Հոկոն I Բարի
Հոկոն I Բարի Håkon Adalsteinsfostre | |
---|---|
Ծնվել է | 921 |
Ծննդավայր | Հորդալան, Նորվեգիա |
Մահացել է | 961 |
Մահվան վայր | Ֆիտյարի ճակատամարտ |
Գերեզման | Seim |
Քաղաքացիություն | Նորվեգիա |
Կրոն | Նորվեգական կրոն |
Մասնագիտություն | միապետ |
Ծնողներ | Հայր` Հարալդ I Գեղահեր |
Զբաղեցրած պաշտոններ | Նորվեգիայի թագավոր |
Haakon I of Norway Վիքիպահեստում |
Հոկոն I Բարի (նորվ.` Håkon Adalsteinsfostre, 918 կամ մոտ 920[1], Հորդալան, Նորվեգիա - 961[1], Ֆիտյարի ճակատամարտ, Նորվեգիա), Նորվեգիայի երրորդ արքան (934/35 թ.-ից)։
Հարալդ I Գեղահերի կրտսեր որդին էր, Էիրիկ Արյունարբու Սեկիրայի արյունակից եղբայրը։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հոկոնը մեծացել է Անգլիայի թագավոր Էտելստանի հովանավորության ներքո, ինչը հանդիսանում էր Հոկոնի հոր հետ կնքված խաղաղության դաշնագրի մի մասը։ Անգլիայի արքան Հոկոնին մեծացրել է քրիստոնեական հոգեբանությամբ (հավանաբար նրան ուսման է ուղարկել Գլաստոբերիի (Ուեսեքս) աբբայություն), կնքել է, իսկ երբ նրանց հասնում է Հարալդի մահվան լուրը, Էտելստանը Հոկոնին տրամադրում է նավեր և զորք` իրեն թագավոր հայտարարած Էիրիկ Արյունարբու Սեկիրայի դեմ արշավանքի համար։ Նորվեգիա հասնելով` Հոկոնի կողմն են անցնում մեծաթիվ հայտնի մարդիկ, ում Հոկոնը խոստանում է թեթևացնել իր հոր կողմից մտցված ժառանգական սեփականության համար նախատեսված հարկային բեռը։
Գահընկեց արված Էիրիկը փախնում է Բրիտանական կղզիներ որտեղ և սպանվում է։ Նրա որդիները, դաշնակցելով Դանիայի հետ, մի քանի անգամ հարձակվում են Նորվեգիայի վրա, սակայն պարտություն են կրում Հոկոնի կողմից։ Հոկոնը դաշինք է կնքում Հլադիր, Մյորե, Ռումսդալիր յարլերի հետ, ինչի արդյունքում նա ճանաչվում է կոնունգ։ Հոկոնի փարեփոխումների արդյունքում լեյդանգը (ռազմա-ծովային ուժեր) վերածվում է մշտական նավատորմի։
Ձախողվում են քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն դարձնելու փորձերը։ Նորվեգիայում առաջին տաճարների կառուցումը հարուցում է նորվեգացի ազնվականների դժգոհությունը, ինչին Հոկոնը չէր կարող դիմագրավել։ Ֆիտյարի ճակատամարտում (961 թ.), որի ժամանակ վերջնականապես պարտության են մտնվում Էիրիկի որդիները, Հոկոնը մահացու վիրավորվում է։ Եղբայրասպան պատերազմից հետո գահը ժառանգում է Էիրիկի երրորդ որդին` Հարալդ II Գորշ Մաշկը։ Սակայն նորվեգացիները նրան չէին ընդունում և մի քանի տարի անց հոժարակամ ընդունում են Նորվեգիայում ափ իջած դանիացիներին` Հարալդ I Կապտատամի գլխավորությամբ, որի հովանավորության ներքո էլ Նորվեգիան սկսեց կառավարել Հոկոն II Ահեղ յարլը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Агишев С. Ю. Теодорик Монах и его «История о древних норвежских королях». М., 2013. С. 456.
- Снорри Стурлусон. Круг земной. М., 1980.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հոկոն I Բարի» հոդվածին։ |
|