człek

Old Polish

Etymology

Syncopic form of człowiek. First attested in 1399.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡ʃʲɫɛk/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡ʃʲɫɛk/

Noun

człek m animacy unattested

1. (attested in Lesser Poland) man, human

   Synonym: człowiek

   • 1901 [1423], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume II, Radom, Sandomierz, Opoczno, page 302:

     Sulyma ne gest slodzegem..., ale gest dobry czlek yako gyni

     [Sulima nie jest złodziejem..., ale jest dobry człek jako jini]

2. (attested in Greater Poland) subject; peasant

   Synonym: człowiek

   • 1887, 1889 [1399], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume II, number 779, Pyzdry, Gniezno, Kościan:

     Swadczimi, kedi zødal Jaroslaw v Paska praua na Paula, a on wtenczass gego czlekem ne bil

     [Świadczymy, kiedy żądał Jarosław u Paszka prawa na Pawła, a on w ten czas jego człekiem nie był]

Derived terms

(adjective):

• człeczy

Related terms

(adjectives):

• człowiecki
• człowieczeński
• człowieczy

(adverb):

• człowiecznie

(nouns):

• człowiectwo
• człowieczeństwo
• człowiek
• osłoczłowiek

Descendants

• Polish: człek
• Silesian: człek

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “człek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish człek. By surface analysis, syncopic form of człowiek.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈt͡ʂwɛk/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈt͡ʂɫɛk/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛk
• Syllabification: człek

Noun

człek m pers

1. (archaic or humorous or literary) man, human, human being; person

   Synonym: człowiek

2. (colloquial) used to refer to oneself instead of ja

   Synonyms: człowiek, ja

Declension

Declension of człek

	singular	plural
nominative	człek	człeki
genitive	człeka	człeków
dative	człekowi	człekom
accusative	człeka	człeków
instrumental	człekiem	człekami
locative	człeku	człekach
vocative	człeku/człecze	człeki

Derived terms

(adjective):

• człekokształtny

(interjections):

• człecze
• człeku

Further reading

• człek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• człek in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “człek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “CZŁEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2013 April 19
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “człek”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “człek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “człek”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 392
• człek in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego