գաղել
Armenian
editEtymology
editFrom Old Armenian գաղեմ (gałem).
Pronunciation
editAudio (Eastern Armenian): (file) - (Eastern Armenian) IPA(key): /ɡɑˈʁel/, [ɡɑʁél]
- (Western Armenian) IPA(key): /kɑˈʁel/, [kʰɑʁél]
Verb
edit- to hide, conceal
- Synonym: թաքցնել (tʻakʻcʻnel)
- ca. 1680–1684, Baṙ girg taliani [An Armenian–Italian Dictionary published in Venice] page 12:[1]
- գաղել․ ասքօնտէրէ
- gaġel; askʻōntērē
- գաղել (gaġel) = ascondere
- գաղել․ ասքօնտէրէ
Inflection
edit-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | գաղել (gaġel) | imperfective converb | գաղում (gaġum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | գաղվել (gaġvel) | simultaneous converb | գաղելիս (gaġelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | գաղել (gaġel) | ||||
| aorist stem | գաղ- (gaġ-) | future converb I | գաղելու (gaġelu) | ||||
| resultative participle | գաղած (gaġac) | future converb II | գաղելիք (gaġelikʻ) | ||||
| subject participle | գաղող (gaġoġ) | connegative converb | գաղի (gaġi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | գաղում եմ (gaġum em) | գաղում ես (gaġum es) | գաղում է (gaġum ē) | գաղում ենք (gaġum enkʻ) | գաղում եք (gaġum ekʻ) | գաղում են (gaġum en) | |
| past imperfective | գաղում էի (gaġum ēi) | գաղում էիր (gaġum ēir) | գաղում էր (gaġum ēr) | գաղում էինք (gaġum ēinkʻ) | գաղում էիք (gaġum ēikʻ) | գաղում էին (gaġum ēin) | |
| future | գաղելու եմ (gaġelu em) | գաղելու ես (gaġelu es) | գաղելու է (gaġelu ē) | գաղելու ենք (gaġelu enkʻ) | գաղելու եք (gaġelu ekʻ) | գաղելու են (gaġelu en) | |
| past future | գաղելու էի (gaġelu ēi) | գաղելու էիր (gaġelu ēir) | գաղելու էր (gaġelu ēr) | գաղելու էինք (gaġelu ēinkʻ) | գաղելու էիք (gaġelu ēikʻ) | գաղելու էին (gaġelu ēin) | |
| present perfect | գաղել եմ (gaġel em) | գաղել ես (gaġel es) | գաղել է (gaġel ē) | գաղել ենք (gaġel enkʻ) | գաղել եք (gaġel ekʻ) | գաղել են (gaġel en) | |
| pluperfect | գաղել էի (gaġel ēi) | գաղել էիր (gaġel ēir) | գաղել էր (gaġel ēr) | գաղել էինք (gaġel ēinkʻ) | գաղել էիք (gaġel ēikʻ) | գաղել էին (gaġel ēin) | |
| aorist (past perfective) | գաղեցի, գաղի* (gaġecʻi, gaġi*) | գաղեցիր, գաղիր* (gaġecʻir, gaġir*) | գաղեց (gaġecʻ) | գաղեցինք, գաղինք* (gaġecʻinkʻ, gaġinkʻ*) | գաղեցիք, գաղիք* (gaġecʻikʻ, gaġikʻ*) | գաղեցին, գաղին* (gaġecʻin, gaġin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | գաղեմ (gaġem) | գաղես (gaġes) | գաղի (gaġi) | գաղենք (gaġenkʻ) | գաղեք (gaġekʻ) | գաղեն (gaġen) | |
| past | գաղեի (gaġei) | գաղեիր (gaġeir) | գաղեր (gaġer) | գաղեինք (gaġeinkʻ) | գաղեիք (gaġeikʻ) | գաղեին (gaġein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կգաղեմ (kgaġem) | կգաղես (kgaġes) | կգաղի (kgaġi) | կգաղենք (kgaġenkʻ) | կգաղեք (kgaġekʻ) | կգաղեն (kgaġen) | |
| past | կգաղեի (kgaġei) | կգաղեիր (kgaġeir) | կգաղեր (kgaġer) | կգաղեինք (kgaġeinkʻ) | կգաղեիք (kgaġeikʻ) | կգաղեին (kgaġein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | գաղի՛ր, գաղի՛* (gaġír, gaġí*) | — | — | գաղե՛ք, գաղեցե՛ք** (gaġékʻ, gaġecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չգաղել (čʻgaġel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չգաղած (čʻgaġac) | ||||||
| subject participle | չգաղող (čʻgaġoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ գաղում (čʻem gaġum) | չես գաղում (čʻes gaġum) | չի գաղում (čʻi gaġum) | չենք գաղում (čʻenkʻ gaġum) | չեք գաղում (čʻekʻ gaġum) | չեն գաղում (čʻen gaġum) | |
| past imperfective | չէի գաղում (čʻēi gaġum) | չէիր գաղում (čʻēir gaġum) | չէր գաղում (čʻēr gaġum) | չէինք գաղում (čʻēinkʻ gaġum) | չէիք գաղում (čʻēikʻ gaġum) | չէին գաղում (čʻēin gaġum) | |
| future | չեմ գաղելու (čʻem gaġelu) | չես գաղելու (čʻes gaġelu) | չի գաղելու (čʻi gaġelu) | չենք գաղելու (čʻenkʻ gaġelu) | չեք գաղելու (čʻekʻ gaġelu) | չեն գաղելու (čʻen gaġelu) | |
| past future | չէի գաղելու (čʻēi gaġelu) | չէիր գաղելու (čʻēir gaġelu) | չէր գաղելու (čʻēr gaġelu) | չէինք գաղելու (čʻēinkʻ gaġelu) | չէիք գաղելու (čʻēikʻ gaġelu) | չէին գաղելու (čʻēin gaġelu) | |
| present perfect | չեմ գաղել (čʻem gaġel) | չես գաղել (čʻes gaġel) | չի գաղել (čʻi gaġel) | չենք գաղել (čʻenkʻ gaġel) | չեք գաղել (čʻekʻ gaġel) | չեն գաղել (čʻen gaġel) | |
| pluperfect | չէի գաղել (čʻēi gaġel) | չէիր գաղել (čʻēir gaġel) | չէր գաղել (čʻēr gaġel) | չէինք գաղել (čʻēinkʻ gaġel) | չէիք գաղել (čʻēikʻ gaġel) | չէին գաղել (čʻēin gaġel) | |
| aorist (past perfective) | չգաղեցի, չգաղի* (čʻgaġecʻi, čʻgaġi*) | չգաղեցիր, չգաղիր* (čʻgaġecʻir, čʻgaġir*) | չգաղեց (čʻgaġecʻ) | չգաղեցինք, չգաղինք* (čʻgaġecʻinkʻ, čʻgaġinkʻ*) | չգաղեցիք, չգաղիք* (čʻgaġecʻikʻ, čʻgaġikʻ*) | չգաղեցին, չգաղին* (čʻgaġecʻin, čʻgaġin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չգաղեմ (čʻgaġem) | չգաղես (čʻgaġes) | չգաղի (čʻgaġi) | չգաղենք (čʻgaġenkʻ) | չգաղեք (čʻgaġekʻ) | չգաղեն (čʻgaġen) | |
| past | չգաղեի (čʻgaġei) | չգաղեիր (čʻgaġeir) | չգաղեր (čʻgaġer) | չգաղեինք (čʻgaġeinkʻ) | չգաղեիք (čʻgaġeikʻ) | չգաղեին (čʻgaġein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ գաղի (čʻem gaġi) | չես գաղի (čʻes gaġi) | չի գաղի (čʻi gaġi) | չենք գաղի (čʻenkʻ gaġi) | չեք գաղի (čʻekʻ gaġi) | չեն գաղի (čʻen gaġi) | |
| past | չէի գաղի (čʻēi gaġi) | չէիր գաղի (čʻēir gaġi) | չէր գաղի (čʻēr gaġi) | չէինք գաղի (čʻēinkʻ gaġi) | չէիք գաղի (čʻēikʻ gaġi) | չէին գաղի (čʻēin gaġi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ գաղիր, մի՛ գաղի* (mí gaġir, mí gaġi*) | — | — | մի՛ գաղեք, մի՛ գաղեցեք** (mí gaġekʻ, mí gaġecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
| declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| singular (singulare tantum) | ||||||||
| nominative | գաղել (gaġel) | |||||||
| dative | գաղելու (gaġelu) | |||||||
| ablative | գաղելուց (gaġelucʻ) | |||||||
| instrumental | գաղելով (gaġelov) | |||||||
| locative | գաղելում (gaġelum) | |||||||
| definite forms | ||||||||
| nominative | գաղելը/գաղելն (gaġelə/gaġeln) | |||||||
| dative | գաղելուն (gaġelun) | |||||||
| 1st person possessive forms (my) | ||||||||
| nominative | գաղելս (gaġels) | |||||||
| dative | գաղելուս (gaġelus) | |||||||
| ablative | գաղելուցս (gaġelucʻs) | |||||||
| instrumental | գաղելովս (gaġelovs) | |||||||
| locative | գաղելումս (gaġelums) | |||||||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||||||
| nominative | գաղելդ (gaġeld) | |||||||
| dative | գաղելուդ (gaġelud) | |||||||
| ablative | գաղելուցդ (gaġelucʻd) | |||||||
| instrumental | գաղելովդ (gaġelovd) | |||||||
| locative | գաղելումդ (gaġelumd) | |||||||
References
edit- ^ Orengo, Alessandro (2019) “Il ԲԱՌ ԳԻՐԳ ՏԱԼԻԱՆԻ Un dizionario armeno-italiano del XVII secolo”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 219
Further reading
edit- Sargsyan, Artem et al., editors (2001–2012), “գաղել”, in Hayocʻ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), Yerevan: Hayastan
Old Armenian
editVerb
editգաղել • (gałel)
- infinitive of գաղեմ (gałem)