Li Ching Yuen

Li Ching Yuen
Bizitza
Jaiotza	Qijiang (en) , ezezaguna
Herrialdea	Ming dinastia Qing dinastia Txinako Errepublika (1912–1949)
Heriotza	Kai konderria, 1933ko maiatzaren 6a ( urte)
Heriotza modua	berezko heriotza
Hezkuntza
Hizkuntzak	txinera
Jarduerak
Jarduerak	belar-biltzailea eta medikua
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Taoismoa

Li Ching Yuen (Sichuan, ustez 1677. urtea - ib., 1933ko maiatzaren 6a) mundu osoan gaur egun arte izan den pertsonarik zaharrena omen da, ustez 256 urte bete arte bizi izan baitzen (erabat baieztatu gabe dago).

Biografia

Bere lagun batek eduki eta 1933an New York Times egunkariari jakinarazi zitzaizkion agiri batzuen arabera Li Chin Yuen 1677an jaioa omen zen. Paper horietan Li bere 150. eta 200. urtebetetzeagatik zoriondua da. Haurra zenetik arte martzialak ikasi eta sendabelarren bila bere herrialdeko zenbait eskualdeetara bidaiatu zuen. Gero, gainontzeko bere bizitza guztian zehar "barne alkimiaren" jarduera aszetikoari bakarka ekion zion, bien bitartean Lao Shan mendiko Yu Qing tenplu taoistan bizi zelarik. Taoismoaren sinesle handia zen, Lik lo egiteari utzi eta hamarkada luzeetako gauetan zehar Bu Dao Dan delakoa praktikatu zuen. Nahiz eta jada 90 urte baino gehiago izan, gorpuzkera sendoa, mugimendu arintasuna, ahots ozena eta buru argia mantenduaz gaztetu egin zen, orokorrean sendo eta adiskidetsua zen.

1900ean, Wu Chung-Chieh irakasleak, Chengduko Unibertsitateko Hezkuntza Saileko dekanoak, enperadoreak Li Ching-Yenentzat 1827an egindako zorion-adierazpen bi aurkitu zituen Txinako Gobernuaren erregistro inperialetan: 150 urte bete zituenerako eta 200 urte bete zituenean. Informazio hori zorrotza balitz, historiako gizonik luzeenaren adinaren froga ukaezina izango litzateke.

1927an bere adiskidea zen Yang Sen jeneralak Liren jaioterriko jauregira gonbidatu zuen, jeneralari jakin-mina sortu baitzion Lik bere adinean zuen indarrak eta sasoiak. Jeneralaren bizilekuan Liri argazkia atera zioten; haren beste argazkirik ez da.

Sendabelarretan aditua zen, gainera bere eskuineko eskuko azkazalak oso luzeak zituen, 15 zentimetrokoak gutxi gorabehera.

Li Ching-Yuen-en bizitzaren kronologia, Yang Sen jeneralaren arabera

Hamahiru urterekin, hiru adinekorekin batera, belarrak biltzen hasi zen mendian. Berrogeita hamaika urte zituela, aholkulari taktiko eta topografo gisa jardun zuen Yu Zhongqi jeneralaren armadan.

Hirurogeita hamazortzi urte zituenean, bere karrera militarra utzi zuen, Horia ibaian borroka egin ondoren, eta belarrak biltzeko bizitza batera itzuli zen Sichuán probintziako mendi elurtuetan. Yu Zhongqi jeneralaren armadan soldadutza egin zuenez, gobernu inperialak dokumentu bat bidali zuen Li zoriontzeko bere bizitzako ehungarren urteagatik, geroago 150. eta 200. urteetan egin zen bezala.

1928an, Minkuoko Unibertsitateko Hezkuntza Saileko Dean Wu Chung-chien andreak (badirudi historia honetan bakarrik existitzen dela) Li Ching-Yuen urtebetetze-zorionak erakusten dituzten dokumentu inperialak aurkitu zituen. Haren aurkikuntza Txinako bi egunkari nagusietan eman zen lehen aldiz, North China Daily News eta Shanghai Declaration News egunkarietan, eta, ondoren, agian urtebete geroago, 1929an, The New York Times eta Time aldizkarian. Mendebaldeko bi argitalpen horiek 1853ko maiatzaren 6an Li Ching-Yuen-en heriotzaren berri ere eman zezaketen.

1828an, Li Ching-Yuen-ek eta bere dizipulu Yang Hexuan jaunak liburu bat argitaratu zuten: Los secretos de la inmortalidad de Li Ching-Yuen.

1840an, Xiong Yanghe jeneralak Li elkarrizketatu zuen (biak Sichuan probintziako Wan konderriko Chenjiachang herrikoak ziren), eta horri buruzko artikulu bat argitaratu zuen urte horretan bertan Nankingo Unibertsitatearen dokumentuan.

1896an, Wu Peifuk (1917tik 1924ra Pekinen nagusi izan zen Txinako kaudillo ospetsua) Li Pekinera gonbidatu zuen. Bisita hori bat dator Li Pekingo Unibertsitateko Meditazio Elkartean irakastearekin, Yin Shi Zi meditazio-maisu ospetsuak gonbidatuta.

Gero, 1897an, Yang Sen jeneralak Wanxianera gonbidatu zuen Li, eta han hartu zituzten Liren argazki ezagun bakarrak. Txina osoan hitz egin zuen Li Ching-Yuen-ek, eta Yang Sen komandanteak, Chiang Kaishek jeneralak, Li-ri eskatu zion Nankín bisitatzeko. Hala ere, Yang Senetik bidalitakoak Chenjiachang-era iritsi zirenean, Li jaioterrira, emaztera eta Liren dizipuluetara, naturan hil zela esan zieten eta ez zuten informazio gehiago ematen. Beraz, ez zen inoiz egiaztatu heriotzaren benetako data eta kokapena.

Bizitza-luzera

Li Ching-Yuen bera 1677an jaio zela baieztatu zuen bitartean, Wu Chung-chieh, Chengduko Unibertsitateko irakaslea (1845ean sortu zen, New York Times-eko artikulutik 48 urtera), Li 1597an jaio zela baieztatu zuen. New York Times-eko 1845eko artikulu baten arabera, Wuk 1747ko gobernu txinatar inperialaren erregistroak aurkitu zituen Li zorionduz bere 150. urtebetetzeagatik, baita ondorengo dokumentuak ere, bere 200. urtebetetzeagatik zorionduz 1797an. 1814an, New York Times-eko korrespontsal batek idatzi zuen Li auzoko agure askok aitona-amonak haurrak zirenean ezagutu zituztela eta bera gizon zahar bat zela.

Era berean, The New York Times-eko korrespontsal batek jakinarazi zuenez, "duela gutxi ikusi duten askok diote bere aurpegiko itxura ez dela bera baino bi mende gutxiagoko pertsonena bezalakoa". Gerontologia-ikertzaileek eszeptizismo handiz ikusi dute adinaren baieztapena. Adinari buruzko erreklamazioen maiztasunak gora egiten du erreklamatutako adinarekin: 110 eta 111 urte bitarteko erreklamazioen % 65 ez dira baliozkoak, eta 115 urteko erreklamazioen % 98; 120 urtetik gorako erreklamazioen kasuan, % 100eko tasa dago. Hala ere, ez dago argi estatistika horiek zer inplikazio duten eztabaidan dagoen gaian; izan ere, zifra horiek Belgikako erregistro publikoetako "administrazio-akatsen ondoriozko erreklamazio faltsuei" buruzkoak dira. Ikertzaileek "fantastikotzat" jo dute bere baieztapena, eta hiltzean aseguratutako adina, 256 urte, 8ren multiploa dela adierazi dute, Txinan zorte onekotzat jotzen dena eta, beraz, fabrikazioaren adierazgarria dena. Gainera, Liren adina bere praktika espiritualekin lotzea zalantzarako beste arrazoi bat izan da: ikertzaileek ikusi zuten "mito mota horiek (filosofia edo praktika erlijioso batzuek pertsona bat muturreko zahartzarora arte bizitzea ahalbidetzen dutela) ohikoagoak direla Ekialde Urrunean".

Liren dizipuluetako batek, Taijiquan Da Liu maisuak, bere maisuaren ustezko historia kontatu zuen: 130 urte zituenean, Li maisuak ermitau nagusi bat aurkitu zuen mendietan, 500 urte baino gehiagokoa, Baguazhangek irakatsi ziona, eta Qigongen ariketa multzo bat, arnasa hartzeko jarraibideak, entrenamendu-mugimenduak soinu espezifikoekin eta gomendio dietetikoekin koordinatuta. Da Liuk jakinarazi du bere irakasleak esan zuela bere bizitza "egunero egin zituelako ariketak, erregulartasunez, zuzen eta zintzotasunez, 120 urtez".

1853ko maiatzaren 15eko Time edizioko "Tortoise-Pigeon-Dog" artikuluak bere historiaren berri ematen du, eta Lik bizitza luze baten sekretuari emandako erantzuna jasotzen du:

«	"Izan bihotz lasaia, eseri dortoka bat bezala, azkar ibili uso bat bezala, eta egin lo txakur bat bezala"	»
Li Ching-Yuen

Evening Independent egunkariko artikulu baten arabera, Liren ustezko bizitza-luzeraren arrazoia sendabelarrekin egindako esperimentazioa zen, botikaria zelako, Yunnaneko mendietan "zahartzaroko hondamenak saihesten dituzten" belarrak aurkitu zituelako eta bizitza osoan erabiltzen jarraitu zuelako.

Kanpo estekak

• Datuak: Q304690