Buddha
Siddhartha Gautama (sanskrit: सिद्धार्थ गौतम Siddhārtha Gautama) f. uml. 563 f.Kr. í Lumbini í Nepal, d. uml. 483 f.Kr. í Kushinagar í India) var ein ferðandi asketur og andaligur lærari, ið grundlegði buddhismuna.[1]
Siddhārtha Gautama var ein ríkur kongasonur og búði í India, har hann á ungum árum livdi avbyrgdur frá lívsins veruleika í gleði og gleimi. 29 ára gamal fór hann heiman at síggja veruliga lívið. Ein dagin gongur hann seg fram á ein sjúkan mann, ein biddara og ein deyðan. Tað tók honum so fast, at hann gjørdi av at lata alt, hann átti, kvittaði við sítt gagnleysa lív og fór at leta eftir lívsins sonnu meining sum biddari í nøkur ár. Meðan hann sat undir einum bodhitræi í bygdini Uruvela í 528 f.Kr., birtist brádliga fyri honum tað, hann hevði leitað eftir, og hann skilti meiningina og tað óskiljandi við allari líðing. Lív sítt halgaði hann at undirvísa teimum, sum vóru hugað at lýða á læru hansara. Hann tráðaði ikki eftir at vera gudur, men tá ið hann var deyður, gjørdu læruveinar hansara eina nýggja trúarlæru, teir tilbóðu hann og boðaðu tað, hann hevði lært. Henda nýggja trúarlæra varð kallað buddisma eftir indiska orðinum "buddha", sum merkir "hin upplýsti".