Belgien/fe

Tekst üüb Fering

Belgien [ˈbɛlgi̯ən], amtelk det Köningrik faan Belgien (üüb Holuns: België an Koninkrijk België, üüb Fraansöösk: Belgique an Royaume de Belgique) as en lun uun a nuurdwaast faan Euroopa. Uun a nuurd leit Holun an uun a uast lei Tjiisklun an Luksemborig. Det hee 11.376.070 lidj (2018)^[1]. At hoodsteed faan't lun as Brüssel.

Geografii

Brüssel

Geograafisk Laag

Belgien leit twesken amanbi 51° an 49° (faan a nuurd tu a süüd) an 2° an 6° (faan a waast tu a uast). At lun as amanbi twaalewsis letjer üüs Tjiisklun.

At lun dialt grensen mä fjauer lunen. Det lingst grens (556 km) faan't lun wurt mä Frankrik an det kurtst (130 km) mä Luksemborig diald. At lun dialt uk en 478 km lung grens mä Holun an en 133 km lung mä Tjiisklun. A eeg faan Belgien as 66.5 km lung.

Lunskap

Berger

De huuchst berig uun Belgien as de Botrange, wat uun a uast faan't lun leit.

Struumer

De lingst struum uun Belgien as de Scheldt Struum, wat sin kwel uun Frankrik hee an troch Belgien tu a nuurd iin uun't Nuurdsia uun Holun leept.

Steeden

Dön tjiin gratst steeden uun't lun san:

#	Steed	Lidj (2019)^[2]
1	Antwerpen	525.935
2	Gent	262.219
3	Charleroi	202.267
4	Lüttich	197.327
5	Brüssel	181.726
6	Schaerbeek	133.309
7	Anderlecht	119.714
8	Brügge	118.325
9	Namur	110.779
10	Lööwen	101.624

Indialing faan Ferwalting

Belgien hee 10 prowinsen:

#	Prowins	Grate (km²)^[3]	Lidj (2018)^[4]	Hoodsteed
1	Antwerpen	2867	1.847.486	Antwerpen
2	Fleemisk-Brabant	2106	1.138.489	Lööwen
3	Hennegau	3786	1.341.645	Mons
4	Limborig	2422	870.880	Hasselt
5	Lüttich	3862	1.105.326	Lüttich
6	Luksemborig	4440	283.227	Arlon
7	Namur	3666	493.073	Namur
8	Uastflandern	2982	1.505.053	Gent
9	Waloonisk-Brabant	1091	401.106	Wavre
10	Waastflandern	3144	1.191.059	Brügge

Histoore

Efter det Belgisk Rewolutschoon wurd at lun 1830 suwereen. En parlamentaarisk monarchii wurd apsaat an Leopold von Sachsen-Coburg tu de iarst köning neemd. Leopold II., dring faan de iarst köning, keeft a Kongo üüs priwaat eegendoom. Efter brutaal behanlingen faan dön iinbäärenen (at wurd toocht, dat 10 miljuunen mensken troch slaawerei an twangswerk am’t leewent kimen wiar) uun det wiartskapelk ütjbüüding faan a Kongo internatschunaal bekäänd wurden wiar, moost Leopold at gebiit 1908 üüs kolonii tu de belgisk stoot uftreed. Uun de Iarst Wäältkrich wurd det neutral Belgien faan det Tjiisk Rik efter de Schlieffen-Ploon auerfeelen an faan det tjiisk armee bal hial iinnimen. Uun de Naist Wäältkrich wurd at lun weler besaat. En tol- an wiartksapsiinhaid mä Holun an Luksemborig wurd 3. Febrewoore 1958 uun den Haag ferianbooret an hee 1. Nofember 1960 uun kreeft treeden. Belgien as ian faan a grünjleierstooten faan det Europeeisk Wiartskapsgemianskap an hee en wichtig rol uun det europeeisk ianigungspruses spelet.

Politiik

Belgien as sant 1949 lasmaat faan NATO.

Kwelen

[1] Belgium, citypopulation.de

[2] Belgium: Major Cities and Municipalities, citypopulation.de

[3] Belgium, citypopulation.de

[4] Belgium, citypopulation.de

[1]

[2]

[3]

[4]