Jump to content

9K720 Իսկանդեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իսկանդեր
Հայկական բանակի Իսկանդեր
Տեսակ Բալիստիկ հրթիռ
Արտադրող Ռուսաստան Ռուսաստան
Արտադրման տարիներ 2006-ից մինչ օրս
Օգտագործման տարիներ 2006-ից մինչ օրս
Հիմնական օգտագործողներ Ռուսաստան Ռուսաստան
Հայաստան Հայաստան
Մեքենայի Քաշ 40 տ
Մեքենայի Երկարություն 12.7 մ
Մեքենայի Բարձրություն 3.5 մ
Մեքենայի Լայնություն 3 մ
Մեքենայի շարժիչի հզորություն 500 ձիաուժ
Մեքենայի շարժիչի տեսակ դիզելային
Վառելիքի պաշար 1000 կմ
Հրթիռների քանակ 2
Հրթիռների երկարություն 7.2 մ
Հրթիռների տրամագիծ 0.955 մ
Կրակի Հեռահարություն 280 կմ (Իսկանդեր-Է)
500 կմ (Իսկանդեր-Մ)
Շեղում 30-70 մ (Իսկանդեր-Է)
5-7 մ (Իսկանդեր-Մ)


Իսկանդեր (Արևմուտքում հայտնի է որպես SS-26 Stone) Ռուսական արտադրության կարճ հեռահարության գերճշգրիտ բալիստիկ հրթիռային համակարգ։

Ընդհանուր բնութագիր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսկանդեր օպերատիվ մարտավարական հրթիռային համալիրը նախատեսված է հակառակորդի կենդանի ուժի, ամրաշինական կառույցների և տնտեսական ենթակառուցվածքների ոչնչացման համար։ Իսկանդեր հրթիռային համալիրները ունակ են խոցել նաև շարժվող թիրախներ։ Իսկանդեր համակարգն ունի համալիրի երեք մոդիֆիկացիա՝ Իսկանդեր-Մ, Իսկանդեր-Է և Իսկանդեր-Կ։ Իսկանդեր համալիրը ՕԿԱ (SS-23 Spider) համակարգի ավելի նորացված և հզորացված տարբերակն է, որը դուրս է եկել արտադրությունից և Ռուսաստանի զինված ուժերից։ Իսկանդերի ստեղծման ծրագիրը մեկնարկել է 1996 թվականին, սակայն արտադրության է դրվել 10 տարի անց՝ 2006 թվականին։

Մարտավարական տվյալներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսկանդեր համակարգն ունի կարճ հեռահարության երկու բալիստիկ հրթիռներ (Բացառությամբ Իսկանդեր-Է մոդիֆիկացիայից)։ Իսկանդեր համակարգն ունի մի քանի տարբեր մարտագլխիկներ։ Այն կարող է նաև օգտագործել միջուկային մարտագլխիկներ (Միայն Իսկանդեր-Մ մոդիֆիկացիայում)։ Կրակի նվազագույն հեռավորությունը բոլոր մոդիֆիկացիաներում 50 կմ է, իսկ առավելագույն հեռավորությունը հասնում է մինչև 500 կմ-ի (կախված մոդիֆիկացիայից)։ Իսկանդեր համակարգերը հաղթահարում են հակաօդային պաշտպանության համակարգերը։ Հրթիռները կարող են արձակվել տեղակայվելուց մի քանի րոպեների ընթացքում։ Երկրորդ հրթիռը կարող է արձակվել առաջին հրթիռի արձակումից մեկ րոպե հետո։

Տեխնիկական տվյալներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իսկանդեր համակարգ

Իսկանդեր համակարգը տեղադրված է 20.5 տոննա կշռող 8x8 բարձր շարժունակությամբ MZKT-7930 բեռնատարի շասսի վրա։ Իսկանդերի երկարությունը կազմում է 12.7 մ, լայնությունը 3 մ, իսկ բարձրությունը մոտ 3.5 մ։ Իսկանդեր համակարգի հրթիռի երկարությունը կազմում է 7.2 մ իսկ մարտական քաշը շուրջ 450 կգ։ Իսկանդեր համակարգը սնուցվում է YaMZ-846 դիզելային շարժիչով զարգացնելով 500 ձիաուժ հզորություն։ Իսկանդեր համակարգերի առավելագույն արագությունը կազմում է 70 կմ/ժ։ Իսկանդեր համակարգերի վառելիքի պաշարը կազմում է 1000 կմ։

Իսկանդեր համակարգի կազմ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսկանդեր համակարգը բաղկացած է՝

  • ինքնագնաց արձակման կայանքից
  • փոխադրող-վերալիցքավորող մեքենայից
  • հրամանատարա-շտաբային մեքենայից,
  • կենսաապահովման մեքենայից
  • տեղեկությունների ստացման շարժական կետից
  • տեխսպասարկման մեքենայից

Մոդիֆիկացիաներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իսկանդեր համակարգ

Իսկանդեր-Մ համակարգը նախատեսված է միայն Ռուսաստանի զինված ուժերի կարիքների համար և չի արտահանվում։ Մինչև 2018 թվականը Ռուսաստանի զինված ուժերը նախատեսում են իրենց բոլոր հրթիռային բրիգադներում Տոչկա և Տոչկա-Ու մարտավարական հրթիռային համալիրները փոխարինել Իսկանդեր-Մ օպերատիվ-մարտավարական հրթիռային համալիրներով։ Իսկանդեր-Մ համակարգն ունի մի քանի տեսակի մարտագլխիկներ` Օդային-ջերմային-վառելանյութային պայթուցիկներ, բեկորներով պայթուցիկներ և մագնիսակական հարվածային մարտագլխիկներ։ Իսկանդեր-Մ հրթիռային համակարգը կարող է նաև արձակել միջուկային մարտագլխիկներ։

Իսկանդեր-Է համակարգը նախատեսված է արտահանման համար և Ռուսաստանի Զինված Ուժերի կողմից չի շահագործվում։ Իսկանդեր-Է համակարգի կրակի առավելագույն հեռավորությունը կազմում է 280 կմ, ինչը չի գերազանցում հրթիռային տեխնոլոգիաների վերահսկման ռեժիմով սահմանված 300 կմ սահմանաչափը։ Իսկանդեր-Է համակարգերի հրթիռի շեղումը կազմում է 30-70 մետր։ 26 հատ Իսկադներ-Է համակարգեր արտահանվել են Սիրիա։

Հայաստանը 2016 թվականին Ռուսաստանի Դաշնությունից 4 «Իսկանդեր» օպերատիվ-տակտիկական հրթիռային համալիր է ներկրել։ Այս մասին ասվում է Ստոկհոլմի խաղաղության միջազգային հետազոտությունների ինստիտուտի (SIPRI) զեկույցում[1]։ Անկախության 25-րդ տարեդարձին նվիրված զորահանդեսի ժամանակ, ի թիվս այլ նորությունների, առաջին անգամ ցուցադրվեցին նաև հայկական բանակի «Իսկանդեր-Է» օպերատիվ մարտավարական հրթիռային համակարգերը։ Իսկանդեր-Է ի վիճակի է հակաօդային պաշտպանությունը ճեղքելով` մինչև 300կմ հեռավորության վրա, մինչև մի քանի մետր ճշգրտության հարվածներ հասցնել։ Հակաօդային պաշտպանության ճեղքումն ապահովվում է հրթիռի թռիչքի բարձր տրաեկտորիայով (մինչև 50 կմ), թիրախին մոտենալուց ակտիվ ու անկանխատեսելի մանևրելով։ Իսկ բարձր ճշգրտությունն ապահովվում է դեպի թիրախն ինքնուղղորդվելու հատուկ համակարգերի միջոցով։ Ինչ վերաբերում է գործարքի արժեքին, ապա քիչ թե շատ վստահորեն կարելի է պնդել միայն, որ «Իսկանդերները» ձեռք են բերվել ռուսական 200 մլն. դոլար վարկից դուրս, քանի որ այդ միջոցներով ձեռք բերվելիք սպառազինության փետրվարին հրապարակված ցանկում «Իսկանդերի» մասին ոչինչ չկար[2]։

Իսկադներ-Կ համակարգը գրեթե չի տարբերվում Իսկանդեր-Մ համակարգից։ Տարբերությունը միայն նրանում է որ Իսկանդեր-Կ համակարգերը նախատեսված են թևավոր հրթիռների համար։ Իսկանդեր-Կ համակարգի կրակի առավելագույն հեռավորությունը կազմում է 500 կմ, իսկ թևավոր հրթիռների առկայության դեպքում 2000 կմ։

Մարտական գործողություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իսկանդեր-Մ հրթիռային համակարգը փորձարկվել է 2008 թվականին տեղի ունեցած ռուս-վրացական պատերազմի ժամանակ։ Ըստ Ռուսական պաշտոնական տեղեկատվության Իսկանդեր-Մ համակարգի մեկ հրթիռը ոչնչացրել է շուրջ 20 տանկ։

Սպառազինություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Ռուսաստան Ռուսաստան 84 հատ Իսկանդեր-Մ
  • Հայաստան Հայաստան նվազագույնը 8 հատ Իսկանդեր-Է (ցուցադրվել է անկախության տոնին նվիրված զորահանդեսի ժամանակ)

Հնարավոր օպերատորներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Զեկույց. Հայաստանն ունի 4 «Իսկանդեր»». PanARMENIAN.Net. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
  2. ««Իսկանդեր-Է» ռազմավարական զսպման գործիք | Razm.info». Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy