कर्तृ
Sanskrit
editAlternative scripts
editAlternative scripts
- কৰ্তৃ (Assamese script)
- ᬓᬃᬢᬺ (Balinese script)
- কর্তৃ (Bengali script)
- 𑰎𑰨𑰿𑰝𑰴 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀭𑁆𑀢𑀾 (Brahmi script)
- ကရ်္တၖ (Burmese script)
- કર્તૃ (Gujarati script)
- ਕਰ੍ਤ੍ਰ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑌰𑍍𑌤𑍃 (Grantha script)
- ꦏꦂꦠꦽ (Javanese script)
- 𑂍𑂩𑂹𑂞𑃂 (Kaithi script)
- ಕರ್ತೃ (Kannada script)
- កត៌្ឫ (Khmer script)
- ກຣ຺ຕ຺ຣິ (Lao script)
- കര്തൃ (Malayalam script)
- ᡬᠠᡵᢠᡵᡳ (Manchu script)
- 𑘎𑘨𑘿𑘝𑘵 (Modi script)
- ᢉᠠᠷᢐᠷᠢ (Mongolian script)
- 𑦮𑧈𑧠𑦽𑧖 (Nandinagari script)
- 𑐎𑐬𑑂𑐟𑐺 (Newa script)
- କର୍ତୃ (Odia script)
- ꢒꢬ꣄ꢡꢺ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆫𑇀𑆠𑆸 (Sharada script)
- 𑖎𑖨𑖿𑖝𑖴 (Siddham script)
- කර්තෘ (Sinhalese script)
- 𑩜𑩼 𑪙𑩫𑩙 (Soyombo script)
- 𑚊𑚤𑚶𑚙 (Takri script)
- கர்த்ரி (Tamil script)
- కర్తృ (Telugu script)
- กรฺตฺฤ (Thai script)
- ཀ་རྟྲྀ (Tibetan script)
- 𑒏𑒩𑓂𑒞𑒵 (Tirhuta script)
- 𑨋𑨫𑩇𑨙𑨼𑨉 (Zanabazar Square script)
Etymology
editFrom कृ (kṛ, “to do; to make”, root) + -तृ (-tṛ, agent suffix) with guṇa. Compare Latin creātor.
Pronunciation
editNoun
editकर्तृ • (kartṛ́) stem, m or f or n
- maker; doer; agent; author (one who does, makes, or acts)
- (grammar, in the masculine) the agent of an action; the active noun; the subject
- Antonym: कर्मन् (karman, “grammatical object; patient”)
Usage notes
edit- As "doer/maker/creator of ..." etc, it is used with the genitive or accusative case. It can also form compounds.
- This agent noun serves as the stem for the periphrastic future tense of the verb root कृ (kṛ).
- सा कर्ता । ― sā kartā. ― She will do.
Declension
editMasculine ṛ-stem declension of कर्तृ (kartṛ́) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कर्ता kartā́ |
कर्तारौ / कर्तारा¹ kartā́rau / kartā́rā¹ |
कर्तारः kartā́raḥ |
Vocative | कर्तः kártaḥ |
कर्तारौ / कर्तारा¹ kártārau / kártārā¹ |
कर्तारः kártāraḥ |
Accusative | कर्तारम् kartā́ram |
कर्तारौ / कर्तारा¹ kartā́rau / kartā́rā¹ |
कर्तॄन् kartṝ́n |
Instrumental | कर्त्रा kartrā́ |
कर्तृभ्याम् kartṛ́bhyām |
कर्तृभिः kartṛ́bhiḥ |
Dative | कर्त्रे kartré |
कर्तृभ्याम् kartṛ́bhyām |
कर्तृभ्यः kartṛ́bhyaḥ |
Ablative | कर्तुः kartúḥ |
कर्तृभ्याम् kartṛ́bhyām |
कर्तृभ्यः kartṛ́bhyaḥ |
Genitive | कर्तुः kartúḥ |
कर्त्रोः kartróḥ |
कर्तॄणाम् kartṝṇā́m |
Locative | कर्तरि kartári |
कर्त्रोः kartróḥ |
कर्तृषु kartṛ́ṣu |
Notes |
|
Feminine ṛ-stem declension of कर्तृ (kartṛ́) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कर्ता kartā́ |
कर्तारौ / कर्तारा¹ kartā́rau / kartā́rā¹ |
कर्तारः kartā́raḥ |
Vocative | कर्तः kártaḥ |
कर्तारौ / कर्तारा¹ kártārau / kártārā¹ |
कर्तारः kártāraḥ |
Accusative | कर्तारम् kartā́ram |
कर्तारौ / कर्तारा¹ kartā́rau / kartā́rā¹ |
कर्तॄः kartṝ́ḥ |
Instrumental | कर्त्रा kartrā́ |
कर्तृभ्याम् kartṛ́bhyām |
कर्तृभिः kartṛ́bhiḥ |
Dative | कर्त्रे kartré |
कर्तृभ्याम् kartṛ́bhyām |
कर्तृभ्यः kartṛ́bhyaḥ |
Ablative | कर्तुः kartúḥ |
कर्तृभ्याम् kartṛ́bhyām |
कर्तृभ्यः kartṛ́bhyaḥ |
Genitive | कर्तुः kartúḥ |
कर्त्रोः kartróḥ |
कर्तॄणाम् kartṝṇā́m |
Locative | कर्तरि kartári |
कर्त्रोः kartróḥ |
कर्तृषु kartṛ́ṣu |
Notes |
|
Neuter ṛ-stem declension of कर्तृ (kartṛ́) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कर्तृ kartṛ́ |
कर्तृणी kartṛ́ṇī |
कर्तॄणि kartṝ́ṇi |
Vocative | कर्तृ / कर्तः kártṛ / kártaḥ |
कर्तृणी kártṛṇī |
कर्तॄणि kártṝṇi |
Accusative | कर्तृ kartṛ́ |
कर्तृणी kartṛ́ṇī |
कर्तॄणि kartṝ́ṇi |
Instrumental | कर्तृणा kartṛ́ṇā |
कर्तृभ्याम् kartṛ́bhyām |
कर्तृभिः kartṛ́bhiḥ |
Dative | कर्तृणे kartṛ́ṇe |
कर्तृभ्याम् kartṛ́bhyām |
कर्तृभ्यः kartṛ́bhyaḥ |
Ablative | कर्तृणः kartṛ́ṇaḥ |
कर्तृभ्याम् kartṛ́bhyām |
कर्तृभ्यः kartṛ́bhyaḥ |
Genitive | कर्तृणः kartṛ́ṇaḥ |
कर्तृणोः kartṛ́ṇoḥ |
कर्तॄणाम् kartṝṇā́m |
Locative | कर्तृणि kartṛ́ṇi |
कर्तृणोः kartṛ́ṇoḥ |
कर्तृषु kartṛ́ṣu |
References
edit- Apte, Vaman Shivram (1890) “कर्तृ”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
- Monier Williams (1899) “Kartṛí”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 257/3.
Categories:
- Sanskrit terms belonging to the root कृ
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from the Proto-Indo-European root *kʷer-
- Sanskrit terms suffixed with -तृ
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit feminine nouns
- Sanskrit nouns with multiple genders
- Sanskrit neuter nouns
- sa:Grammar
- Sanskrit terms with usage examples
- Sanskrit ṛ-stem nouns