Ταραντέλα
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η ταραντέλα είναι μια ομάδα διαφόρων χορών οι οποίοι χαρακτηρίζονται από γρήγορο και αισιόδοξο ρυθμό, συνήθως σε 6/8 (μερικές φορές 18/8 ή 4/4), που συνοδεύεται από ντέφια. Είναι από τις πιο αναγνωρισμένες μορφές της παραδοσιακής μουσικής της Νότιας Ιταλίας. Το συγκεκριμένο όνομα του χορού ποικίλλει ανάλογα με κάθε περιοχή. Για παράδειγμα αναφέρεται ως ταμουριάτα (ιταλικά tammuriata) στην Καμπανία, πίτσικα (ιταλικά pizzica) στην περιοχή του Σαλέντο της Απουλίας, ταραντέλα Καλαβρίας (στα Ιταλικά Tarantella Calabrese ή Sonu a ballu) στην Καλαβρία. Η ταραντέλα είναι δημοφιλής και στην Αργεντινή.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην ιταλική περιοχή Ταράντο της Απουλίας, το δάγκωμα μιας τοπικής αράχνης - λύκου, που ονομάζεται ταραντούλα, ήταν εξαιρετικά δηλητηριώδες και οδηγούσε το άτομο σε μια υστερική κατάσταση η οποία είναι γνωστή ως ταραντισμός (ιταλικά tarantism). Αυτό έγινε γνωστό ως ταραντέλα. Ο R.Lowe Thompson πρότεινε ότι ο χορός είναι μια επιβίωση από μια διονυσιακή λατρεία στην παρανομία. Ο Τζον Κόμπτον αργότερα αναφέρει ότι η Ρωμαϊκή Σύγκλητος είχε καταστείλει αυτές τις αρχαίες διονυσιακές τελετές. Στο 186 π.Χ. η ταραντέλα επανεμφανίζεται με το πρόσχημα της θεραπείας έκτακτης ανάγκης για τα θύματα της ταραντούλας.
Η παράδοση παραμένει στην περιοχή και είναι γνωστή ως νεοταραντισμός. Πολλοί νέοι καλλιτέχνες, ομάδες και διάσημοι μουσικοί συνεχίζουν να κρατούν ζωντανή την παράδοση αυτή. Η μουσική είναι πολύ διαφορετικού ρυθμού, είναι ταχύτερη αλλά έχει παρόμοιες υπνωτικές επιδράσεις, ιδιαίτερα όταν οι άνθρωποι εκτίθενται στο ρυθμό της για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η μουσική χρησιμοποιείται στη θεραπεία των ασθενών με ορισμένες μορφές κατάθλιψης ή υστερίας και οι επιπτώσεις της στο ενδοκρινικό σύστημα έγιναν πρόσφατα αντικείμενο έρευνας.
Ερωτισμός και ταραντικοί χοροί
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η αρχοντική ερωτική ταραντέλα χορεύεται από ένα ζευγάρι ή ζευγάρια. Είναι μικρής διάρκειας, χαριτωμένη και κομψή. Από την άλλη πλευρά, η θεραπευτική ταραντέλα χορευόταν σόλο από το υποτιθέμενο θύμα που τσιμπήθηκε από "ταραντούλα", διαρκούσε ώρες ή ακόμη και ημέρες. Ωστόσο, άλλες μορφές του χορού ήταν και εξακολουθούν να είναι χοροί ανάμεσα σε ζευγάρια (όχι απαραίτητα ζευγάρια διαφορετικού φύλου) που συνήθως μιμούνται είτε το φλερτ ή έναν αγώνα με σπαθιά. Η σύγχυση φαίνεται να πηγάζει από το γεγονός ότι οι δηλητηριώδεις αράχνες και οι χοροί έχουν παρόμοια ονόματα για την πόλη του Τάραντα.
Ο πρώτος χορός προέρχεται από την περιοχή της Απουλίας και εξαπλώθηκε δίπλα σε κάθε τμήμα του Βασιλείου των δύο Σικελιών. Η Ναπολιτάνικη ταραντέλα είναι ένας χορός ερωτικός που εκτελείται από τα ζευγάρια των οποίων οι "ρυθμοί, μελωδίες, χειρονομίες, και τα συνοδευτικά τραγούδια είναι πολύ διαφορετικά". Χαρακτηρίζεται από πιο γρήγορη και χαρούμενη μουσική. Η προέλευσή του μπορεί να φτάνει σε "μία συγχώνευση του δέκατου πέμπτου αιώνα", μεταξύ του ισπανικού Fandango και του Moresque «ballo di sfessartia». Η «μαγικο-θρησκευτική» ταραντέλα είναι χορός ενός ατόμου, εκτελείται για να θεραπεύσει μέσω του ιδρώτα τα συμπτώματα από το δάγκωμα μιας αράχνης κατά την περίοδο της συγκομιδής (το καλοκαίρι). Ο χορός αυτός χρησιμοποιήθηκε αργότερα ως θεραπεία για τη συμπεριφορά των νευρωτικών γυναικών (Carnevaletto delle Donne).
Ο αρχικός μύθος λέει ότι κάποιος που είχε δαγκωθεί από την ταραντούλα (ή τη Μεσογειακή μαύρη χήρα) έπρεπε να χορεύει σε ένα αισιόδοξο ρυθμό για να ιδρώσει και έτσι να αποβάλει από το σώμα του το δηλητήριο.
Υπάρχουν αρκετά παραδοσιακά μουσικά συγκροτήματα που παίζουν ταραντέλα:
- Cantori di Carpino
- Officina Zoé
- Uccio Aloisi gruppu
- Canzoniere Grecanico Salentino
- Selva Cupina
- I Tamburellisti di Torrepaduli
καθώς και το ελληνικό συγκρότημα
Η ταραντέλα συνήθως παίζεται με ένα μαντολίνο, κιθάρα, ακορντεόν και ντέφια. Χρησιμοποιούνται όμως επίσης φλάουτο, βιολί, τρομπέτα και κλαρίνο.
