότερα από 250 είδη χερσαίων μαλακίων (σαλιγκάρια και σκουλήκια), με ιδιαίτερα ασυνήθιστο κέλυφος σε σχέση με το χρώμα και τη μορφή. Τα περισσότερα είναι ενδημικά και προστατευόμενα.
Οικονομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ίδρυση Ζώνης Ελεύθερου Εμπορίου (ΖΕΕ) στη Μαδέρα συνέβαλε στην ανάπτυξη ευνοϊκών συνθηκών για τις υποδομές, την παραγωγή, το εμπόριο και τις υπηρεσίες, τόσο για μικρές όσο και για μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η ΖΕΕ της Μαδέρα αναφέρεται και ως Διεθνές Επιχειρηματικό Κέντρο (Madeira International Business Centre), ενώ παρέχει φορολογικά κίνητρα για επιχειρήσεις με παράλληλη υποστήριξη, όπως υπεράκτιο οικονομικό κέντρο ή διεθνές νηολόγιο.
Ο τομέας των υπηρεσιών έχει το μεγαλύτερο τμήμα στη συνεισφορά στην οικονομία και το συνολικό ακαθάριστο προϊόν της περιφέρειας, ενώ ο αγροτικός τομέας σε αντιδιαστολή συνεχώς υποβαθμίζεται σε σύγκριση με το παρελθόν.
Τα τελευταία χρόνια, η οικονομία έχει καταφέρει να ενισχύσει τόσο την εσωτερική όσο και τη διεθνή ανταγωνιστικότητά της. Οι σημαντικότεροι τομείς της βιομηχανίες περιλαμβάνουν τα είδη διατροφής, τα ποτά (και ειδικότερα το γνωστό τοπικό κρασί) και τις κατασκευές.
Τουρισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο τουρισμός είναι ένας από του πιο σημαντικούς κλάδους της οικονομίας της Μαδέρα, καθώς συμβάλει στο 20% του τοπικού ΑΕΠ, ενώ υποστηρίζει με τη δραστηριότητά του το εμπόριο και τις μεταφορές, αλλά και την παραγωγή τοπικών προϊόντων, σχεδόν όλο τον χρόνο. Η συμβολή αυτή φαίνεται και στο μερίδιο συνεισφοράς στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, το οποίο ανέρχεται στο 9%. Το νησί του Πόρτο Σάντο, με την μήκους 9 χλμ. παραλία του, είναι αφιερωμένο στην τουριστική βιομηχανία, ενώ την τελευταία δεκαετία έχει σημειωθεί μία σημαντική αύξηση στη δυναμικότητα των καταλυμάτων του.
Η ανάπτυξη της Μαδέρα θεωρείται ότι έχει επίσης προοπτικές στο μέλλον, καθώς οι απαραίτητες υποδομές έχουν ολοκληρωθεί και ταυτόχρονα έχουν θεσπιστεί αρκετά κίνητρα για επενδύσεις σε ξενοδοχεία και μονάδες εστίασης. Παράλληλα, η προστασία της φυσικής κληρονομιάς αναδεικνύεται ως σημαντικός πόλος έλξης ξένων τουριστών.
Η τουριστική κίνηση στα νησιά προέρχεται κατά κύριο λόγο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και συγκεκριμένα από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Πορτογαλία και τις χώρες της Σκανδιναβίας. Η μέση ετήσια πληρότητα καταγράφεται στο 60,3% (2008)[6], ενώ έφτασε τη μέγιστη τιμή της τον Μάρτιο και τον Απρίλιο σε ποσοστό 70%.
Μεταφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα νησιά της Μαδέρα έχουν δύο αεροδρόμια, το Φουνσάλ στην πρωτεύουσα στο νησί της Μαδέρα και ένα ακόμα στο νησί του Πόρτο Σάντο. Οι εισερχόμενες πτήσεις προέρχονται κυρίως από τη Λισαβόνα και το Πόρτο της Πορτογαλίας, ενώ υπάρχουν και συνδέσεις από άλλες μεγάλες Ευρωπαϊκές πόλεις, αλλά και άλλες χώρες, όπως η Βραζιλία, η Βενεζουέλα και η Νότια Αφρική.
Το αεροδρόμιο του Φουνσάλ δεν είχε ιδιαίτερα καλή φήμη στο παρελθόν, λόγω των μικρού μήκους διαδρόμων του και της θέσης του πάνω σε παράκτιες προσχώσεις. Μέρος της πρόσχωσης υποχώρησε παλαιότερα, ενώ ισχυρά ρεύματα αέρα καθιστούσαν δύσκολη την προσγείωση. Το 1977 προκλήθηκε ένα σοβαρό ατύχημα με 131 νεκρούς, όταν ένα Boeing 727 κατά την προσγείωσή του με αντίξοες καιρικές συνθήκες βγήκε από τον διάδρομο και έπεσε στη θάλασσα.[7] Πρόσφατα, ο βασικός διάδρομος του αεροδρομίου επεκτάθηκε στα 2.480 μ. από 1.800 μ., επιτρέποντας την ασφαλή προσγείωση σε μεγαλύτερα και σύγχρονα αεροσκάφη.
Η συγκοινωνία ανάμεσα στα δύο κεντρικά νησιά, Μαδέρα και Πόρτο Σάντο, πραγματοποιείται είτε με αεροπλάνο είτε με πλοίο, επιτρέποντας και τη μεταφορά οχημάτων. Η επίσκεψη της ενδοχώρας των νησιών είναι επίσης εύκολη, καθώς το οδικό δίκτυο έχει αναπτυχθεί και βελτιωθεί σημαντικά. Γνωστοί με την ονομασία Βία Ράπιντς (Via Rapids), οι δρόμοι κατασκευάστηκαν κατά την οικονομική άνθηση της Πορτογαλίας, και καλύπτουν όλα τα σημαντικά τουριστικά σημεία των νησιών. Οι παλαιότεροι ορεινοί δρόμοι υπάρχουν ακόμα και αποτελούν μία εναλλακτική γραφική επιλογή τουριστικής περιήγησης στο νησί.
Η πρωτεύουσα Φουνσάλ έχει ένα οργανωμένο σύστημα και δίκτυο μέσων μαζικής μεταφοράς. Οργανισμοί αστικών μεταφορών, όπως ο Οράριους ντου Φουνσάλ (Horários do Funchal) που λειτουργεί για περισσότερο από 100 χρόνια, έχουν δρομολόγια σε όλα τα σημεία ενδιαφέροντος στο νησί.
Διοίκηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Επικεφαλής της περιφερειακής κυβέρνησης είναι ο Μιγκέλ Αλμπουκέρκε από τις 20 Απριλίου 2015. Οι πιο πρόσφατες εκλογές διεξήχθησαν στις 24 Σεπτεμβρίου 2023. Ο συνασπισμός "Εμείς είμαστε η Μαδέρα", μεταξύ του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (PSD) και του CDS – Λαϊκού Κόμματος (CDS–PP), κέρδισε τις εκλογές του 2023 με ποσοστό 43% των ψήφων, οχι όμως και την πλειοψηφία των εδρών, μένοντας στις 23 έδρες, χάνοντας την αυτοδυναμία μόλις για μία έδρα.[8]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Επίσημη εκτίμηση πληθυσμού
- ↑ Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις μεγάλες φυσικές καταστροφές στην αυτόνομη περιοχή της Μαδέρας, τη Γαλλία και την Ισπανία europarl.europa.eu
- ↑ Godinho, V. M. Os Descobrimentos e a Economia Mundial, Arcádia, 1965, Vol 1 and 2, Lisboa
- ↑ «MadeiraHelp.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2009.
- ↑ Map of municipalities Αρχειοθετήθηκε 2009-05-01 στο Wayback Machine. at FreguesiasDePortugal.com
- ↑ «Statistics from DRE of Madeira tourism (2008)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 5 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2009.
- ↑ «Funchal Aircraft Disaster of 19 November 1977». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2009.
- ↑ "Sem maioria absoluta, Albuquerque promete solução estável no Parlamento", Público, 24 September 2023. Retrieved 25 September 2023.
