Emilia-Romagna

Emilia-Romagna
	[[Fitxategi:\|130px]]
Administrazioa
Estatua	Italia
Hiriburua	Bolonia
Probintziak	Bolonia; Ferrara; Forli-Cesena; Modena; Parma; Piacenza; Ravenna; Reggio Emilia; Rimini
Udalerriak	340
Geografia
Koordenatuak	44°45′N 11°00′E / 44.75°N 11°E
Azalera	22.452,78 km²
Demografia
Biztanleria	4.446.811 biztanle (2015-08-31)
Dentsitatea	198,05 bizt/km²
	www.regione.emilia-romagna.it

Emilia-Romagna^[1] (emiliano-romagnoloz: Emégglia-Rumâgna) Italiako eskualdea da, erresumaren ipar-ekialdean, Po ibaiaren, Apenino mendien eta Itsaso Adriatikoaren artean dagoena. 22.452,78 km²ko eremua du eta 2015ean 4.446.811 biztanle zituen^[2].

Hiri nagusiak Bolonia (hiriburua), Ferrara, Forlì, Imola, Modena, Parma, Piacenza, Ravena, Reggio nell'Emilia eta Rimini dira.

Historia

Aemiliako herrialdea (Via Aemilia izeneko galtzadak zeharkatzen zuen) erromatarrek sortu zuten K.a. IV. mendean, Alpeez haranztiko Galiako partean eta Liguriako probintziaren ekialdean.

Geografia

Iparraldean Lombardia eta Veneto, hegoaldean Markak eta Toscana, ekialdean itsaso Adriatikoa eta mendebaldean Piemonte eta Liguria eskualde mugakide ditu.

Banaketa administratiboa

Emilia-Romagna 8 probintzia eta metropoli-hiri batean banaturik dago.

Probintzia	Eremua (km²)	Biztanleria (2015-08-31)^[2]	Dentsitatea (hab/km²)
Boloniako metropoli-hiria	3.702	1.004.965	271,5
Ferrara	2.632	352.085	133,8
Forlì-Cesena	2.377	394.953	166,2
Modena	2.689	701.453	260,9
Parma	3.449	446.461	129,4
Piacenza	2.589	287.194	110,9
Ravenna	1.858	391.567	210,7
Reggio Emilia	2.293	532.734	232,3
Rimini	863	335.399	388,6

Ekonomia

Emilia-Romagnako zabaldia oso emankorra da, Italiako nekazaritza produkzioaren %14 ematen du (garia, barazkiak, fruituak, erremolatxa, arroza eta kalamua. Behi azienda). Metanoa eta petrolioa (Cortemaggiore). Janari eta tresneria industria dago (Bolonia, Ferrara, Modena).

Ondarea

Emilia-Romagnako lurraldeak Erdi Aroko monumentu ugari ditu. Arkitektura eta eskulturako molde erromanikoak XII. mende hasieratik zabaldu ziren Emiliako hirietara, Modenako katedrala (1099) abiapuntu harturik. Boloniak, bestalde, XIII. mendearen erdialdeko eraikuntza gotikoak ditu (Santo Domingoko eta San Frantziskoko elizak). XV. mendetik aurrera, eskualdeko arkitekturak eraikuntza zibil ikusgarriak plazaratu zituen (Ferrara hiria, Parma eta Boloniako jauregiak).

Bertako margolariek ospe handia jaso zuten XIV. mendetik aurrera. Horietan garrantzitsuena Parmako Il Correggio, Errenazimentuaren garaiko pintorea izan zen.

Biografiak

Il Correggio (1489-1534), margolaria.
Giuseppe Verdi (1813-1901), musikagilea.
Giovannino Guareschi (1908-1968), idazlea.
Hugo Pratt (1927-1995), idazlea.
Luciano Pavarotti (1935-2007), tenorea.
Marco Pantani (1970-2004), txirrindularia.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2016/01/09 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Euskaltzaindia. (2008-05-30). 154. araua: Europako eskualde historiko-politiko nagusiak. .
↑ ^a ^b Bilancio demografico anno 2015 (dati provvisori). Regione: Emilia-Romagna. demo.istat.it (Noiz kontsultatua: 2016-01-09).

Kanpo estekak

(Italieraz) Webgune ofiziala, regione.emilia-romagna.it

Datuak: Q1263
Multimedia: Emilia-Romagna / Q1263

[1] Euskaltzaindia. (2008-05-30). 154. araua: Europako eskualde historiko-politiko nagusiak. .

[bizt-2] Bilancio demografico anno 2015 (dati provvisori). Regione: Emilia-Romagna. demo.istat.it (Noiz kontsultatua: 2016-01-09).

[1]

[2]