Talmud

O Talmud, nunha edición impresa moderna

O Talmud ou talmud (en hebreo: תַּלְמוּד, transl. ṯaləmūḏ, que significa estudo) é unha obra literaria e relixiosa, feita a partir da obra básica do dereito relixioso xudeu; é unha colección dos libros sagrados dos xudeus, un rexistro de discusións rabínicas relativas á lei xudía e á ética xudía, e os costumes e historia dos xudeus. É un texto central do xudaísmo rabínico.

O Talmud ten dous compoñentes: a Mishná, o primeiro compendio escrito da Lei Oral Xudía; e a Guemará, unha discusión sobre a Mishná e os escritos tannaíticos que adoitan tocar outros temas.

A Mishná foi composta por profesores tanaítas (Tannaim), termo que deriva da palabra hebrea que significa "ensinar" ou "transmitir unha tradición". Os tanaitas viviron entre os séculos I e III. A primeira codificación atribúese a Aquiba ( 50 d. C. – 130 d. C. ), e un segundo, ao rabino Meir (entre 130 d. C. e 160 d. C. ), ambas as dúas versións están escritas na lingua aramea actual, aínda en uso no interior de Siria.

Os termos Talmud e Gemara úsanse a miúdo indistintamente. A Gemara é a base de todos os códigos da lei rabínica, e a miúdo cítase no resto da literatura rabínica; o Talmud tamén se refire a miúdo como Shas (en hebreo: ש"ס), unha abreviatura hebrea de shisha sedarim, as "seis ordes" da Mishnah.

Historia

Dereito oral

Orixinalmente, o estudo académico do xudaísmo era oral. Os rabinos expuxeron e debateron a lei (é dicir, a Torá) e discutiron sobre o Tanaj sen o beneficio de obras escritas (agás os propios libros bíblicos), aínda que algúns puideron ter feito notas privadas (megilot setarim), por exemplo, sobre as decisións xudiciais. A situación cambiou drasticamente, con todo, principalmente como resultado da destrución da comunidade xudía no 70 d. C., e as consecuentes perturbacións nas normas xurídicas e sociais xudías. Cando os rabinos se viron obrigados a enfrontarse a unha nova realidade — a dun xudaísmo sen templo (para servir de estudo e ensino) e unha Xudea sen autonomía — xurdiu unha enxurrada de discursos legais e o vello sistema de estudos orais non se puido manter. Foi durante este período cando o discurso rabínico chegou a ser rexistrado por escrito. A primeira lei oral rexistrada puido ter a forma do Midrash, no que a discusión halájica se estrutura como comentarios exexéticos sobre o Pentateuco. Non obstante, unha forma alternativa, organizada por temas temáticos en lugar de versos bíblicos, tornouse dominante ao redor do ano 200 d. C., cando o rabino Judah HaNasi escribiu a Mishná (en hebreo, משנה).

O dereito oral distaba de ser monolítico, variando enormemente entre as diferentes escolas. As dúas máis famosas foron a Escola de Shammai e a Escola de Hillel. En xeral, todas as opinións, incluso as non normativas, foron rexistradas no Talmud.

Mishná

A Mishná ou Mishnah, tamén chamada Míxena, é unha compilación de opinións e debates sobre a Lei. As declaracións contidas na Mishnah adoitan ser concisas, rexistrando as breves opinións dos rabinos que debaten sobre algún tema, ou rexistran só un veredicto anónimo, que aparentemente representaba unha opinión de consenso. Os rabinos rexistrados na Mishná chámanse Tannaim.

Como as súas leis están ordenadas por materia en lugar de contido bíblico, a Mishná discute cada tema individualmente máis extensamente que o Midrash, e inclúe unha selección moito máis ampla de temas halájicos. A organización da Mishná converteuse así na estrutura do Talmud no seu conxunto; porén, non todos os tratados de Mishná teñen unha Guemará correspondente. Ademais, a orde dos tratados do Talmud difire en moitos casos da da Mishná.

A Mishná (Míxena) do xudaísmo, unha colección de ensinanzas e tradicións rabínicas, é algo máis explícita. A súa compilación atribúese ao rabino Xuda o Príncipe, que viviu nos séculos II e III d. C. Algúns do material da Mishná están claramente relacionados con circunstancias anteriores á destrución de Xerusalén e do seu templo no ano 70 E.C. Porén, un estudoso di respecto á Mishná: “É extremadamente difícil decidir que valor histórico debemos outorgar a calquera tradición rexistrada na Mishná. O espazo do tempo, que quizais contribuíu a escurecer ou distorcer as lembranzas de tempos tan diferentes; os trastornos políticos, os cambios e as confusións derivadas de dúas rebelións e dúas conquistas romanas; os estándares estimados polo partido dos fariseos (cuxas opinións recolle a Mishná), que non eran as do partido dos saduceos... -son factores aos que hai que darlle a debida importancia á hora de valorar o carácter das declaracións da Mishná. Ademais, hai moito no contido da Mishná que se atopa nun ambiente de discusión académica que se dedica á discusión, (como parece) con pouca pretensión de rexistrar usos históricos".

The Mishnah ["A Míxena"], traduzida para o inglês por H. Danby, Londres, 1954, pp. xiv–xv) – In Estudo Perspicaz das Escrituras, Vol. 2.

Baraita

Ademais da Mishnah, outras ensinanzas tannaíticas estaban vixentes ao mesmo tempo, e durante algún tempo despois. A Guemará refírese frecuentemente a estas declaracións tanaíticas, para comparalas coas contidas na Mishná e para apoiar ou refutar as proposicións dos Amoraim. Todas estas fontes tannaíticas non misnaicas chámanse baraitot — baraita (ברייתא) en singular, lit. "material de fóra", referíndose a obras externas á Mishná).

Guemará

Nos tres séculos que seguiron á escritura da Mishná, os rabinos de Israel e Babilonia analizaron, debateron e discutiron esa obra. Estas discusións foron para Gemara (גמרא). A palabra significa "completude", en arameo, do verbo gamar (גמר), "completar", "aprender". A Gemara céntrase principalmente en dilucidar e elaborar as opinións dos Tannaim. Os rabinos de Guemará foron coñecidos como os Amoraim — Amora (אמורא) en singular.

Gran parte da Guemará consiste en análises xurídicas. O punto de partida para a análise adoita ser unha declaración legal existente nunha Mishná determinada. Despois analízase o enunciado e compárase con outros enunciados, nun intercambio dialéctico entre dous disputantes (moitas veces anónimos, ás veces metafóricos), aos que se lles chama makshan ("interrogador") e tartzan ("respondedor"). Outra función importante da Guemará é identificar a base bíblica correcta para unha determinada lei presentada na Mishná, así como o proceso lóxico que a conecta con outra: esta actividade era coñecida como talmud, moito antes da existencia do Talmud como un texto.

Estes intercambios forman os compoñentes básicos da Gemara; o nome que se lle dá a cada pasaxe é sugya — sugyah (סוּגְיָה) singular; sugyot (סוּגְיוֹת) en plural. Un sugya adoita conter unha elaboración detallada e coidadosamente estudada dunha declaración mishnaica.

En certos sugya, as declaracións bíblicas, tanaíticas e amoraicas, son introducidas para reforzar as diversas opinións. Ao facelo, a Guemará suscita desacordos semánticos entre os Tannaim e os Amoraim (moitas veces dirixindo o punto de vista a unha autoridade máis antiga sobre como respondería á pregunta) e comparando as opinións misnaicas coas pasaxes de Baraita. Os debates raramente se pechan formalmente; en moitos casos, a última palabra determina a lei práctica, aínda que existen varias excepcións a este principio.

Véxase tamén

• Rashi
• Torah
• Xudaísmo

Bibliografía

---

Este artigo sobre xudaísmo é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---

Ligazóns externas

• [ http://www.sejacontraste.com Contraste] - Biblioteca de artigos e vídeos xudeus - Rabinato Central de Israel