Freiberg (Saksio)

Freiberg
Freiberg (Saksio) (Germanio) DEC
granda distrikturbo • minejurbo • urba komunumo de Germanio • ĉefurbo de distrikto en Germanio
Ĝemelurboj Nes Ciona • Clausthal-Zellerfeld • Amberg • Darmstadt • Delft • Gentilly • Příbram • Wałbrzych / Waldenburg vd
Administrado
Federacia lando	Saksio
Distriktaro	Distriktaro Chemnitz (ĝis ties malfondo en 2012)
Distrikto	Distrikto Centra Saksio
Urborajtoj	Urbo (Stadt)
Telefona antaŭkodo	+49 3731
Poŝtkodo	D-09599
Aŭtomobila kodo	FG
Oficiala Municipokodo	14522180
Politiko
Komunumestro	Bernd-Erwin Schramm
Adreso de la administrejo	Obermarkt 24 09599 Freiberg
Demografio
Loĝantaro	40485 (stato 2022-12-31) [fonto: landa statistika oficejo]
Geografio
Geografia situo	50° 55′ N, 13° 21′ O (mapo)50.91194444444413.342777777778
Alto super la marnivelo	412 m
Areo	48,05 km²
Oficiala retejo	https://www.freiberg.de/

Situanta inter Dresdeno kaj Chemnitz, je la norda rando de la Ercmontaro, Freiberg estas moderna urbo kun vigla historio kaj grandaj tradicioj. Kvankam la lasta minejo fermiĝis en 1969, en ĉiu angulo de la antikva urbocentro ankoraŭ videblas la spuroj de la iama minado. Bergakademie (= minista akademio), fondita en 1765, evoluis al moderna teknika universitato.

Freiberg estas la administra centro de la distrikto Centra Saksio, kreita la 1-an de aŭgusto 2008 - antaŭe ĝi estis la centro de pli malgranda administra unuo, laŭ la urbo nomata distrikto Freiberg. Fine de decembro 2022 la urbo havis 40485 loĝantojn.

Historio

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Historio de Freiberg.

Post trovo de arĝenta erco 1168 ĉe la vilaĝo Christiansdorf ekkreskis minista setlejo, kiu ricevis urbajn rajtojn verŝajne en la jaro 1186. Ĝis ĉirkaŭ 1220 aldoniĝis laŭplane konstruita "Supra Urbo" kaj urbomuro. Sur la ekonomia bazo de la minado Freiberg rapide evoluis je riĉa kaj laŭ tiama skalo popoloza urbo (ĉirkaŭ 5.000 loĝantoj en 1300).

Evoluo de la nombro de loĝantoj

1870 ĉ. 21.600 1880 ĉ. 25.300 1885 ĉ. 26.000 1890 ĉ. 29.000 1905 ĉ. 30.600 1910 ĉ. 36.200

1946 42.278 1966 ĉ. 48.400 1972 50.549 1984 50.964 1988 ĉ. 51.600 2002 44.533

Personoj rilataj al Freiberg

• Abraham Gottlob Werner, tersciencisto
• Alexander von Humboldt, natursciencisto
• Aŭgusto, princo-elektisto
• Clemens Winkler, ĥemiisto
• Eduard Johnson, regionhistoriisto, filologo kaj ĵurnalisto
• Ferdinand Reich, ĥemiisto
• Friedrich Mohs, mineralogo
• Gustav Eduard Benseler, filologo
• Leopold von Buch, tersciencisto
• Miĥail Lomonosov, poeto kaj sciencisto
• Morico (Saksio), princo-elektisto
• Novalis, poeto
• Theodor Körner, poeto
• Theodor Richter, ĥemiisto

Vidindaĵoj

• La urba katedralo
• Tersciencaj Kolektaĵoj
• restaĵoj de la Urba Muro
• Kastelo Freudenstein
• Muzeo pri la historio de la urbo kaj de la minekspluato
• Naturscienca Muzeo
• La minejo "Himmelfahrt Fundgrube", kiu ofertas gvidadojn subterajn
• Preĝejo Sankta Nikolao (Nikolaikirche)

Vidu ankaŭ

• Templo de Freiberg

Eksteraj ligiloj

• oficiala retejo (germane)
• informoj pri la urbo kaj turismaj eblecoj en germana lingvo Arkivigite je 2007-09-28 per la retarkivo Wayback Machine
• Informoj pri la paroĥa komunumo Petri-Nikolai en Esperanto Arkivigite je 2016-03-05 per la retarkivo Wayback Machine