Década de 690

Primeiro milenio

Século VII

680   690   700

690  · 691  · 692  · 693  · 694 695  · 696  · 697  · 698  · 699

690

Artigo principal: 690.

Asia

• Wu Zetian proclámase « emperador » da China (até 705). Adopta o nome de Shengshen e funda a dinastía Zhou, que interrompe a Tang.
• Jitō, emperatriz, convértese no monarca 41º do Xapón, aínda que xa viña exercendo como rexente desde 686.

Wu Zetian / Shengshen

Europa

• Ina, ascende ao trono de Wessex, Gran Bretaña (até 726; m. 730).

691

Artigo principal: 691.

• Centos de miles de familias son trasladadas, á forza, dos arredores de Chang'an para Lo-yang, no Oriente da China, para acelerar a colonización desas terras.

Arte e cultura

• Construción da mesquita de Omar (Qubbat as-Sakhra) ou da Rocha, en Xerusalén.

692

Artigo principal: 692.

• Os árabes derrotan o exército bizantino en Xeorxia. Armenia sublévase e alíase cos musulmáns.

693

Artigo principal: 693.

Europa

• Hispania visigoda: celébrase o XVI Concilio de Toledo, no reinado de Éxica.

Oriente Próximo

• O califa omeia Abd Al-Malik evía unha expedición contra A Meca, que asedia a cidade por varios meses. Tomada a cidade, Abd Allah ibn Zobair é executado, manténdose a unidade do Imperio árabe.

694

Artigo principal: 694.

Asia Oriental

• O maniqueísmo é introducido na China, orixinando o mingjiao.

Oriente Próximo

• Al-Hajjaj é nomeado gobernador de Iraq (694-714),mostrando plena fidelidade aos Omeias.

Europa Occidental

• Hispania - XVII Concilio de Toledo, so o rei visigodo Éxica.

695

Artigo principal: 695.

África

• Os musulmáns toman a cidade de Cartago, no Norte africano, que os bizantinos recobrarán pouco tempo despois.
• Revolta no sultanato de Omán: os vencidos, so dirección do príncipe Hamza, emigran para o Zenj (nome árabe de África oriental)

Imperio Bizantino

• Xustiniano II é deposto do trono imperial. Como castigo o nariz e parte da lingua sonlles mutilados, polo que será alcuñado Rhitnometos. Foxe, refuxiándose entre os búlgaros.
  • Sobe ao trono Leoncio (até 698).

696

Artigo principal: 696.

• O califa Abd Al-Malik impón a lingua árabe como idioma oficial da administración.

697

Artigo principal: 697.

África

• Comeza o reinado de Merkurios de Makuria, rei de Dongola (ou Makuria), en Nubia (até 710).

Asia

• Mommu accede ao trono xaponés como 42º emperador, sucedendo á emperatriz Jitō (até 707).

Europa

• Paolo Lucio Anafesto é elixido 1º dogo de Venecia.
• Hispania - O rei visigodo Éxica dá o goberno da Gallaecia ao seu fillo Vitiza, que inaugura corte en Tui e Braga, e intitúlase príncipe. O carácter do principado mesmo pode ser o dun rei asociado, pois cúñanse moedas coas lendas "Egica rex, Vitiza rex. Concordia regni", frase a última que alude aos reinos visigodo e suevo.
• Eochaid II ascende ao trono de Dalriada, sucedendo a Ferchar II, mais falece ao pouco tempo, subindo entón ao trono Ainbcellach (até 698).

698

Artigo principal: 698.

Asia

• Dae Jo-young funda o reino de Balhae, que durará até 926.

Europa e Mundo Mediterráneo

• Os musulmáns toman definitivamente Cartago e fundan a cidade de Tunes.
• Tiberio III depón a Leoncio, e pasa a ser o novo emperador de Bizancio (até 705).
• Fiannamail sobe ao trono de Dalriada (até 700).

699

Artigo principal: 699.

Asia

• Bökö unifica os turcos Gök occidentais e orientais.
• O gobernador de Iraq, Al-Hajjaj desfai a revolta dos kharijís, que lideraba Ibn Al-Ash'ath.

Europa

• Concilio de Pavia, Italia: o patriarcado de Aquilea fica unificado so a fe católica. Desde 606 desmembrárase Grado, que seguía a obediencia oriental.