Autorrescate PDF
Autorrescate PDF
Autorrescate PDF
SEGURIDAD EN BARRANCOS
Crédito 6
APUNTES DE AUTORRESCATE
Apuntes en Castellano
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina 1 de 1. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte I Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
- Reconocer el riesgo:
- Redundancia:
- Material:
- El material que utilizamos ha de ser el adecuado para la actividad por lo tanto tiene
que estar dentro de los parámetros que marquen las normativas EPI ( Equipos de
Protección Individual ). Estos están sometidos a unas normas EN en
función del uso y la actividad.
- Formación y técnica:
- Una mejor formación y una mejor técnica nos permite reconocer y evitar los
peligros por el hecho de tener más conocimientos al respecto.
- Con más formación y más nivel técnico también hacemos actividades con más riesgo
por tanto con más posibilidades de tener un accidente. A menudo los accidentes
graves ocurren a participantes expertos simplemente porqué tal y como hemos
comentado como concepto general están más expuestos a los factores que hacen
crecer el peligro de sufrir un accidente ( ver punto 0 – Conceptos Generales).
- Está en nuestras manos hacer todas aquellas actuaciones que sirvan para
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
P.A.S.
- 1 MANTENER LA CALMA
- 2 VALORAR LA SITUACIÓN
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
- BOTIQUÍN MÍNIMO:
- LIMPIEZA DE HERIDAS:
- ANTISÉPTICO – ( CRISTALMINA®)
- GASAS Y GUANTES ESTERILES
- VENDAS COMPRESIVASYI ESPARADRAPO
- GASA ENGRASADA PARA QUEMADURAS (Linitul®)
- VARIOS:
- MANTA TÉRMICA
- TIJERAS Y PINZAS
- TIRITAS, COMPEED®…..ETC…
TIPOS DE ACCIDENTE:
- Esguinces
- Roturas musculares
- Mareos
- Fatiga, falta de fuerzas
- Deshidratación
- Hipotermia leve
- Fracturas
- Dislocación de extremidades
- Golpe de calor
- Hipotermia
- Paro cardíaco…..
Probablemente los accidentes leves los podremos resolver con nuestros medios la mayoría de
casos.
En los accidentes graves necesitaremos la ayuda externa del grupo de rescate organizado.
AVISO DE ACCIDENTE:
- LLAMAR AL 112
- CONDICIONES METEO
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
- No tener prisa.
- Cabos de anclaje
- Descensor
- Autobloqueante ( cordino machard )
- 2 mosquetones HMS con seguro
- cinta de 120
- cinta exprés
- navaja
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Normalmente es un valor entre 0 i 2. Es un valor referencial que sirve para optimizar y adecuar
la resistencia del material.
Estos valores de referencia se obtienen mediante unas pruebas que el material ha de superar.
Tiene una relación exponencial directa con la energía que se genera en una caída: cuanto más
alto es el factor más energía. Per tanto siempre tendremos de procurar que este factor sea el
menor posible.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
La podemos definir como la fuerza que se acaba transmitiendo a una persona que esté al final
de la cadena de seguridad en una caída. O sea al final de la cuerda.
Cuanto más bajo es el valor, mayor capacidad de absorción de energía tendrá la cuerda.
Son las que se utilizan en escalada ya que tienen una fuerza de choque máxima muy
baja y por lo tanto son capaces de soportar varias caídas de factor máximo.
- Uso SIMPLE
- Uso DOBLE
- BESSONES
- Tipo A ( mayor resistencia – uso profesional ). Son las más adecuadas para la
práctica del guiado de grupos porqué permiten la utilización en simple.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Fundamento técnico de gran importancia a tener en cuenta en las diferentes situaciones para
poder valorar la cantitad de carga.
Hay que tener en cuenta el efecto multiplicador o divisor de fuerzas que puede tener la polea
en función de como se utilice.
0.4.5.- TRIANGULACIONES.
Las utilizamos para repartir la carga de manera equitativa sobre dos puntos. En función del
ángulo resultante hay que tener en cuenta que la carga resultante sobre los anclajes tendrá un
efecto multiplicador.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
0.4.6.- NUDOS.
Hay que tener en cuenta el efecto que producen sobre las cuerdas:
- La resistencia residual pasará a ser la resistencia real. Por ejemplo un nudo simple implica
que la resistencia residual de la cuerda pasará a ser del 50%. Esto quiere decir que si una
cuerda tiene una resistencia a la rotura de 1.000 kn con un nudo simple esta se romperá a los
500 kn.
- Cuanta más cuerda se utilice para la realización del nudo mayor resistencia residual tendrá.
Por ejemplo el nudo de 8 deja mayor resistencia residual a una cuerda ( 70% ) que el nudo
simple ( 50% ).
- Otro factor que influye en la resistencia residual es si los nudos están bien peinados. En este
caso los nudos bien peinados y acabados confieren mayor resistencia residual a la cuerda.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Similar al anterior pero los retornos de la cuerda los hacemos con una cuerda
auxiliar (4 o 5 metros), así facilitamos la recolocación de los bloqueadores. La
diferencia entre el simple y el doble sólo es que el simple va fijado a la reunión
y el doble al bloqueador.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
1.1.4. - PASABLOC
2 1
1.- Nudo romano. Nudo direccional. Este nudo ha de soportar mucha carga.
2.- Para facilitar el aprovechamiento de la distancia de la cuerda útil una vez se haya comido
toda la cuerda el sistema, aquí podemos hacer un dinámico fugado con tal de optimizar la
recogida de cuerda.
- Con un bloqueador de pinza ( sin dientes, tipo grigri ) y tensando con polispasto.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Nos ayudarán a pasar la carga de un lugar a otro. Esta maniobra es básica para liberar la
tensión de un sistema bloqueado o pasar un nudo por un descensor. Básicamente son:
NOTA: El machard no es una herramienta fiable para dejar toda la carga, por tanto
siempre tendremos de contra-asegurar el sistema con un nudo de seguridad.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
El rápel es aquella maniobra que me permite descender por una vertical con
autonomía.
En situaciones de autorrescate nos encontraremos dos maniobras básicas que
hay que conocer: pasar un nudo cuando estamos rapelando o bajar por la
cuerda tensa.
1. Llegar al nudo y asegurarse por debajo con nudo fijo con una cabo de
anclaje.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
SISTEMA CLÁSICO:
1.- Llegar al nudo y asegurarse por debajo con un nudo fijo en un cabo de anclaje.
3.- Con la ayuda de un pedal ( al descensor, al nudo, al machard...) fijarnos al machard con un
mosquetón directo al anillo ventral del arnés.
6.- Con la ayuda del pedal ( al machard o al nudo ) liberar el mosquetón del machard y con
cuidado pasar la carga al descensor.
7.- Recuperar el machard, liberar el nudo fijo del anclaje y continuar bajando.
SISTEMA RECUPERABLE:
1. Llegar al nudo y asegurarse por debajo con nudo fijo en un cabo de anclaje.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
• Utilizando un sistema de
mosquetones cruzados. No
siempre es efectivo pues los
mosquetones deben ser
anchos.
• Con un Valdostano. Es el
sistema más eficiente, hay
que reforzarlo con un sacaremos dos hebras del
maixard por encima y colocar alma para que quede la
un sistema de freno de cuerda más flexible. El
mosquetones en el anclaje al descenso lo provocamos
arnés. Para la fabricación del arrastrando el nudo por la
cordino valldostano cuerda, por lo tanto debe ser
necesitaremos un trozo de muy suave.
cuerda dinámica de 10/11
mm de 2,5 mts al cual le
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Ocho a la italiana con pedal por enzima Dos bloqueadores alargados con pedal por
debajo
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
• Maniobras en cabecera.
• Evacuaciones y traslados.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Habrá que tener en cuenta el estado del herido para valorar si se puede
arrastrar por la vertical o si hay que montar un sistema que lo aleje de la pared,
tipo tirolina.
El contrapeso, con un polifreno será la maniobra más efectiva por regla general
si sólo hay un socorrista y la trayectoria de la cuerda en la vertical es limpia.
Podemos utilizar también los polipastos, sobre todo cuando hay rozamiento de
la cuerda en la pared. Habrá que valorarlo en cada caso.
2.3.1. - CONTRAPESO
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
2.3.2. - POLIPASTOS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
una vertical acuática, habrá que actuar con la máxima rapidez para minimizar
el riesgo de ahogamiento.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Pas 1 i 2 Pas 3
Pas 4
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
1.- Unir los puntos de la R con una cinta y hacer una triangulación con un punto
central.
2.- Polifreno al punto central de la R nueva. Mejor si lo hacemos con polea.
3.- Hacer un contrapeso con un balancín tirando entre la R nueva i la R vieja.
4.- Una vez ganamos cuerda podemos sustituir el balancín por un 8 a la italiana o un
machard para hacer un contrapeso normal.
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Dos casos: Con cuerda auxiliar o por la misma cuerda del accidentado (tensa)
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán
CRÈDIT 6 - SEGURETAT EN BARRANCS
3. - SOCORRO ORGANIZADO
Codi: M/apunts. Versió 2.0. Pàgina de 33. Data doc.:30/03/12. Entrada en vigor: Setembre 2012.
Elaborat: Cap Dep.CCFF. Revisat: Coord. Qualitat. Aprovat: Director.
Documentació elaborada per Joan Belmonte i Óscar Alemán