Taller Poqomchi Librito Corregido
Taller Poqomchi Librito Corregido
Taller Poqomchi Librito Corregido
am
Jal mazorca
am araña
sas espeso
tap cangrejo
pak anona
chaj ocote / pino
rax verde
las gallo
e
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 1
emel
emel olla de barro
mesej barrer
ehis diente
kapeh café
helik tendido
pehr página
ikej hacha
ikom
Ikom tinaja
Nim grande
Inup ceiba
Imul conejo
Isis tamalito de elote
oqis
oqis pie
ojik ir
okik entrar
poh luna
lol frijol grande
kow duro
l p o h p A a t s
o s m i l O j t w
l n i m o Q i s t
u p o o c H r a x
l k i k o W
rum
tulul banano
uhq corte
mux nadar
rum jocote
kutuj tirar
jul hoyo
. Qasik’ eh qakotej riij taqeh q’orik iruk’am “a” “e” “i” “o” “u” wilkeeb’ chi
paam i kajtz’u’k, wilik i wilkeeb’ pan pa’lik eh pan yoklik.
l o L e a m r s p r
s a S t i m u l m e
m i K o m r m t a s
i r N m s e m e l i
l u O p s h t r s o
o q I s a i s e p u
j n P l j s a r l x
t u L u l t x t i v
1.______________________________
2.______________________________
3.______________________________
4._____________________________
5._____________________________
6._____________________________
7._____________________________
8._____________________________
9._____________________________
10.____________________________
l
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 7
lamunix
Las gallo
lol piloy
lamunix limón
lah chichicaste
laaw llave
wilik hay / está
tap
tap cangrejo
tilul banano
tuut señora
patux pato
tinamit pueblo
s
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 9
sinik
sinik hormiga
mees gato
las gallo
sas espeso
Lus Lucia
m
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 10
meexa
Am araña
ixiim maiz
imul conejo
nim grande
mees gato
pehpem mariposa
Frases:
Oraciones:
Oraciones:
wilik jenaj kar pan nimha’. Hay un pez en el rio.
noq xoj i tuut. La señora se fue temprano.
najt wilik i nupaat. Mi casa esta lejos.
ACTIVIDAD NO. 2
Instrucciones: une con una línea cada dibujo con su respectivo nombre.
Nik´ je rub´anarik: cha juch´ re jeh i rub´ihnal, ruuk´ i rehtaleel.
tap
lamunix
tilul
las
imul
mees
tik
r
Ismaal cabello
Rik Ricardo
Mar María
Kar pez
Rax verde
Rum jocote
Frases:
Chaam i ismaal. El cabello
rismaal
abundante.
Rax i rum. El jocote verde.
Nim i raxtulul. El injerto grande.
iwan
iwam milpa
Piliw piloy tierno y blanco
Iwik siembra
Kow duro
Kikow cacao
War embrujar
wilik esta, hay
Frases:
Nim palaw mar grande
Oraciones:
k amani k
Ka ke ki ko ku (sustituye a ca co cu / que qui / español)
Kamanik trabajar
Kaway caballo
Kimik morir
Kixlaan gallina
Kok tortuga
Kuuk ardilla
Kulk taza
keej venado
FRASES:
ORACION:
jal
jal mazorca
jul agujero
jojol costilla
jenaj uno
junlaj once
frases:
Nim i jal. La mazorca grande
Jenaj jul. Un agujero
Junlaj i jal. Once mazorcas
Oracion:
Junlaj i jal wilik nah chakach. Hay once mazorcas en la canasta.
Jenaj i mees wilik pan jul. Hay un gato en el hoyo.
puneet
Puneet sombrero
piliw piloy tierno y blanco
palaw mar
pajwal balanza
poh luna
pak anona
chikop animal
ponik llegar
pixp tomate
Frase:
Nupuneet mi sombrero
Rax i pak anona verde.
Oraciones:
Wilik rupuneet i Rik. Ricardo tiene sombrero.
Jenaj i chikop wilik pan iwan. En la milpa hay un animal.
Inponik pan tinamit i Mar. María llega al pueblo.
Irupaj i pixp i Lus. Lucía pesa el tomate.
_________________ _________________
_________________ ________________
________________ __________________
k away
Yak negocio
Kuyuj perdonar / soportar.
Kamay caballo
Yoklik acostado
Yolik ligoso / resbaloso
Ruy Rubén
Pinay Delfina
Tuwey señora / doña
Frase:
Nim i kaway El caballo es grande.
Yolik wach i kulk. La Taza esta ligosa.
Oraciones:
Re’ Pinay wirik pan paat. Delfina se durmió en la casa.
Xkimik jenaj i kaway. Murió un caballo.
Xwirik i Ruy. Rubén se durmió.
Yoklik i Pinay. Delfina está acostada.
ch
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 19
cha kach
Chaj pino/ocote
Chikop animal
Chopoj agarrar
Chupuj apagar
Pachach cucaracha
Kalich Carlos
Frase:
Jenaj chaj Un pino
Nim i pachach La cucaracha grande.
Holohik i chakach. La canasta bonita.
Oraciones:
Wilik jenaj pachach pan chakach.
Hay una cucaracha en la canasta.
Re’ Ruy xichop jenaj chikop. Rubén atrapo un animal.
tz
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 20
j
tzojtzoj chinchin
tzilinik sonar
tzuhr gota
tzunlik sentado
tzuktzuk enredado
potzpotz esponjoso
latzlatz pegajoso
Frases:
Jenaj tzhur i kapeh. Una gota de café.
Rax i tzojtzoj. El chinchín es verde.
Oraciones:
Holohik intzilinik i tzojtzoj. El chinchín suena bonito.
Tzunlik imul. El conejo esta sentado.
x
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 21
pixp
Pixp tomate
Xam atrás, ultimo
Xej baile
Rax verde
Xejej bailar con ritmo
Taxaaj arriba / cielo
Paxik se quebró
Frase:
Rax i pak La anona verde.
Nim i pixp El tomate grande.
Rax i pixp El tomate verde.
Oraciones:
Xam xponik winaq. El hombre llegó de ultimo.
Xokik pan paat i tuut. La señora entra en la casa.
Paxik i xun. La olla se quebró.
ACTIVIDAD No. 04
SOPA DE LETRA CON GRAFÍAS CH, TZ, X, Y.
En la siguiente sopa de Letras, encuentre las palabras y luego enciérrelos en
un círculo.
c h i i m tz x y t x
h h y u u q’ o u z u
a q a l n s h k o u
m t s k y o t y j n
a m x a a r i a t o
a p a j a c y a z o
r k x b r l h k o w
y o k a a b’ e a j t
aa
ee
k
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 24
k eej
Keej venado
meem mudo
lameet botella
teew aire
ikaanb’ees tío
b’eeh camino
chee’ palo
weex pantalón
puneet sombrero
eew ayer
Oraciones:
ii
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 25
chiina
chiina naranja
ixiim maíz
tumiin dinero
iis camote
iik chile
juneliik siempre
Siin Jacinto
riij cáscara
Iih maam nietos
chiim matate
Oraciones:
Re’ kii´chiina wilik pan paat. La naranja es dulce.
Re’ rex riij iik wilik pan chiim. El chile verde está en el matate.
Re’ iis wilik xelak iwan. El camote esta entre la milpa.
Re´ Siin xutik rixiim. Jacinto sembró su maíz.
oo
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 26
ooj
ooj aguacate roox tercero
oom malanga yakool comerciante
poom copal hoop agujeriado
pooch tamalito de masa Toon Antonio
xejool bailarín
Oraciones:
Wilik ooj pan chiim. En el matate hay aguacate.
Xooj kamanoom i Toonl. Antonio fue a trabajar.
Aj yakook i jaaw . El señor es comerciante
soon._________________________________________________________
pooq_________________________________________________________
oow__________________________________________________________
kamanoom___________________________________________________
uu
Oraciones:
ACTIVIDAD: En la siguiente sopa de letras, encierra las palabras que encuentre en forma
vertical y horizontal. Luego escribe sobre las líneas las palabras encontradas.
. Qasik’ eh qakotej riij taqeh q’orik iruk’am “aa” “ee” “ii” “oo” “uu”
wilkeeb’ chi paam i kajtz’u’k, wilik i wilkeeb’ pan pa’lik eh chi q’e’lik.
i I s e a m r s p r
m I k o m v m t a s
i R n m e e s h t i
l U o p s h t r s o
o O j s a i s e p u
j N p l j s a r l x
t U l u l t x t i v
1.______________________________ 2._________________________________
3.______________________________ 4. ________________________________
5.______________________________ 6. ________________________________
7._____________________________ 8. ________________________________
ACTIVIDAD No.5: escribe en los espacios en blanco, los nombres de cada una
de las figuras.
Oraciones:
Re’ chee’ wilik chi’ nimha’. El árbol está a la orilla del río.
Wilik wi´k pan chakach. La tortilla está en el canasto.
Wilik rusii´ i Waan. Juan tiene leña.
Se’eel wach i tuut . La señora es sonriente.
Aj kemol po’t i tuut. La señora es tejedora de güipiles
Oraciones:
Holohik i poh wilik pan taxaaj.
Inrupunik i pehpem nah suun. La mariposa vuela sobre el girasil.
Xutik i kapeh i maam. Sembró café el abuelo.
Wilik jenaj pahar chupam paat.
Hay un zorrilo dentro de la casa.
Nah meexa wilik i huuj .El libro está sobre la mesa.
ahq
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 32
ahq cerdo
ixoq mujer
winaq hombre
qamaam nuestro abuelo
qatuut nuestra madre
iqal mañana
Poqomchi’ Poqomchi’
Kaq rojo
Saq blanco
ch'
ch'oop
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 33
ch’oop piña juch’ firma / rayar
ch’am ácido ch’aak carne/ lomo
muuch chipilín Ch’umiil estrella
ch’ooh ratón ch’uy pedazo
puch’destripado ch’umaah guisquil
piich’ pájaro carpintero
ch’iit horcón, cuña
Oraciones:
Re´ ch’ umiil wilik pan taxaaj. La estrella está en el cielo.
Re’ piich’ rupinik pan taxaaj. El pájaro carpintero voló hacia arriba.
xuchop i ch’ooh i mees . El gato atrapó al ratón.
Re’ ruchi’ i paat xtoq.
Xutik ruch’oop i jaaw. El señor sembró piña.
b'
b'eeh
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 34
b’eeh camino wuquub’ siete
aab’ hamaca lajeeb’ diez
rab’ tamal kab’laj doce
b’uuch nixtamal kijib’ cuatro
k’aab’ duce/caramelo b’elejeeb’ nueve.
ixib’ tres
waqiib’ seis
Oraciones:
Re’ Pinay wilik pan b’eeh. Delfina esta en la calle.
Re’ rab’ wilik pan chakach. El tamal esta en la canasta.
Kijib’ i chikop wilik pan ab’iix. Hay cuatro animales en la milpa.
t´oot´
t'oot'
caracol t´uq gallina culeca
t´aqlik suave t´upel reventado
t´orot´ik redondo t´uyunik colgar
t´uslik desnudo t´urunik enfriar
t´uus pollito
Oraciones:
tz'
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 36
Tz’i’ perro
tz’uuy canto
atz’aam sal
tz’ok zanate
suutz’ nube
uhtz’ub’ flor
tz’unun colibrí
tz’ihb’anik escribir
tz’ajooj lavar
tz’ubuj besar
Oraciones:
k'
Valorando Nuestro Idioma | Qayeew Ruloq’il i Qaq’orb’al 37
k 'o'nal
K’o’nal juguete K’im grama
K’aay venta K’ah amargo
K’aq pulga K’ijool joven
K’een abuela/ ancia Ak’un niño / varon
K’axik difícil
Oraciones:
Re’ ak’un xooj aj k’aay. El niño se fue a vender.
Re’ k’aq wilik pan k’im. La pulga esta en la grama.
Wilik jenaj k’o’nal pan paat.Hay un juguete en la casa.
Re’ nuk’een iruk’uhtaaj qakamaj. Mi abuela nos enseña a trabajar.
Re’ k’ijool irunumej i rutuut rajaaw. El joven obedece a sus padres.
q'
Oraciones:
Re’ q’uuq’ wilik pan pim. El quetal está en el monte.
Re’ aaq’ q’uun inb’ehik. La culebra camina despacio.
Re’ q’an riij t’uus wilik pan paat.
Re’ tuut wilik rixq’un rak’uun. La señora tiene hijos.
p'
Oraciones:
Re’ waan chi’ chi p’ahooj tiib’. Juan está asando carne.
Re’ rux chi’ chi p’usuuj so’. Rosario esta doblando ropa.
Ré kux nari p’utum kamanik pan tijiinb’al. Marcos comenzará a
trabajar en la escuela.
Actividad No. 6: Qatus wach chi qorik taqe q’orik wilih. Ordena
las siguientes oraciones.
Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.
Alternative Proxies: