Nova uniotraktato
La Nova Unia Traktato (ruse Новый союзный договор) estas projekto de traktato, kiu anstataŭus la Traktaton pri kreado de Sovetunio, subskribitan en 1922, por savi kaj reformi Sovetunion. La subskriba ceremonio de la traktato inter RSFSR kaj iuj aliaj sindikataj respublikoj estis planita por la 20-a de aŭgusto 1991, sed la tagon antaŭ ol ĝi estis malhelpita de la aŭgusta puĉo. La preparado de ĉi tiu traktato estis konata kiel la procezo Novoogarevsky, nomita laŭ Novo-Ogaryovo, la registara bieno, pri kiu oni laboris pri la dokumento, kaj kie la prezidanto de Sovetunio kaj ĝenerala sekretario de la PCUS Mi Miĥail Gorbaĉov parolis kun la gvidantoj de la unio. respublikoj.
Prahistorio
[redakti | redakti fonton]Tutsovetia referendumo pri restigo de Sovetunio
[redakti | redakti fonton]La 17-an de marto 1991 okazis la tutsovetia referendumo pri restigo de Sovetunio. La majoritato voĉdonis por restigo. 6 respublikoj (Litovio, Latvio, Estonio, Kartvelio, Armenio kaj Moldavio) nuligis referendumon en siaj teritorioj.
USS-federacio
[redakti | redakti fonton]Aŭgusta puĉo (ruse Августовский путч) estis klopodo de puĉo nome de ŝtatrenverso (alivorte malsukcesa puĉo) fare de Sovetiaj altpostenuloj kaj politikistoj kontraŭ Gorbaĉov. La 18-an aŭgusto 1991, la grupo de puĉistoj deklaris sin la Ŝtata Komitato pri Krizostato (mallonge: ŜKK; ruse Государственный комитет по чрезвычайному положению, mallonge ГКЧП, GKĈP) planis forigon de Gorbaĉov kaj nuligon de nova unia traktato. Sed multaj Sovetiaj civitanoj kaj respublikoj protestis kontraŭ puĉistoj, do la puĉo fiaskis post tri tagoj. Fiasko de la puĉo finis ekzistadon de la centra registaro, kio rapidigis disfalon de Sovetunio.